چرا نظام پادشاهی می‌تواند ایران را متحد کند

- روحانیونی که روزی مانع شدند رضاشاه حکومت را از پادشاهی به جمهوری تبدیل کند، فرزندش محمدرضا را وحشیانه سرنگون کردند.
- در باور مردم نظام پادشاهی مظهر ملی‎گرایی و مدرنیته و ترقی است و اقشار مختلفی زیر پرچم آن می‎توانند متحد شوند.
- حمایت لیبرال‎ها، ملی‌گرایان، تبعیدی‌ها و روستاییان تنگدست و خسته از حکومت دینی می‎توانند بازگشت پادشاهی مشروطه به ایران را فراهم کنند.

یکشنبه ۲۴ دی ۱۳۹۶ برابر با ۱۴ ژانویه ۲۰۱۸


«چگونه نظام پادشاهی یک بار ایران را نجات داد و ممکن است این بار هم بتواند». با این پیام، وبسایت «دیپلمات» در مقاله‌‏ای با استناد به رویدادهای تاریخ ایران در دو قرن گذشته احتمال داده که شرایط سیاسی و اجتماعی کشور به نحوی پیش ب‏رود که امکان جایگزینی نظام پادشاهی مشروطه بر اساس اصول دموکراتیک به جای حکومت استبداد دینی کنونی ممکن است.

آخیلش پیلالماری، نویسنده این مقاله در مقدمه آورده در جریان تظاهرات اخیر که از اواخر دسامبر ۲۰۱۶ در ایران آغاز شد ایرانی‎های سراسر کشور به شرایط اقتصادی و سیاسی اعتراض کرده و دخالت‎های رژیم در سوریه و غزه را زیر سوال برده‌اند.

جالب‎تر از همه آنکه تعداد زیادی از معترضان که اکثریت آنها روستاییان و طبقات زحمتکش و محافظه‎کار بودند، خواستار یک جمهوری سکولار یا پادشاهی لیبرال مشروطه شده‌اند.

همچنین بسیاری از مردم‎ شعارهایی در طرفداری از پادشاهی سر دادند که شگفت‎انگیز بود. معترضان با نام بردن از «رضا شاه» بنیانگذار سلسله پهلوی در سال ۱۹۲۵ میلادی و پسرش شعار دادند از جمله «رضا شاه، روحت شاد»، «شاه ایران، برگرد به ایران» و «ایران که شاه نداره، حساب کتاب نداره».

در ادامه‌ی این مقاله آمده، برخلاف روند حاکم در دو قرن گذشته، بازسازی پادشاهی مشروطه در ایران کاملاً امکان‌پذیر است زیرا بسیاری از مخالفان رژیم در داخل و تبعیدشدگان در خارج از کشور تا لایه‌های  تنگدست روستایی می‎توانند یکپارچه زیر این پرچم قرار ‎گیرند.

اگرچه حس نوستالژیک بازگشت به گذشته بخشی از این ماجراست و لیبرال‎ها، کمونیست‎ها، روحانیون و فرودستان قبلا علیه نظام پادشاهی متحد شدند، اما در تاریخ ایران، پادشاهی مشروطه، جایگزین سنتی در برابر حاکمیت دینی است و بدون آنکه جنبه‌ی تقدس داشته باشد، نظامی لیبرال و ملی‌گرا خواهد بود.

اکثر جمهوری‎های منطقه و اطراف ایران در عمل نظام‎های دیکتاتوری و دموکراسی‎های جعلی هستند. در این بین دو کشور پادشاهی اردن و مراکش، سیستم پارلمانی لیبرال و پادشاهی مشروطه‌ دارند و در آنها، مجلس و نخست‌وزیر (کابینه) در برابر پادشاه به عنوان یک نماد، موازنه ایجاد می‌کنند.

