یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی از کسری ۵۰ درصدی بودجه سال ۱۴۰۰ خبر داده است.
جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با اشاره به کسری بودجه ۵۰ درصدی گفته که «دولت حتماً باید برای در پرداخت‌ها لایحه بیاورد تعدیل کند و همچنین راهکارهای جدیدی که می‌توان این کسری‌ها را جبران کرد و ساز و کار جدید پیشنهاد دهد.امسال بیش از ۵۰ درصد کسری بودجه خواهیم داشت.»
محمدرضا میرتاج‌الدینی عضو دیگر کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به نشست روز یکشنبه ۱۸ مهر در این کمیسیون با مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته که «مجموع هزینه های دولت گذشته در پنج ماه اول امسال بیش از ۵۰ درصد از تنخواه و اوراق مالی بوده و تقریباً همه اوراق قانونی بودجه ۱۴۰۰ و تنخواه هزینه شده است.»
محمدرضا میرتاج‌الدینی با تأکید بر لزوم اصلاح ساختار بودجه‌بندی در کشور گفته که «رشد اقتصادی در چند دهه گذشته روند نزولی داشته و باید تغییرات اساسی صورت گیرد. تورم فزاینده‌ای در سال‌های گذشته مشاهده کردیم که متاسفانه تابستان امسال به ۴۷ درصد رسید. فاصله طبقاتی و بی عدالتی با توجه به ضریب جینی بیشتر شده و از ۳۶ درصد به ۴۰ درصد رسیده است. این مسئله نشانه نامتوازن بودن مؤلفه‌های اقتصاد است. سهم استانها در تولید ناخالص کشور هم ناعادلانه بوده است و در برخی مناطق با فقر مضاعف روبرو هستیم.»
بهروز محبی نجم‌آبادی یکی دیگر از اعضای کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی نیز کسری بودجه ۵۰ درصدی در نیمه سال را «معضل جدی» برای دولت دانسته و گفته که «دولت باید از زوایای مختلف برای جبران کسری بودجه اقدام کند؛ بودجه عمومی کشور امسال با کسری تراز عملیاتی ۵۰ درصدی معادل ۴۶۴ هزار میلیارد تومان و کسری تحقق نیافته، حداقل ۳۰ درصدی روبرو است و احتمالا پرداخت هزینه‌های جاری از طریق استقراض از بانک‌ها و یا به صورت مستقیم از بانک مرکزی و همچنین فروش اوراق انجام شود.»
بهروز محبی نجم‌آبادی افزوده «استفاده از روش تهاتر برای دریافت بخشی از مطالبات ارزی کشورمان می‌تواند، تا حدودی مشکلات بودجه ای را مرتفع کند. قطعا یکی از مباحث جدی برای دولت باید برداشتن و یا خنثی سازی تحریم‌ها باشد و اگر قرار نیست مشکل تحریم‌ها در وین حل شود، باید به مذاکرات فیصله داد و راهبرد مذاکره با سایر کشورها مانند چین و روسیه را برای فروش نفت در دستور کار قرار داد.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی همچنین گفته که درآمدهای مالیاتی یکی از راه‌های جبران کسری بودجه دولت است. او توضیح داده که دولت قبل برای جبران کسری بودجه بیش از سقف تعیین شده، اقدام به اوراق فروشی کرد. سهم فروش اوراق اسلامی در بودجه سال قبل ۸۸ هزار میلیارد تومان بود که به دلیل بروز مشکلات ناشی از شیوع کرونا و کسری بودجه سقف مجاز انتشار اوراق مالی به ۲۳۸ هزار میلیارد تومان رسید که این موضوع به نوعی بدهکار کردن دولت‌های آینده است و باید به دنبال راه های جایگزین بود.
کسری بودجه ۱۴۰۰ از زمستان گذشته و پس از ارائه لایحه به مجلس انقلابی، از سوی کارشناسان اقتصادی هشدار داده شده بود. پیش‌بینی فروش روزانه ۲ میلیون ۳۰۰ هزار بشکه نفت در بودجه یکی از مهمترین منابع درآمدی امسال دولت بوده اما این بخش از درآمدها با توجه به تداوم تحریم و قرار داشتن ایران در فهرست سیاه FATF تحقق نیافته است.
دیگر بخش‌های درآمدی از جمله درآمد ارزی ناشی از صادرات غیرنفتی نیز به دلیل رکود ناشی از کرونا و بحران‌های منطقهای جمهوری اسلامی و همچنین عدم تبادلات بانکی به دلیل قرار داشتن ایران در فهرست سیاه FATF نیز کمتر از سطح پیش‌بینی شده در لایحه بودجه بوده است که توسط دولت پیشین به ریاست حسن روحانی تهیه و تنظیم شد و در مجلس انقلابی که با دولت کنونی به ریاست سیدابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) همسوست، به تصویب رسید.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز از مدت‌ها قبل خواستار تقدیم لایحه متمم بودجه به بهارستان برای جلوگیری از تعمیق شکاف کسری بودجه شده‌اند.
این در حالیست که مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه نظر دیگری دارد و معتقد است که نیاز به ارائه لایحه متمم بودجه نیست. مسعود میرکاظمی گفته «به این نتیجه نرسیدیم که به متمم نیاز باشد و تلاش می‌کنیم همین بودجه را مدیریت کنیم. قاعدتاً درآمدها محقق نمی‌شود در نتیجه هزینه‌ها هم نباید در این سقف محقق شود اما اگر مجبور شویم حتماً در چارچوب قانون حرکت می‌کنیم و اصلاحیه می‌دهیم. این مسیر فعلی قابل ادامه نیست و باید تجدیدنظر جدی شود و ناچاریم مسیر حرکت را تغییر دهیم.»
احسان خاندوزی وزیر اقتصاد نیز هنوز برنامه مشخصی برای حل مسئله کسری بودجه ارائه نداده و تنها به گفتن «به زودی برنامه مشترک وزارت اقتصاد و امور دارایی و سازمان برنامه‌وبودجه در مورد کسری بودجه سال جاری اعلام خواهد شد» اکتفا کرده است.
