یک ماه پس از وعده «گشایش اقتصادی»: ریزش بورس و گرانی ارز و طلا و اتومبیل همراه با بحران کره و تخم مرغ!

بیستم امرداد سال جاری بود که حسن روحانی از «گشایش اقتصادی» در کشور سخن گفت و وعده داد با اجرای این طرح شاهد «مقابله با تحریم نفتی، ایجاد سرمایه برای مردم و تزریق جان تازه به بورس» خواهیم بود.

حسن روحانی گفته بود در هفته آینده «خبرهای خوشی» برای مردم داریم و قرار است در اقتصاد «گشایش» حاصل شود! او تاکید کرد: «باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی و اقدام کنیم تا مردم شریف ایران حس کنند مجموعه نظام برای حل مشکلات اقتصادی و معیشت آنان در تلاش هستند و این موضوع در شرایط خاص و پیچیده اقتصادی امروز کشور، بسیار حائز اهمیت است.»

هرچند در روزهای نخست مطرح شدن طرح «گشایش اقتصادی» جزییات آن مشخص نبود اما پس از مدتی معلوم شد منظور از این طرح «فروش اوراق سلف نفت در بورس» یا همان پیش‌فروش نفت به مردم است. طرحی که اجرایی نشد و رسانه‌ها دیروز، ۲۴ شهریور، خبر دادند که به گفته اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی به دلیل «برخی ناهماهنگی‌ها» متوقف شده ولی بلافاصله خود جهانگیری این توقف را تکذیب کرد!

https://kayhan.london/1399/06/25/%d8%a7%d9%86%d8%aa%d8%b4%d8%a7%d8%b1-%d9%88-%d8%aa%da%a9%d8%b0%db%8c%d8%a8-%d8%ae%d8%a8%d8%b1-%d9%84%d8%ba%d9%88-%d8%b7%d8%b1%d8%ad-%d9%81%d8%b1%d9%88%d8%b4-%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%b3

مطرح شدن چنین طرحی نشان از بحران شدید مالی حکومت و کسری بودجه شدید دولت دارد. حالا حسن روحانی یک ماه پس از اعلام خبر این طرح که ظاهرا از سر استیصال و در مراحل مقدماتی بطور عمومی مطرح شد، از کاهش شدید درآمدهای نفتی خبر داده است.

حسن روحانی روز یکشنبه ۲۳ شهریور در ویدئوکنفرانسی به مناسبت شروع سال تحصیلی دانشگاه‌ها به کاهش شدید درآمد ارزی کشور به دلیل تحریم‌ها اشاره کرده و گفته است درآمد نفتی کشور که در سال ۹۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار بود در سال ۹۸ به حدود ۲۰ میلیارد دلار رسید.

اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی نیز پیشتر اعلام کرده بود درآمدهای نفتی ایران از سالی ۱۰۰ میلیارد دلار، به حدود هشت میلیارد دلار در سال ۹۸ رسیده است.

به نظر می‌رسد بحران اقتصادی در نظام اسلامی به حدی رسیده که طرح‌های اقتصادی بیش از آنکه گشایشی برای مردم و اقتصاد داشته باشد، برای دولت و خصولتی‌ها و رانتخواران راهگشاست!

از ماه گذشته تا کنون حدود ۵ هزار تومان به نرخ دلار افزوده شده. افزایش نرخ دلار گشایش در کار دولت است چرا که می‌تواند ارز ناشی از صادرات و ارز برداشت شده از صندوق توسعه ملی را گرانتر به بانک مرکزی بفروشد و ریال بیشتری دریافت کند.

دریافت ریال بیشتر برای دولتی که از تأمین هزینه‌های جاری کشور عاجز است، به معنای جبران سهم بیشتری از کسری بودجه خواهد بود. افزایش شدید قیمت اتومبیل نیز به نفع شرکت‌های دولتی اتومبیل‌سازی «ایران خودرو» و «سایپا» است.

آنچه طی چهار هفته گذشته در بازار بورس رخ داد هم اگرچه سبب بدبخت شدن میلیون‌ها نفر در بازار بورس شد اما برای دولت یک گشایش خوب به شمار می‌رود. ریزش شدید سهام در بازار بورس سرمایه بسیاری از مردم را که با تبلیغ و وعده‌های دولت به بورس آمدند کاهش داد اما شرکت‌های دولتی درست هنگامی که مردم از ترس از دست دادن بیشتر سرمایه صفوف فروش تشکیل دادند، سهام آنها را در کف قیمتی خریدند و سودی مضاعف به جیب زدند!

از سوی دیگر ظاهرا همین که آب و برق مردم در ایران قطع نمی‌شود، از سوی حسن روحانی «گشایش» به شمار می‌رود. او گفته که «مردم می‌دانند آب و برق‌شان قطع نمی‌شود اینها باعث اعتماد آنها شده است!»

در واقعیت اما مردم نه تنها افق روشن گشایشی به دست دولت در مقابل خود ندارند بلکه هر روز با مشکلات بیشتری روبرو می‌شوند.

برای نمونه افزایش قیمت مواد غذایی در ایران با فراز تندی ادامه دارد. هفته گذشته قیمت تخم‌مرغ بار دیگر افزایش یافت و به هر شانه ۳۸ هزار تومان رسید. قیمت کره ۱۰۰ گرمی که تا چند روز پیش ۴۵۰۰ تومان بود، در روزهای گذشته با افزایش دو برابری نایاب شد.

بسیاری از فروشگاه‌های زنجیره‌ای در پی نایاب شدن کره مجبور شدند کره را جیره‌بندی و به هر فرد تنها یک قالب کره بفروشند. هرچند گرانی و نایاب شدن کره در ابتدا توسط مسئولان تکذیب شده بود اما ستاد تنظیم بازار قیمت رسمی هشت هزار تومان را برای هر قالب کره ۱۰۰ گرمی اعلام کرد.