امروز هیچ یک از ایرانیان به جز دوران پادشاهی پهلوی و جمهوری اسلامی که توسط آیت‎الله خمینی در سال ۱۹۷۹ تاسیس شد ذهنیت دیگری ندارند. بسیاری از سازمان‌های مخالف دیگر مانند «سازمان مجاهدین خلق ایران» و «حزب توده ایران» با خط مشی کمونیستی، از هواداران محدودی برخوردارند و نیروهای لیبرال سکولار داخل ایران، هیچ برنامه مشخصی درباره نحوه‎ی دستیابی به نظام پارلمانی سکولار ندارند.

نویسنده این مقاله با اشاره به اینکه بسیاری از معترضان شعار داده‌اند «ای شاه ایران، برگرد به ایران» می‎نویسد، ظاهراً پسر رضاشاه، خود را برای بازگشت احتمالی به ایران آماده می‎کند.

رضا پهلوی، که دوران تبعید را در ایالات متحده می‎گذراند گفته فارغ از پادشاهی به دنبال استقرار یک نظام دموکرات است. او در پاسخ به این سوال که چرا مردم امروز چنین شعاری می‎دهند گفته که آنها درک کرده‎اند که او فرد قابل اعتمادی است و به دنبال پیشرفت ایران است.

نظام پادشاهی در ایران سابقه طولانی دارد و به ۵۵۹ سال قبل از میلاد و پادشاهی کورش بزرگ بازمی‎گردد. میراث فرهنگی و تاریخی ایران، مربوط به پیش از اسلام است و ایرانی‎ها می‌توانند در ذهن خود این مقایسه تاریخی را انجام دهند کنند که خاندان پهلوی‌، چه نقشی در پیشرفت اجتماعی و فرهنگی و آزادی‌های فردی داشته و رشد اقتصادی و وضعیت سیاسی در حکومت پهلوی و پس از آن را مقایسه کنند.

امروز مردم ایران اسم «رضا شاه» را فریاد می‌‏زنند، کسی که در سیاه‌‏ترین دوران تاریخ ایران، کشور را نجات داد در حالی که همان قشر روحانیون که از او پشتیبانی می‎کردند، وحشیانه فرزندش را سرنگون کردند.

در بخشی از این مقاله با استناد به نوشته‎های مایکل اکسورثی (مسؤول پیشین میز ایران در وزارت امور خارجه انگلیس) در کتاب تاریخی خود درباره تاریخچه ایران آمده، سرتیپ رضاخان افسری در قوای قزاق‎ بود و به دلیل موفقیت‎هایی که در امور نظامی‎گری داشت پس از سرنگونی سلسله قاجار در سال ۱۹۲۵ با عنوان رضاشاه بر تخت سلطنت نشست و از تجزیه ایران جلوگیری کرد. رضا شاه ابتدا قصد نداشت نظام پادشاهی تاسیس کند بلکه به دنبال جمهوری بود، اما روحانیون و محافظه‎کاران و لیبرال‌ها به دلایل مختلف مخالف نابودی سلطنت بودند: دو گروه اول به این دلیل که نگران بودند رضاخان با الگوبرداری از مصطفی کمال آتاتورک در ترکیه یک جمهوری سکولار ایجاد کند و گروه دوم نگران بودند که نظام «جمهوری» به یک نظام استبدادی و خودکامه شبیه نظام آتاتورک تبدیل شود، بنابراین سلسه پهلوی را جایگزین قاجار کردند.

نویسنده سپس به شرایط ایران در جنگ اول و دوم جهانی، اوضاع کشور در زمان محمد مصدق و شرایط حکومت در دوره محمدرضا شاه پهلوی تا پیش از انقلاب اسلامی اشاره کرده و نوشته است از آنجا که ایران یک جمهوری‎ ناکام و ناموفق را به خود دیده پادشاهی یک جایگزین مشروع برای جمهوری اسلامی است.

