(رویترز عربی) گروهی از زنان فعال حقوق بشر در عربستان سعودی روز چهارشنبه ۱۳ مارس برای نخستین بار جهت محاکمه رسمی در دادگاه کیفری ریاض ظاهر شدند. این گروه از زنان روشنفکر مدافع حقوق بشر سال گذشته دستگیر شدند اما برجسته شدن پرونده آنها پس از حادثه کشته شدن جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در سفارت این کشور در ترکیه، به شکل گسترده در میان رسانههای فعالان حقوق بشری سعودی و در شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر، فیس بوک مطرح شد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، ابراهیم السیاری رئیس دادگاه کیفری ریاض با تایید این خبر گفت، ۱۰ زن از جمله لُجَین الهذول، عزیزه الیوسف، ایمان النفجان و هتون الفاسی، روز چهارشنبه در دادگاه حاضر شدند.
رئیس دادگاه کیفری ریاض این اظهارات را در مصاحبه با جمعی از روزنامه نگاران و تعدادی از دیپلمات‌های خارجی که برای شنیدن جزئیات بیشتری درباره محاکمه این فعالان زن جلوی دادگاه تجمع کرده بودند، بیان کرد.
البته ماموران دادگاه کیفری ریاض مانع حضور خبرنگاران و همچنین دیپلمات‌های خارجی در سالن دادگاه شدند.
طبق این گزارش این ۱۰ زن فعال حقوق بشر که از گروهی ۱۲ نفره شامل زنان سکولار فعال حقوق بشر و مدافع حقوق زنان در عربستان سعودی هستند در ماه مه سال ۲۰۱۸ یعنی چند هفته قبل از لغو ممنوعیت رانندگی زنان در این کشور بازداشت شدند.
دادستان سعودی در زمان دستگیری این زنان اظهار داشت که پنج مرد و چند زن به دلیل زیان رساندن به «منافع ملی» و حمایت از «عناصر بیگانه» بازداشت شده‌اند. رسانههای رسمی سعودی نیز این افراد را از «خائنان» و «مزدوران» سفارت‌های خارجی توصیف و اقدامات آنها را به شدت محکوم کردند.
ادعای رسانههای رسمی سعودی در متهم کردن فعالان حقوق بشر به ارتباط با دیپلمات‌های خارجی باعث خشم برخی از سفارت‌های کشورهای غربی در عربستان از جمله سفارت کانادا شد.
در همین حال برادر لجین الهذلول در آستانه‌ی برگزاری این محاکمه به خبرنگاران گفت: «دادگاه خانواده‌های این فعالان را مطلع کرد که محاکمه آنها به دادگاه کیفری منتقل شده؛ در این دادگاه اغلب پرونده‌های سیاسی مورد بررسی قرار می‌گیرد و دلیل این تصمیم‌گیری از سوی مقامات قضایی هنوز برای ما مشخص نشده است.»
بیش از ۳۰ کشور جهان از جمله تمام ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا، هفته گذشته از عربستان سعودی خواستند تا فعالان حقوق بشر به ویژه این ۱۰ زن را آزاد کند.
مایک پمپئو و جرمی هانت وزیران امور خارجه ایالات متحده آمریکا و بریتانیا نیز طی سفرهای اخیر خود به عربستان سعودی درباره موضوع بازداشت زنان فعالان حقوق بشر در این کشور با مقامات سعودی گفتگو کردند.
طبق گزارش رویترز، فعالان حقوق بشر سعودی گزارش می‌دهند که برخی از بازداشت شدگان زن از جمله لجین الهذلول در سلول انفرادی محبوس است و به شدت با او بدرفتاری شده است.
فعالان حقوق بشر همچنین می‌گویند این افراد تحت شکنجه از جمله شلاق، شوک الکتریکی و تهدید به تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند اما مسئولان سعودی این ادعاها را به شدت رد می‌کنند.
فعالان حقوق بشر همچنین می‌گویند علاوه بر لُجَین الهذول، عزیزه الیوسف، ایمان النفجان و هتون الفاسی برخی چهره‌های دیگر فعالان حقوق بشر مانند نوف عبدالعزیز، میاء الزهرانی، سمر بدوی، نسیمه الساده، و شدان العنزی نیز در بازداشت بسر می‌برند.
