منابع خبری در ایران سه‌شنبه ۹ اوت (۱۸ امرداد) گزارش دادند ماهواره «خیام» توسط ماهواره‌بر روسی «سایوز» از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان به فضا پرتاب شده است.
پرتاب ماهواره «خیام» در شرایطی صورت گرفت که مقامات غربی می‌گویند روسیه قصد دارد از این ماهواره برای چند ماه یا بیشتر جهت پشتیبانی از تهاجم نظامی خود علیه اوکراین استفاده کند و سپس کنترل آن را در اختیار جمهوری اسلامی قرار دهد.
منابع غربی به روزنامه «واشنگتن پست» گفته‌اند که این ماهواره «قابلیت‌های بی‌سابقه‌ای برای نظارت تقریباً مستمر بر تأسیسات حساس در اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس» در اختیار تهران قرار می‌دهد اما سازمان فضایی جمهوری اسلامی این ادعا را رد کرده است.
حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی جمهوری اسلامی می‌گوید «اطلاعات مربوطه برای فرامین این ماهواره، کدگذاری و رمزگذاری شده و طبیعتاً کنترل، هدایت و بهره برداری از آن توسط جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شود.»
مقامات رژیم گفته بودند که این ماهواره غیرنظامی است و سازمان فضایی جمهوری اسلامی نیز مدعی شد فعالیت‌ها و اهداف ماهواره خیام «صرفاً صلح‌آمیز و غیرنظامی» است. اما رسانه‌های رسمی داخلی گزارش دادند هدف از پرتاب این ماهواره این است که به مدت پنج سال از داده‌ها و تصاویر ارسالی آن در حوزه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها و مدیریت حوادث غیرمترقبه و نیروهای دفاعی استفاده شود.
شبکه العالم در گزارشی نوشته بود این ماهواره به «نیروهای دفاعی کشور برای رفع نیازهای خود و مسیرهای اختصاصی و منحصر به فرد به لحاظ فنی و راهبردی» کمک می‌کند.
بنا بر گزارش منابع حکومتی، ماهواره «خیام» در مدار ۵۰۰ کیلومتر قرار خواهد گرفت و می‌تواند چهار بار در روز تصاویری با دقت یک متر از مدار مورد نظر در اختیار ایران قرار دهد.
خبرگزاری صداوسیمای جمهوری اسلامی گزارش داد این ماهواره با همکاری مشترک ایران و روسیه ساخته شده است.
«خیام» اولین ماهواره جمهوری اسلامی نیست که روسیه به فضا فرستاده است. در سال ۲۰۰۵ نیز ماهواره «سینا-۱» توسط روس‌ها به فضا پرتاب شد.
در گزارش‌ها اشاره دقیقی به علت استفاده از موشک ماهواره‌بر روسی برای پرتاب ماهواره «خیام» نشده اما پیشتر پروژه‌های جمهوری اسلامی در چند نوبت در مرحله پرتاب و قرار دادن ماهواره در مدار ۵۰۰ کیلومتری با شکست روبرو شده بود.
هرچند رژیم ایران ادعا می‌کند که برنامه فضایی را برای اهداف غیرنظامی دنبال می‌کند اما آمریکا و اتحادیه اروپا بارها هشدار داده‌اند که جمهوری اسلامی به اسم پرتاب ماهواره موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را آزمایش می‌کند.