او در بخش پایانی مقاله نیز با استناد به نوشته‎های «عباس امانت» مورخ و استاد دانشگاه در کتاب «قبله عالم» آورده نظام پادشاهی در ایران برای ملت مدرنیته، سکولاریسم و ملی‎گرایی به ارمغان آورد. نویسنده بر این اساس نتیجه گرفته که شاید امروز ترکیبی از حمایت لیبرال‎ها، ملی‌گرایان، تبعیدی‌ها و روستاییان تنگدست و خسته از حکومت دینی بتوانند امکان بازگشت پادشاهی مشروطه را فراهم کنند.

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۴ / معدل امتیاز: ۳٫۳

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=102327

26 دیدگاه‌

  1. میجنگم برای حقیقت

    با درود
    هموطنان عزیز بنده به یزدان پاک که سلطنت طاب نیستم و اتفاقعا طرفدار سیستم جمهوری پارلمانی هستم//اما این وسط یه چند مشگل بزرگ وجود دارد که نباید از انها چشم پوشید/اول اینکه فراموش نکنیم فرهنگ و نوع رفتار ما ملت با غرب بسیار متفاوت هست و این,را فراموش نکنیم که بزرگتربن ایراد جمهوری همین چهارسال یکبارش هست که خلاصه عرض کنم متاسفانه دقیقا اگر به فرض تازه طرف دو دوره منتخب بشود ;در اصل دوتا یک سال درگیر تبلیغات کاندیداتوری میشود و عملا هیچ پیشرفتی حاصل نمیشود/و در دور اول طرف تا بیاد جا بیفتد و چند تا طرح استارت بزند دور دوم شروع میشود که عرض کردم یک سالش که هیچ در سه سال بعدی هم طرف قبول کنیم که دل نمیسوزاند و فقط به فکر

  2. X

    پادشاهی نمی تونه خوب باشه چون کشور مال مردمه نه پادشاه و اصلا جالب نیست حکومت موروثی باشه چون کشور مال مردمه و پادشاهی مشروطه هم اسراف پول برای پادشاهه و اینکه این عدل نیست یک نفر از وقتی به دنیا میاد شاهزاده باشه و زندگی خوبی داشته باشه بدون هیچ تلاشی و اگه که به دنیا کنیم هیچ کدوم از کشور های پادشاهی کشور های خیلی قدرتمندی نیستند

  3. جمع نقیضین

    در جواب کاربر ایران، و سایرینی که مخالف این هستند که خیل طرفداران پادشاهی مشروطه در ایران بر اساس امار و تحلیل نیست و فقط احساس و علاقه و ارزو هست، شما بر اساس چه امار و تحلیلی ابراز میکنید که طرفداران پادشاهی مشروطه اندک اند و فقط ایران اینده دموکراسی سکولار و …؟؟؟؟ (که خود اینها هم باز در قالب سیستم پادشاهی مشروطه قابل اجراست فکر میکنم)

  4. فریدون

    امیدوارم رضا پهلوی هر چه زودتر برگرده.چون کلید نجات ایران در دستان ایشان است

  5. مهرداد

    دوست گرامی سامان گفتن پادشاهی میتونه باعث تجزیه شه.اتفاقا کاملا برعکس.بزرترین نهادی که جلوی تجزیه رو میگیره پادشاهی.این در همه دنیا ثابت شدس.پادشاهی نه بعنوان مشت آهنین بلکه بعنوان چهره فراسیاسی و نماد اتحاد اقوام و حزب ها و ایدئولوژی ها باعث اتحاده.در جمهوری ترکیه مشت آهنین مانع تجزیش شده،برعکس در اسپانیا کارلس با بزرگمنشی بارها مانع تجزیه شده.در انگلستان هم همینطور.تجزیه اسپانیارو جکهوریش پایه گذاشت

