قیمت ۴ قلم کالای اساسی شامل مرغ، تخم‌مرغ، روغن و لبنیات صبح امروز بطور رسمی افزایش یافت. یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی دولت به بخشی از مردم ایران نیز از امروز قابل برداشت شده اما همزمان با افزایش قیمت دلار به بیش از ۳۰ هزار و ۶۰۰ تومان، طی چند ساعت از ارزش واقعی رقم یارانه کاسته و قدرت خرید مردم سقوط کرده است!
با تصمیم دولت و مجلس شورای اسلامی، با حذف خزنده‌ی ارز ترجیحی که قبلا در عمل شروع شده بود و اجرای طرحی برای اصلاح یارانه‌ها از صبح امروز پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۱ قیمت چهار کالای اساسی شامل مرغ، تخم‌مرغ، روغن و لبنیات افزایش یافت. قیمت دیگر مواد خوراکی مانند نان و ماکارونی نیز با وجود تکذیب مقامات دولتی، افزایش یافته است.
بر اساس اعلام اتاق اصناف، از امروز قیمت هر کیلو مرغ گرم برای مصرف کننده ۵۹ هزار و۸۰۰ تومان و هر کیلوتخم مرغ ۳۹ هزار و۸۰۰ تومان، خواهد شد. همچنین قیمت روغن مایع ۸۱۰ گرمی سرخکردنی برای مصرف کننده به ۶۲ هزار تومان و روغن مایع آفتاب گردان ۸۱۰ گرمی پخت و پز به ۶۳ هزار تومان خواهد رسید.
بر اساس این گزارش، در لبنیات نیز قیمت هر کیلو شیر خام ۳/۲ درصد چربی درب دامداری ۱۲ هزار تومان، شیر نایلونی ۹۰۰ گرمی کم چرب برای مصرف کننده ۱۵ هزار تومان، شیر پاستوریزه بطر یک لیتری کم چرب ۱۸ هزار تومان، ماست دبه‌ای ۲/۵ کیلویی کم چرب ۴۹ هزار و۸۰۰ تومان، پنیر UF نسبتا چرب ۴۰۰ گرمی ۳۷ هزار تومان خواهد بود.
دولت ابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) با این توجیه که «توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی فسادزا بوده و در توزیع این ارز از سوی بانک مرکزی به واردکنندگان، تخلفات زیادی صورت گرفته» تصمیم گرفته این ارز را بطور خزنده و بدون اعلام صریح، حذف کرده و همچنین اصلاح یارانه‌ها را پیگیری کند.
دولت اعلام کرده در ازای حذف یارانه کالاهای اساسی، «یارانه اعتباری» در قالب «کالابرگ الکترونیک» به مردم داده می‌شود. دولت همچنین در تصمیمی ناگهانی و پس از آنکه همزمان با گرانی‌ها اعتراضاتی در چند شهر استان خوزستان آغاز شد، مبالغ ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان به حساب سرپرستان خانوار دهک‌های اول تا نهم درآمدی واریز شده و از بامداد امروز قابل برداشت شده است.
قیمت ارز و طلا نیز همزمان با توزیع یارانه نقدی جدید، افزایش یافته است. قیمت هر دلار تا ظهر پنجشنبه به ۳۰ هزار و ۶۳۰ تومان رسید و قیمت هر یورو ۳۲ هزار و ۴۰ تومان و هر پوند ۳۷ هزار و ۳۴۰ تومان شد.
قیمت هر سکه طلا به ۱۴ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار ایران یک میلیون و ۳۷۶ هزار و ۵۶۳ تومان قیمت‌گذاری شد.
افزایش قیمت ارز به معنای کاهش ارزش پول ملی در ایران است. به بیان دیگر همزمان با ارائه یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی در ایران، با افزایش قیمت ارز، از ارزش واقعی مبلغ یارانه کاسته و قدرت خرید مردم سقوط دیگری را تجربه کرده است.
از سوی دیگر گرانی‌ها بر هم تأثیر متقابل گذاشته و یکی پس از دیگری قیمت دیگر کالاها و خدمات نیز با افزایش روبرو خواهد شد. در این میان مقامات دولتی مدعی هستند که دیگر کالاها افزایش قیمت نخواهند داشت.
مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه مدعی شده که بهای نان و دارو ثابت می‌ماند و گفته که برای سوخت هنوز تصمیمی گرفته نشده است.
سردار پاسدار احمد وحیدی وزیر کشور جمهوری اسلامی هم گفته که قیمت تخم مرغ، مرغ، روغن و لبنیات نیز با هدفمند شدن یارانه‌ها افزایش می‌یابد و وعده کرد که گرانی به همین چهار قلم محدود خواهد ماند. او گفته که «هیچ کالای دیگری حق و اجازه گران شدن ندارد و البته مجوزی هم برای گران کردن ندارند.»
وزیر کشور جمهوری اسلامی افزوده که گرانی به عرصه حمل و نقل گسترش نمی‌یابد و مصرف‌کنندگان برای گران‌شدن اقلام یاد شده، یارانه خواهند گرفت: «رانندگان حق گران‌کردن کرایه را ندارند و نمی‌توانند به بهانه گران شدن این چهار قلم کالا بر قیمت‌های خود بیفزایند.»
برخلاف ادعای مقامات دولتی، قیمت انواع نان فانتزی و بسیاری از نان‌های سنتی با افزایش روبرو شده و هر عدد نان سنگک به ۲۵ هزار تومان رسیده است.
این در حالیست که کارشناسان معتقدند که قیمت دلار همچنان افزایش خواهد یافت. به بیان دیگر قدرت خرید مردم کاهش و یارانه تقدیمی دولت بی‌ارزش‌تر خواهد شد. اصغر سمیعی رئیس اسبق کانون صرافان در اینباره گفته که «اگر اساس را علم اقتصاد و نرخ‌های موجود درباره تورم و بهره و بیکاری در کشور و تفاوت آن با کشورهای حوزه دلار درنظر بگیریم، می‌توانیم نرخ دلار برای سال‌جاری را حدود ۳۵ هزار تومان برآورد کنیم.»
حتی با حفظ قیمت‌های کنونی مواد غذایی نیز، یارانه پرداختی دولت ارزش چندانی ندارد. با در نظر گرفتن قیمت‌های جدید با یارانه ۳۰۰ هزار تومانی می‌توان کمتر از یک کیلو روغن جامد خرید و مبلغ آن به اندازه خرید سه شانه تخم‌مرغ در ماه است.
https://kayhan.london/1401/02/21/%d8%af%d8%b3%d8%aa%d9%88%d8%b1-%d9%88%d8%b2%db%8c%d8%b1-%da%a9%d8%b4%d9%88%d8%b1-%d8%a8%d8%ac%d8%b2-%d9%85%d8%b1%d8%ba%d8%8c-%d8%aa%d8%ae%d9%85%d9%85%d8%b1%d8%ba%d8%8c-%d9%84%d8%a8%d9%86
روزنامه «دنیای اقتصاد» در سرمقاله امروز خود با انتقاد از آنچه دولت‌های مداخله‌گر در جمهوری اسلامی با اقتصاد ایران و سفره مردم می‌کنند، نوشته که «سیاست‌گذاران اقتصادی خانوارهای ایرانی را به مسلخ تورم و گرانی و کمبود برده‌اند. این مصرف‌کننده ایرانی نیست که اشتباه می‌کند، این دولت است که با دخالت خود قیمت‌ها را به مجموعه‌ای تصنعی از اعداد بی‌مفهوم تبدیل کرده است.»
در این سرمقاله تأکید شده که «در اقتصاد سیاست‌زده و مبتلا به دولت مداخله‌گر ما پاسخ این سوال که حالا به هرکس چه می‌رسد همیشه این بوده است که دولت تعیین می‌کند. قرار است دولت تعیین کند که من مصرف‌کننده چند بسته ماکارونی را به چه قیمتی می‌توانم دریافت کنم. اگر دولت به اشتباه قیمت را سند موفقیت خود می‌داند، مصرف‌کننده به درستی قیمت را ابزار جیره‌بندی کالاها و خدمات می‌بیند. اشکال اینجاست که به‌دلیل دخالت دولت قیمت‌های مصنوعی حاوی اطلاعات کافی و درست نیستند. آنچه در اقتصاد کشور تجربه می‌کنیم از افزایش ناگهانی قیمت‌ها تا تورم لجام‌گسیخته تا اجاره‌هایی که جایی برای نفس کشیدن باقی نمی‌گذارند، محصول نگاهی است که موفقیت دولت را در ارزانی و فراوانی می‌بیند.»
