اعتراض افکار عمومی در شبکه‌های اجتماعی علیه یک شکنجه‌ی رقت‌انگیز و تکراری: اعتراف اجباری سپیده رشنو

پخش اعتراف اجباری از سپیده رشنو از معترضان به حجاب اجباری از صداوسیمای جمهوری اسلامی در حالی‌ که آثار شکنجه بر صورتش آشکار است، واکنش‌های گسترده و اعتراض‌ افکار عمومی را به دنبال داشته است.

بخشی از اعتراف اجباری سپیده رشنو از معترضان به حجاب اجباری بازداشت‌شده، روز شنبه ۷ امردادماه در برنامه «۲۰:۳۰» صداوسیمای جمهوری اسلامی پخش سراسری شد که توسط آمنه‌سادات ذبیح‌پور بازجو- خبرنگار بر مبنای اعترافات اجباری معترضان به حجاب اجباری تهیه شده است.

پخشِ اعترافِ اجباری یک شکنجه‌ی دسته‌جمعی است. تیره‌کردن و له‌کردنِ امید است. عبرت‌سازی از آنچه که می‌توانست الگو باشد. این تکثیرِ آزار و رنجِ یکی از ما، هدفمند است تا آزار ببینیم و تحقیر شویم. اعتراف اجباری دیگر حتی درپیِ دستکاریِ حقیقت نیست؛ فقط گسترش و تداومِ کنترل و سرکوب است.

— Majid Tavakoli (@MajidTavakolii) July 31, 2022

در این گزارش رقت‌انگیز تلاش شده تا بازداشت معترضان حجاب اجباری، روشی برای جلوگیری از شکاف اجتماعی و «رویارویی مردم با مردم» توجیه و تطهیر شود.

سپیده رشنو ۲۸ ساله که به عنوان ویراستار، نویسنده و فعال فرهنگی معرفی شده، روز ۲۵ خردادماه، در یک اتوبوس بی‌آرتی با رایحه ربیعی «آمر به معروف» درگیری کلامی پیدا کرد و تهدید شد که تصاویرش در اختیار «سپاه» قرار داده می‌شود. مسافران این اتوبوس در نهایت حکم‌کننده به حفظ حجاب اجباری را که تعدادی را نیز چنگ زده و زخمی کرده بود، از اتوبوس بیرون می‌کنند.

در روزهای اخیر وقتی می نوشتیم #سپیده_کجاست؟ او اینجا بود جلوی دوربین با چهره ای سرکوب شده. سناریوی خیالی برای کسی ساختند که سوار اتوبوس شده بود تا یک روز عادی از زندگی اش را سپری کند و مطالبه اش آزادی پوشش بود #سپیده_رشنو pic.twitter.com/1fPW0n2kwm

— pooria.noori (@Pourinouri91) July 30, 2022

پس از انتشار خبرهایی مبنی بر بازداشت رشنو توسط سازمان اطلاعات سپاه (ساس) بیش از دو هفته از وضعیت و محل نگهداری‌ وی اطلاعی در دست نبود و کاربران با استفاده از هشتگ «سپیده کجاست» خواهان اعلام وضعیت سلامت او شدند.

حالا پس از این بی‌خبری‌ها، اعتراف اجباری رشنو از صداوسیمای جمهوری اسلامی پخش شده و واکنش به شدت منفی افکار عمومی را به دنبال داشته است. به ویژه اینکه آثار ضرب‌ و جرح و شکنجه بر پلک و گونه‌ی وی قابل مشاهده است و سازمان اطلاعات سپاه (ساس) حتی از نمایش این شکنجه‌ نیز پرهیز نکرده است.

افکار عمومی اعتراف‌گیری و پخش آن از صداوسیمای جمهوری اسلامی را نقض حقوق شهروندی می‌داند. در شبکه‌های اجتماعی به آثار شکنجه و حضور سپیده رشنو در برابر دوربین اعتراف‌گیری اشاره شده که از زنی شاداب و پُرانرژی یک موجود سرکوب‌شده و مغموم ساخته است.

