بی‌کفایتی مسئولان وزراتخانه میراث فرهنگی در نگهداری «جام زرین مشگین‌شهر» یادگار عصر آهن در یک جعبه پلاستیکی شبیه ظرف نان و پنبه‌پیچ شده با انتقاد جدی از سوی کارشناسان میراثی و همچنین افکار عمومی روبرو شده است. عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی به رسانه‌ها هشدار داده تا در اطلاع‌رسانی‌هایشان کاری نکنند که «فضای طنز بسته شود»!
نگهداری جام زرین مشگین‌شهر متعلق به ۳هزار سال قبل در یک سبد پلاستیکی شبیه سبد نان و پیک‌نیک با انتقادهای جدی از سوی کارشناسان میراث فرهنگی و افکار عمومی در فضای مجازی روبرو شده است.
https://twitter.com/Iranobegard/status/1551833850027859969
کارشناسان گفته‌اند، ارزش این جام زرین که هنوز در موزه برای نمایش عمومی قرار نگرفته، با جام‌های ارزشمند و تاریخی حسنلو و مارلیک برابری می‌کند، اما شیوه نگهداری آن نادرست و مسخره است چرا که آن را در یک ظرف پلاستیکی قرار داده‌اند.
عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در واکنش به انتقادها گفته تا زمانی که موزه مشگین شهر احداث شود، این جام به همراه دیگر اشیای تاریخی از سوی شورای تأمین بطور امانت در یکی از شعبه‌های بانک ملی نگهداری می‌شود. او در سفرش به مشگین‌شهر برای اینکه «خاطر»ش جمع شود، به مخزن این بانک سر زده است.
او مخازن را «یک مصیبت» و «پدیده‌ای» که خود نیز از آنان راضی نیست دانست و گفت که ۹۰درصد اشیا و اسناد تاریخی ایران اکنون در مخازن نگهداری می‌شوند تا احداث موزه‌ها به اجرا در بیاید.
ضرغامی اصل موضوع نگهداری جام زرین در مخزن بانک ملی را به سال‌های قبل مربوط کرد و گفت که «اشیای تاریخی در مخازن چند لایه بانک ملی بطور امن نگهداری می‌شوند و در گاو صندوق آخر این بانک نیز با ضربه‌گیر مثل پنبه حفظ می‌شود.»
او با اشاره به واکنش افکار عمومی و برخی رسانه‌ها هشدار داد: «نباید با برخی حرف‌ها و رفتار‌ها کاری کرد که فضای طنز در کشور بسته شود. از رسانه‌ها و شخصیت‌های مستقل علمی و اجتماعی درخواست می‌کنم بین طنز و غیرطنز تفکیک قائل شوند!»
نکته قابل توجه اینجاست که ضرغامی تأکید کرد، اصالت این جام و چند قطعه دیگر کشف شده در دست بررسی است.
وزیر میراث فرهنگی در حالی تأکید بر امنیت اشیای تاریخی در بانک ملی دارد که نیمه خرداد امسال و همزمان با تعطیلات طولانی سالمرگ بنیانگذار جمهوری اسلامی و غائله خرداد ۴۲، شعبه ممتاز بانک ملی دانشگاه تهران در قلب پایتخت مورد دستبرد قرار گرفت و محتویات ۲۵۰ صندوق‌امانات این شعبه به سرقت رفت!
این چندمین بار است که وزیر میراث فرهنگی به دلیل اشتباهات فاحش در زمینه تاریخ و رویکردش در مورد حفاظت از اشیای میراثی و همچنین بناهای تاریخی و آثار باستانی مورد توجه و انتقاد افکار عمومی قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد بخشی از این اشتباهات در راستای جلب توجهی باشد که ضرغامی خواهان آن است، حتی اگر منفی باشد! از سوی دیگر، اصالت برخی اشیایی که ادعا می‌شود کشف شده‌اند نیز قابل تأیید نیست و جای شک و تردید بسیار دارد.
در ارتباط با این جام، یحیی نقی‌زاده مدیرکل میراث فرهنگی استان اردبیل خرداد ۱۳۹۳ از کشف یک محموله بزرگ قاچاق اشیای عتیقه شامل ۳۰۰ اثر ارزشمند دوران ایران باستان خبر داده بود که این جام زرین نیز میان اشیای کشف شده بوده است.
گفته می‌شود این جام زرین سه هزار سال قدمت دارد و از طلای ناب ساخته شده است.
قسم میخورم حتی یک نفر از این جمع نه میدونه این جام چی هست نه واسش ذره‌ای اهمیت داره pic.twitter.com/TtmVzKw8C0
— مَه‌خوبان (@Mahkhoban) July 26, 2022
وضعیت نامناسب نگهداری این جام در پی انتشار تصاویری از بازدید عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی در سفر به اردبیل رسانه‌ای شد. او در این بازدید، جام زرین را «شناسنامه مشگین‌شهر» نامید که «مربوط به ۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح» است. وی همچنین گفت «با توجه به قدمت این منطقه به ویژه نشانه‌هایی که در منطقه شهریئری با قدمت هشت هزارساله وجود دارد خبر از تمدن بی‌نظیری می‌دهد.»
به گفته‌ی ضرغامی، «این اثر و آثار همراه آن به صورت پلمپ و در یک مخزن مطمئن نگهداری می‌شود و پس از افتتاح موزه مشگین‌شهر در ماه‌های آتی این جام زرین برای عموم مردم به نمایش گذاشته خواهد شد.»