  6. مهرداد جاوید

    طرفداران پادشاهی نه تنها تعیین کننده نیستن،بلکه محور و اکثریتن.کسی اینو نفی کنه یعنی نافی دموکراسیه.چراکه از نظرسنجی آمدنیوز تا شعار های تظاهرات سراسری همگی گواه این حقیقت بود.پادشاهی در ایران احیار میشه.چراکه در هلند پساز ۱ونیم قرن ساخته شد.درانگستان و اسپانیا هم احیا شد

  7. مهرداد جاوید

    از نظرسنجی آمدنیوز تا تظاهرات سراسری همگی نشان از اکثریت هوادار پادشاهی پارلمانی داره،نافی این نافی دموکرراسی و رای مردمه ،چه بخواد چه نخاد،پادشاهی در هلند پس از ۱۴۰سال سجمهوری ساخته شد،در اسپانیا و انگلستان پس از جمهوری احیاشد، در ایران هم احیا شد

  8. محتوای نظام مهم است نه شکل آن

    ایران کشوری است کهن با لااقل ۲۵۰۰ سال سابقه مدون و مستند در نظام پادشاهی. ایران سرزمین پادشاهان بوده و هست.
    با در نظر گرفتن شرایط ویژه تاریخی و اجتماعی ایران همانطور که زنده‌یاد دکتر شاپور بختیار اشاره داشتند پادشاهی مشروطه (پادشاهی پارلمانی) بسیار کارایی بیشتری خواهد داشت، ولی نباید اصل را که همان دموکراسی و سکولاریسم و حقوق بشر است فدای شکل نظام کرد. اولویت با رسیدن و نهادینه کردن دموکراسی در بطن جامعه است اما چه بهتر که این کار در قالب یک نظام پادشاهی پارلمانی باشد که با روحیات و حافظه جمعی ما (به شرط درس گرفتن از اشتباهات گذشته) تطابق بیشتری دارد.

  9. arman

    ba ehteram,KESHVARE PAHNAVAR IRAN PEYVASTE SHAHANSHAHI BOODE VA KHAHAD BOOD,IN TARIKHE IN MARZO BOOM HAST,CHE BEKHAHIM CHE NAKHAHIM

  10. ایران

    به میمنت و مبارکی و با توجه به آمار دقیق و سراسری و کاملا علمی هموطنان سلطنت‌طلب (اعم از مطلقه و مشروطه)،اینک معلوم شد که اغلب هموطنان طرفدار بازگشت سلطنت هستند و فقط کافی هست شاهزاده تشریف آورده و تاج‌گذاری کنند،عزیزان اینها که شما می‌نویسید و می‌گویید احساس و علاقه و آرزو هست نه تحلیل و آمار، ایران آینده فقط دمکراسی سکولار با حقوق شهروندی برابر فارغ از دین و مذهب و گرایش سیاسی و…

  11. احمد

    اصولا حضور پادشاه عامل وحدت بخش براى ملت یک جامعه مى‌باشد و امروزه ما این مسئله را خودمان تجربه کردیم. شعار روحت شاد رضا شاه که در ایران از هر کوى و برزن شنیده شد نشان از ان دارد که ملت ایران از هر قوم و قبیله‌اى تنها دور یک عامل وحدت گرد خواهند امد و ان شخص پادشاه مى‌باشد. ایا در ترکیه کسى اتاتورک را که رییس جمهورشان بوده علیرغم خدماتش به ملت ترکیه صدا زده‌اند؟ نه؛ تاریخ ایران با شاه و نهاد پادشاهى عجین شده و این فاصله چهل ساله برخلاف تصور عده‌اى موجب مستحکم‌تر شدن رابطه مردم با نهاد پادشاهى شده است.