احمد کریمی اصفهانی فعال صنفی و عضو حزب موتلفه نیز از جمله منتقدان به اقدامات دولت است و گفته که با وجود پرداخت یارانه نقدی اما گرانی تحمیل شده بیشتر از یارانه‌ای است که به عنوان کمک به مردم داده می‌شود.
احمد کریمی اصفهانی افزوده که «وضعیت کنونی همچون کلاف به هم ریخته‌ای شده که جمع کردنش برای دولت نیز مشکل است. تنها کسانی با آنها برای حل مشکلات اقتصادی مشورت نشده، آنهایی هستند که تجربه فعالیت اقتصادی دارند و برای دادن مشورت صاحب اهلیت هستند.»
افزایش گرانی‌ها و افزایش قیمت کالاهای ضروری در ایران تصویر هولناکی از گسترش فقر در کشور را به نمایش گذاشته است که پیامدهای مختلف اجتماعی و فرهنگی را در پی دارد.
مصطفی اقلیما پژوهشگر و مددکار اجتماعى در اینباره گفته که «وقتی از فقر می‌گوییم از یک مسئله اجتماعی صحبت می‌کنیم. مسائل اجتماعی کل یک کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد و البته در بلندمدت به وجود می‌آید. مردم که یکباره فقیر نمی‌شوند! فقر معلولی از علت‌ها است. افزایش حقوق‌ها حداقل باید با میزان تورم موجود برابری کند اما شاهد این اتفاق نیستیم. وقتی این اتفاق نمی‌افتد پس همه ما با هم فقیرتر شده‌ایم. فرض کنید تورم ۱۵ درصد بوده اما حقوق ۱۰ درصد افزایش پیدا می‌کند. این فاصله ۵ درصدی را به نوعی پر می‌کنیم گرچه مقداری فقیرتر شده‌ایم اما وقتی این روند ادامه پیدا می‌کند، شهروندان هر روز فقیرتر می‌شوند. سال گذشته بنا بر اعلام منابع رسمی ۴۵ درصد تورم داشته‌ایم. حقوق‌ها را ۱۰ درصد افزایش دادند پس ما ۳۵ درصد فقیرتر می‌شویم.»
مصطفی اقلیما با اشاره به اینکه «همین ماه ابتدایی سال جدید برخی اجناس افزایش قیمت ۵۰ درصدی داشته‌اند» گفته که «اساس طبقه متوسط از بین رفته است. یک درصد کمی پولدار داریم و بقیه فقیر هستند. بعضی از این فقیرها یک لقمه نان دارند که بخورند و باقی همان را هم برای خوردن ندارند. با این تصمیماتی که برای آرد و نان گرفته‌اند، خوردن املت هم سخت شده‌است. ساندویچ فلافل که غذای خیلی از اقشار ضعیف شد با افزایش قیمت نان فانتزی از سبد غذایی‌شان حذف می‌شود. وقتی مردم با چنین فشارهای اقتصادی مواجه می‌شوند، آسیب‌های اجتماعی به خصوص دزدی افزایش چشمگیری پیدا می‌کند.»
به گفته این پژوهشگر «بحران‌های اجتماعی هم می‌تواند انقلاب‌های اجتماعی را شکل دهد. بحران گرسنه‌ها شکل می‌گیرد. در واقع افرادی در جامعه زیست می‌کنند که برایشان مردن یا زنده ماندن فرقی ندارد. اصلا به سیاست کاری ندارند بلکه گرسنه هستند. برای آنها این که چه کسی رییس‌جمهوری است یا وزیر فرقی ندارد. آنچه مهم است گرسنگی است که باید برای آن راهی پیدا کند. او غذا می‌خواهد، کار می‌خواهد، آرامش می‌خواهد، امنیت اجتماعی می‌خواهد و …»
