در هفته‌های گذشته چند تصادف خونبار زنجیره‌ای در جاده‌های ایران اتفاق افتاد. کارشناسان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی اتومبیلسازان را متهم ردیف اول تصادفات به دلیل ساخت اتومبیل‌های بی‌کیفیت معرفی می‌کنند.
هفته گذشته در بیستم دی‌ماه در یک تصادف زنجیره‌ای میان ۵۹ اتومبیل در جاده بهبهان- رامهرمز دست‌کم ۵ نفر کشته و ۴۱ نفر زخمی شدند. دو روز پیش از آن نیز ۲ تصادف زنجیره‌ای دیگر به دلیل غلظت بالای مه صبحگاهی در محور آبادان و اهواز- رامهرمز اتفاق افتاده بود که در یکی از آنها ۲۸ اتومبیل با هم برخورد کردند.
سازمان پزشکی قانونی در گزارشی اعلام کرده که در ۸ ماه ابتدای امسال، ۱۱ هزار و ۷۷۳ نفر در تصادفات رانندگی جان باخته‌اند که ۸هزار و ۷۱۵ نفر از آنها در جاده‌های بیرون شهر کشته شده‌اند. این در حالیست که آمار پارسال در مدت مشابه، ۱۰ هزار و ۷۷۴ نفر بوده که افزایش حدود ۹ درصدی را نشان می‌دهد.
تصادف‌های زنجیره‌ای هفته‌های اخیر سبب شده بار دیگر بی‌کیفیت و غیراستاندارد بودن اتومبیل‌های ساخت شرکت‌های داخلی مورد توجه قرار بگیرد. یکی از مواردی که در تصادف زنجیره‌ای محور بهبهان- رامهرمز مورد توجه قرار گرفت، باز نشدن ایربگ (کیسه هوا) حتا یک اتومبیل از ۵۹ اتومبیلی بود که با هم برخورد شدید کرده بودند.
پیمان پیرایش مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد صنایع فلزی در خصوص اظهارات اخیر رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی مبنی بر اینکه در حادثه تصادف بهبهان ایربگ هیچ اتومبیلی باز نشده است، اظهار داشت: «تمام خودروهای تولیدی از سال ۱۳۸۹ مشمول استانداردهای اجباری هستند و باید آزمون‌های لازم را انجام دهند.»
پیمان پیرایش توضیح داده که «اگر برخورد از روبرو صورت گرفته و ایربگ باز نشده و پشت و سقف خودرو سالم است تخلف انجام شده است و باید پیگیری لازم صورت گیرد.»
احمد نعمت بخش دبیر «انجمن خودروسازان ایران» نیز در توجیهی عجیب گفته که «باید این نکته را اعلام کرد که اکثر خودروهای حادثه دیده دارای ایربگ بودند اما در این تصادف از عقب دچار حادثه شده‌اند و به همین دلیل ایربگ‌ها باز نشده است. البته بر اساس قوانین اگر سرعت فاصله دو خودرو در حادثه کمتر از ۱۵ کیلومتر باشد ایربگ آنها باز نمی‌شود. ناگفته نماند برخی از خودروهای این حادثه بعد از تصادف خاموش بوده‌اند و طبیعی است که ایربگ عمل نکند.»
سرهنگ عین‌الله جهانی معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور در واکنش به سخنان احمد نعمت بخش گفته که «از اظهارات دبیر انجمن خودروسازان بسیار تعجب کردم. چطور ممکن است که در یک تصادف رانندگی همه خودروها از قسمت عقب دچار آسیب دیدگی شوند و این موضوع به عنوان دلیلی برای بازنشدن ایربگ اعلام شود؟ خب خیلی منطقی است که وقتی خودرویی از قسمت عقب آسیب ببیند، خودرویی دیگر از قسمت جلو با آن برخورد کرده است. یعنی ۶۰ خودرو با هم تصادف کرده‌اند و ایربگ هیچ کدام باز نشده، چون همه از قسمت عقب آسیب دیده‌اند؟!»
معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تأکید کرده که «انتظار این است بجای پاسخ‌های غیر فنی، غیرمنطقی و بجای مخدوش کردن افکار عمومی به فکر اصلاح و بهبود نقایص ایمنی و ارتقاء کیفیت خودروهای تولید داخل باشیم.»
https://kayhan.london/1400/10/21/%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d8%a8%d9%87%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%db%8c%d9%84%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c-%d9%85%d8%b1%da%af-%d8%af%d8%b1-%d8%ac%d8%a7%d8%af%d9%87%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d8%b1
علی موسوی دبیر «هیئت تحقیق و تفحص از صنعت خودرو» در مجلس شورای اسلامی در مورد باز نشدن ایربگ‌ها در تصادف زنجیره‌ای بهبهان گفته که «شاید تا کنون صدها یا حتا هزاران نفر قربانی بی‌تدبیری خودروسازان شده‌اند. مسئله فقط باز نشدن ایربگ نیست؛ ما وظیفه داریم از کیفیت خودرو ایرانی تحقیق و تفحص کنیم.»
علی موسوی افزوده که «مسئله فقط باز نشدن ایربگ نیست بلکه باید مواردی مثل ترمز و سایر چیزهایی که در کیفیت خودرو تأثیر دار را بررسی کنیم. ورود نهادهای نظارتی و قضایی به این مسئله باید تأثیرگذار باشد یعنی باید آورده‌ای برای مردم و صنعت خودروسازی ما داشته باشد.»