  12. سالار

    باز صحبتى از نظام نوین پادشاهى شد، اقایون مجاهد و بسیجى بسیج شدند که سم‌پاشى کنند، این تحرک در تمام رسانه‌ها دیده مى‌شود و معلوم شده که شعارهاى مردم حسابى لرزه به تن ایران‌ستیزان انداخته است. به جاى تکفیر دیگران قدرى به خودتان برسید که حداقل اسمى از شما در بین مردم زمزمه شود که البته امرى محال است، مردم گفتند: ایران که شاه نداره حساب کتاب نداره، روحت شاد رضا شاه، ولیعهد کجایى به داد ما بیایى، روحت شاد شاهنشاه، و باز هم خواهند گفت، بهتره به خواست مردم تن دربدهید.

  13. جمشيد

    بعد از دو هفته اقایان و خانم‌ها از پناهگاه‌هاشان امدند بیرون و اظهار فضل کردند. بسیار جالبه که زبان تمام متن‌ها همه بسیار شبیه به هم هستند و همه از یک منبع صادر شدند. این افراد عاجز از درک این مطلب هستند که رضاشاه بزرگ بعد از حدود نود سال هنوز الهام‌بخش هست و عامل اتحاد مردم شده است. خانم‌ها و اقایان بهتر است گوش‌هاشان را خوب باز کنتد و دهان‌شان را هم کمتر باز کنند. از قدیم گفتند جوجه را اخر پاییز مى‌شمارند ملت تصمیم خواهد گرفت. دوستان ساندیس‌هاشون گرم نشه.

  14. unh0ly0ne

    انگلستان هم یک‌بار پادشاهی را برانداختند و جمهوری به وجود آوردند وقتی که الیور کرامول چارلز یکم را اعدام کرد و خود رئیس جمهور شد. بعد از گذشت دوره معروف به “اینترگنوم” مردم فهمیدند چه اشتباهی کردند و دوباره بعد از مرگ کرامول سلطنت مشروطه را برگرداندند که ان هم “بازیابی شکوه” یا “انقلاب باشکوه” نام گرفت و نخستین دموکراسی مدرن را به وجود آورد.
    قابل توجه بعضی‌ه …
    https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87

  15. ساسان

    در جواب «حقیقت» باید بگویم که اتفاقا بیشتر مردم ایران در ارزوی بازگشت دوران شکوهمند شاهنشاهی هستند. خود من با اینکه متولد دهه ۶۰ هستم وقتی که تصاویر شاهنشاه بزرگ درگذشته را می‌بینم احساس غرور و سربلندی می‌کنم. ایران امرزو نیاز به شاه میهن‌پرست دارد نه دموکراسی پاکستانی.

  16. مهر یار

    اایران را فقط مدیران کارکشته و وطن‌پرست می‌توانند نجات بدهند. شاهزاده رضا پهلوی تنها کسی است که قادر است چنین تیمی را دور خودش جمع بکند. ایشان یادگار دوران شکوفایی و سربلندی و رفاه ایرانیان است, شخصیتی است ملی, سکولاردموکرات و معتبر. بقیه‌ی گروه‌ها و احزاب, ایران را مثل آخوندها موش آزمایشگاهی خواهند کرد.

  17. ناشناس

    Shah
    jaavid

  18. حقیقت

    هیچ چیزی بدتر از این نیست که بر اساس علاقه و آرزوی سیاسی خود و شعارهای حاشیه‌ای عده‌ای شهروند عصبانی، کسی به این تحلیل برسد که سلطنت داروی شفابخش ایران هست. آقای رضا پهلوی احتمالا دارد بازیچه تبلیغاتی رسانه‌ای، تعدادی رسانه می‌شود. در ایران بعد از این نظام نه فقط بر اساس خواست اکثریت قاطعی از مردم، خبری از سلطنت نخواهد بود،که آقای پهلوی حتی با دعوت هم به ایران نخواهد آمد.