چهار دهه تحمیل فشار ازجمله درباره #حجاب_اجباری جواب نداده، از این به بعد هم فقط به خشم و انزجار دامن میزند و جامعه را دوقطبی میکند!#رضاشاه_روحت_شاد#کشف_حجاب #نه_به_حجاب_اجباری#نظام_سرکوبگر#رژیم_درمانده#نه_به_جمهوری_اسلامی#برای_ایران#ForIran #IranProtests2022 #No2IRI pic.twitter.com/1FIcZIBQdP

— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 16, 2022

کاربران شبکه‌های اجتماعی معتقدند، هدف حکومت از اقدامات شبه‌داعشی، هراس‌افکنی برای سرکوب معترضان به حجاب اجباری و پایان دادن به کمپین‌های مخالفان است. شماری دیگر اما اعتقاد دارند، چنین کمپین‌هایی به ویژه در ضعیف‌ترین وضعیت حکومت، توان و قدرت مقابله جامعه با نظام و انرژی مردم را به مسائل دیگری منحرف می‌‌کند.

کاربران شبکه‌های اجتماعی همچنین اعتراف اجباری را پروژه‌ای با کارفرمایی سازمان اطلاعات سپاه (ساس) و پیمانکاری اصلاح‌طلبان می‌دانند.

نگاه کن به تفاوت چهره‌ی این دختر معصوم در دو تصویر، ببین تو این چند روز چه بلایی سرش اوردن.
این جامعه بی‌دلیل به این میزان از خشونت نرسیده، مردمی که دیگه عدالت نمی‌خوان، تشنه‌ی انتقامن، منشأ این خشم خود رژیم و جنایاتشه.
«این خشم مقدسه».#سپیده_رشنو pic.twitter.com/8aBPteAEYX

— توماج صالحی🌋 (@OfficialToomaj) July 30, 2022

برخی کاربران نیز اعتقاد دارند، پخش اعتراف اجباری و تمرکز بر موضوع حجاب، در راستای توانمندسازی و بازگشت اصلاح‌طلبان به عرصه قدرت صورت می‌گیرد و واکنش‌های چهره‌های اطلاح‌طلب و انتقادهایشان به برخورد زنان نیز از همین موضوع نشأت می‌گیرد.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، سپیده رشنو زیر شکنجه‌ برای اعتراف‌گیری بدحال و به بهداری زندان اوین منتقل می‌شود و سپس در حالی‌ که زیر سرم بوده، به اتاق تصویربرداری اعتراف‌گیری در واحد بند الف-۲ منتقل می‌شود.

پیش از این یعنی در اول امردادماه نیز ویدئویی از اعتراف اجباری با این ادعا که سپیده رشنو است، منتشر شد ولی بررسی تصویر مات فیلم شک‌ و تردیدهایی نسبت به هویت زن تحت اعتراف‌گیری ایجاد کرد. حتی گفته شد، او زنی است که در اتوبوس مورد حمله آمر به معروف قرار گرفته و زخمی شده بود.

آنگونه که آرش صادقی زندانی سابق سیاسی در توئیتر از محل تصویربرداری ویدئوی اعتراف اجباری نوشته، اتاق مخصوص بازجویی در بند یک الف یکی از بازداشتگاه‌های مخوف جمهوری اسلامی است.

مهدی یراحی خواننده پاپ در واکنش به پخش اعتراف اجباری از رشنو در توییتر خود نوشت: «اینجانب مهدی یراحی از صداوسیمای جمهوری اسلامی بغایت بیزارم و صریحا اعلام می‌دارم که این نهاد ضدمردمی، تحت هیچ شرایطی حق استفاده و پخش هیچیک از آثارم را (نه در تلویزیون، نه در رادیو و نه در هیچ‌کجا) ندارد.»

محمدهادی جعفرپور حقوقدان نیز پخش اعتراف اجباری سپیده رشنو را از تلویزیون حکومت، «مصداق رفتار مجرمانه» خوانده و در یادداشتی در وبسایت «خبرآنلاین» نوشته است: «بنا به قانون اساسی اصل بر برائت اشخاص است(اصل۳۷) هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است (اصل ۳۹) همین دو اصل قانون اساسی مؤید رفتار خلاف قانونِ تلویزیون در انتشار تصویر و گزارش پرونده سپیده رشنو است.»