دبیر «هیئت تحقیق و تفحص از صنعت خودرو» با بیان اینکه ارتباط تصادف‌های زنجیره‌ای و کیفیت پایین اتومبیل‌ها از طریق کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و کمیسیون صنایع و معادن مجلس پیگیری خواهد شد گفته که «مدیران خودروساز ایرانی به جای اینکه در پی بالا بردن کیفیت و امنیت خودروها باشند، متأسفانه پول‌ها را در جاهای دیگر هزینه می‌کنند. تاوان آن را هم مردم باید بپردازند. به همین جهت از قوه قضائیه درخواست می‌کنم که به این ترک فعل ورود پیدا کنند.»
علی رضایی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معتقد است «همه در نظرسنجی‌ها می‌گویند کیفیت پایین آمده است. تصادف زنجیره‌ای اخیر که چندین ماشین با هم برخورد کردند گفتند اصلاً ایربگ هیچیک از این ماشین‌ها عمل نکرده در حالی که می‌گویند فلان ماشین ایربگ دارد و ۵۰ میلیون به خاطر آن، ۳۰ میلیون به خاطر فلان قطعه از مردم می‌گیرند.»
موضوع اتومبیل‌های بی‌کیفیت و عدم رضایت مشتریان از اتومبیل‌ها پیش از این نیز خبرساز شده بود. این در حالیست که شرکت‌های اتومبیل‌سازی در ایران نیز با مشکلات زیاد مالی روبرو و همگی زیان‌ده هستند. دو سال پیش یکی از مقامات سازمان تعزیرات حکومتی استان تهران از وجود ۱۷ هزار پرونده شکایت از شرکت‌های اتومبیل‌سازی خبر داده بود و علت آن را مشکلات مالی در این واحدهای تولیدی ارزیابی کرده بود.
https://kayhan.london/1398/07/23/%db%b1%db%b7-%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d9%be%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%af%d9%87-%d8%b4%da%a9%d8%a7%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d8%b2-%d8%b4%d8%b1%da%a9%d8%aa%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d8%aa%d9%88%d9%85
کارشناسان معتقدند یکی از دلایل ورود اتومبیل‌های گران اما بی‌کیفیت و حتا غیراستاندارد تولید اتومبیلسازان داخلی به بازار ایران به علت رقابتی نبودن بازار تولید اتومبیل است.
جمهوری اسلامی سال‌هاست واردات اتومبیل به ویژه اتومبیل‌های دست دوم را متوقف کرده و در نتیجه اتومبیلسازان داخلی دارای بازار انحصاری شده‌اند. اتومبیل‌های خارجی وارداتی که در بازار ایران وجود دارند نیز شامل اتومبیل‌های لوکس به شمار می‌روند که تنها درصد اندکی از مردم توان خرید آنها را دارند. اقشار متوسط و فرودست قربانیان اتومبیل‌های بی‌کیفیت ساخت داخل هستند.
علی رضایی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در همین رابطه گفته است «ماشینی که ۲۰ میلیون بوده ناگهان می‌شود ۲۰۰ میلیون، ماشینی که ۳۰ میلیون بوده شده ۳۰۰ میلیون، یعنی چند برابر؟! آیا حقوق‌ها و درآمد مردم این‌قدر اضافه شده است؟! آیا خودروهای داخلی آن کیفیت لازم و اطمینان‌بخشی را دارد؟ اجازه دهیم با توجه به استقبال عمومی و اینکه مردم همه دوست دارند خودرو خارجی بیاید، واردات خودرو صورت بگیرد. واردات خودرو دو اثر مهم دارد اول اینکه به‌لحاظ جوّ روانی موجب کاهش قیمت می‌شود. دوم اینکه کسانی که پول دارند ماشین خوب و خارجی می‌خرند. بنابراین گفتیم واردات خودرو انجام شود تا بر بازار داخلی تأثیر بگذارد و افرادی هم که توانایی دارند، خریداری کنند. به خاطر دارم که زمانی به یک نفر گفتند چرا شما سالی یکبار ماشین عوض می‌کنید؟ گفت من پول زیاد دارم، نمی‌دانم چه کارش کنم!»
اسماعیل یزدان‌پناه نایب رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران نیز با طرح این پرسش که «چرا خودرو با این کیفیت تولید می‌شود؟» گفته که «در جهان خودرویی که این سطح قیمت را دارد، چه سطحی از کیفیت را دارد؟ چرا ما نمی‌توانیم در آن سطح تولید کنیم؟ اگر خودروساز نمی‌تواند باید واردات آزاد شود تا خودروسازان بتوانند این کار را انجام دهند. اما مافیا اجازه این کار را نمی‌دهند.»
اسماعیل یزدان‌پناه معتقد است که بسیاری از سازمان‌ها در ایران کارکرد واقعی ندارند و برای نمونه سازمان حمایت و سازمان استاندارد در ایران به وظایف اصلی خود عمل نکرده و در مواردی چون تصادف‌های زنجیره‌ای و کشته و زخمی شدن مردم در این تصادف‌ها پاسخگو هستند.
به گفته اسماعیل یزدان‌پناه «در ایران حمایت تبدیل به یک جنگ زرگری شده که در نهایت مصرف‌کننده متضرر می‌شود. سازمان حمایت نقش خود را فراموش کرده و فکر می‌کند تنها باید روی قیمت دست بگذارد. مسئله صرف قیمت نیست، مصرف‌کننده تنها به دنبال ارزان خریدن نیست بلکه حاضر است قیمت بیشتری پرداخت کند اما کیفیت بهتری بگیرد. ما تنها می‌خواهیم قیمت را سرکوب کنیم که آن را هم نمی‌توانیم کاهش دهیم. در نهایت مصرف‌کننده کالا را با قیمت بالا و کیفیت پایین می‌خرد.»