  19. احمد

    سال هاست که با مشروطه سلطنتی پهلوی موافقم. هر چند که متأسفانه در زمان محمد رضا شاه روشنفکر بودم سلطنت (همان ایام اعلیحضرت در یک سخنرانی یکی از مشخصات طبیعی “جوانی” را چپ بودن آنها دانست و من هم جوان بودم و نادان و مخالف!) بعد از ۱۳۵۷ شوم معنی بسیاری از حرف‌های ایشان را فهمیدم و فهمیدم که چه بلایی به سر مملکت آمده. همان اوایل و قبل از حمله به سفارت به واقعیت رسیدم.

  20. پاسارگاد

    بهترین نوع حکومت برای ایران که اقوام گوناگون با فرهنگ‌ها و زبان‌های متفاوت دارد، فقط و فقط پادشاهی مشروطه است. در این چهل سال دیدیم که جمهوریت- باهمه ارزش‌های انکارنشدنی‌اش در جهان- چه «گندی» به ایران و ایرانی زد، ولی بحث اصلی بر سر یک قانون اساسی با معنا و یک پادشاه با شخصیت و قانون‌شناس است.
    نگاهی به پادشاهان اروپایی و مروری بر زندگی و عقاید و سخنان کوروش کبیر بکنید تا دریابید چه می‌گویم.

  21. ناشناس

    انشاالله

  22. سامان

    مشروطه اشتباه است. باید دنبال جمهوری باشید. مشروطه باعث واگرایی اکثر نیروها و قومیت‌هاست و ممکن است باعث تجزیه ایران بشود. در ضمن بهتر است مقاله ابوالفضل قدیانی را بخوانید تا بفهمید اصلاح‌طلبان نیروهای محوری براندازی از جمله طرفداران پهلوی و مجاهدین را با یک چوب می‌رانند. بهترین راه اتحاد است. نمی‌دانم با چه فرمولی اما اقای تقی زاده هم چندی پیش به درستی اپوزیسیون اصلی را طرفداران پهلوی و مجاهدین دانستند. برای سرنگونی اتحاد لازم است.

  23. احمد طاطايى

    با توجه به تاریخ ایران و با توجه به شرایط فعلى ایران و هم‌چنین بعد از تجربه دردناک چهل سال اخیر بدون چون و چرا بهترین حکومت ممکن براى کشور مشروطه سلطنتى است و در بین اپوزیسیون هم برازنده‌تر و ایران‌دوست‌تر و لایق‌تر از شاهزاده رضا پهلوى کسى را نداریم. انقلاب چهل سال یکى از فاجعه‌بارترین اشتباهات تاریخ ما بود و برگشت سلطنت شاید اندک مقدارى جبران ان اشتباه باشد.

  24. ايران

    درود بر خاندان پهـلوى جاوید سلسله پهـلوى

  25. واقع بینی

    از قدیم گفتن آرزو بر جوانان عیب نیست ، این روزا که همه دوست دارن جوون باشن میشه گفت آرزو بر همگان عیب نیست ، انلابیون ۵۷ هم حل همه مشکلات را به رفتن شاه پیوند زدند ، شما هم حل همه مشکلات را به آمدن یک شاه جدید پیوند بزنید ، یعنی همه نیروهای سیاسی لیبرال و چپ و سنتی و اسلامگرا و میانه رو و همه طرفدارانشون باید پیف پاف تاریخ گذشته!!! خورده باشن!!! که سلطنت دایر بشه دوباره

  26. ایران

    شاهزاده در ایران طرفداران واقعی دارند، اما هواداران ایشان و بازگشت سلطنت در اکثریت نیستند حتی اقلیت تاثیرگذار در روند سیاسی ایران آینده هم نیستند،در صورت سقوط این نظام هم ایشان فقط در حالت ایجاد سلطنت(حتی مشروطه) به ایران بازمی‌گردد، اتحاد ایران در سایه پادشاهی فقط یک آرزوی قشنگ طرفداران سلطنت هست و در عالم واقع خبری از آن نیست. ایران متحد، امن، باثبات، مترقی، فقط با نظام سکولاردمکراتیک ممکن هست.

Comments are closed.