لُجَین الهذول ابتدا برای لغو قانون ممنوعیت رانندگی برای زنان مبارزه می‌کرد و سپس خواستار پایان دادن به قوانین مردسالار در پادشاهی سعودی شد، او در سال ۲۰۱۴ در یک نافرمانی مدنی و اعتراض به قانون منع رانندگی برای زنان سعودی، با اتومبیلی از امارات متحده عربی تا داخل خاک عربستان سعودی رانندگی کرد که در آن زمان فقط به همین دلیل به مدت ۷۳ روز در بازداشت بسر برد.
ایمان النفجان و عزیزه الیوسف نیز در سال ۲۰۱۳ فراخوانی برای اعتراض به ممنوعیت رانندگی زنان دادند و سپس در تجمعی که برای این منظور برپا شده بود، شرکت کرده و در همانجا بازداشت شدند. این گروه در سال ۲۰۱۶ نیز برای مبارزه با هدف پایان دادن به قوانین مردسالار در سعودی در شبکه‌های اجتماعی فراخوان داده بودند.
عزیزه الیوسف، کنشگر مدنی، فعال حقوق زنان در سعودی و استاد دانشگاه است. وی نیز در ماه مه ۲۰۱۸ بازداشت شده و هم‌اکنون به همراه لجین الهذلول و ۵ کنشگر دیگر، در زندان مرکزی ذهبان محبوس است.
برخی فعالان حقوق بشر و دیپلمات‌ها می‌گویند، این دستگیری‌ها آنهم در زمانی که شاهزاده محمد بن سلمان پروسه «اصلاحات» را آغاز کرده است نشان می‌دهد که دستگاه قضایی و برخی مقامات سعودی تلاش دارند که از طریق بازداشت نیروهای سکولار و مترقی و زنان روشنفکر، برخی گروه‌های محافظه‌کار و تندروهای مذهبی را که از بازداشت رهبرانشان به ستوه آمده‌اند راضی نگه دارند تا به آنها وانمود کنند که اصلاحات محمد بن سلمان تنها تندروها را هدف قرار نداده بلکه برخی سکولارهای تکرو را نیز نشانه گرفته است. از سوی دیگر این دستگیری‌ها می‌تواند یک پیام مهم از سوی مقامات سعودی به فعالان و اصلاح‌طلبان حقیقی این کشور باشد تا به آنها گوشزد کند که بدون هماهنگی با مشاوران پادشاه یا ولیعهد جوان سعودی و بدون گرفتن دستورات از دولت نباید دست به اقدامات سیاسی بزنند.
یکی از انتقادات جمال خاشقجی از محمد بن سلمان در مصاحبه‌اش با شبکه انگلیسی بی‌بی‌سی همین بود. او درباره اقدامات محمد بن سلمان گفته بود: «بن سلمان کار درست را با روشی غلط انجام می‌دهد و برای تغییرات حقیقی در جامعه باید فضای مشارکت برای اندیشه‌ها و افکار مختلف ایجاد شود؛ تنها با سلیقه فردی یا شخصی یک مقام نمی‌توان اصلاحات حقیقی را انجام داد چرا که اصلاحات باید به یک روند عمومی در جامعه تبدیل شود تا موفق گردد. سعودی محتاج پروسه‌ای برای نهادینه کردن دمکراسی است تا همه در پیشبرد اصلاحات حقیقی سهیم باشند.»
شاهزاده محمد بن سلمان با انجام برخی اقدامات اجتماعی در سعودی تلاش کرد تا حمایت کشورهای غربی را از مسیر اصلاحات جلب کند اما پس از حادثه قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در ماه اکتبر سال ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان در استانبول نه تنها چهره شاهزاده محمد بن سلمان بلکه حیثیت همه خانواده آل سعود در میان کشورهای غربی و سازمان‌های حقوق بشری خدشه‌دار شد.
از دو سال پیش یعنی از زمان قدرت گرفتن شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد سعودی تا کنون ده ها تن از فعالان حقوق بشر، روشنفکران و روحانیون این کشور بازداشت یا روانه زندان‌ها شده‌اند. مخالفان سعودی می‌گویند این بازداشت‌های بی‌رویه بخشی از تلاش‌های محمد بن سلمان برای خفه کردن همه صداهای مخالفان و رفع هر گونه تهدید در آینده از سوی مخالفانش است.
*منبع : رویترز عربی
*ترجمه و تنظیم از کیهان لندن
با این نام غیر قابل تلفظ الهذاول چه لبخند شیرینی بچهره داره ، انگاراززیبا رویان شیرین سخن شیراز است