چه عواملی باعث تعریق بدن می‌شود؟

تعریق مکانیسمی است که به وسیله آن دمای بدن که به دلایل مختلف مثل گرما، فعالیت‌ بدنی و غذا خوردن افزایش یافته است، پایین می‌آید.

عرق‌کردن علاوه بر کنترل دمای بدن باعث دفع مواد زائد بدن از راه پوست می‌شود. تغییرات هورمونی، بلوغ، عادت ماهیانه و یائسگی از پدیده‌های طبیعی در بدن انسان است. هر تغییر انجام شده در بدن با عوارضی همراه است که تعریق یکی از عوارض طبیعی آن به شمار می‌رود. مصرف ادویه در برنامه غذایی، مصرف الکل و کشیدن سیگار و همچنین انجام ورزش‌های بدنی از دیگر علل عرق کردن است.

در برخی موارد دیده شده که تعریق زیاد می‌تواند ناشی از وجود یک عفونت ساده تا بیماری‌های عفونی خطرناک باشد. دکتر نسرین احمدی متخصص پوست و مو به برخی پرسش‌های شما درباره دلایل تعریق بدن و راه‌های درمان و جلوگیری از آن پاسخ می‌دهد.

پرسش:
چه عواملی در افزایش تعریق بدن موثر است؟
پاسخ:
سلامت عمومی نقش بسیار مهمی در کاهش یا افزایش عرق بدن دارد. بیماری‌هایی نظریر تیروئید، دیابت، پارکینسون،ورم مفاصل، ، نارسایی قلبی، بیماری‌های عفونی همچون سل، در میزان تعریق بدن موثر است. همچنین اضطراب، مصرف غذاهایی نظیر کافئین و سس‌های تند، بارداری،اعتیاد به الکل، سکته مغزی و سرطان‌ها مانند خون و غدد لنفاوی نیز می‌توانند باعث تعریق شوند.

پرسش:
زن ۲۸ ساله‌ای هستم که بسیار عرق می‌کنم و گاهی دو بار در طول روز حمام می‌روم. علت این همه تعریق چیست؟
پاسخ:
افزایش تعریق بدن یا به دلیل افزایش تعداد غدد عرق بدن است که در نقاطی از بدن افزایش پیدا کرده یا به دنبال افزایش میزان ترشح غدد عرق اتفاق می‌افتد. حتی گاهی اوقات عرق‌کردن زیاد به دلیل هر ۲ علت می‌تواند باشد. باید در ابتدا با مراجعه به پزشک از نوع و علت تعریق خود آگاه شوید. تعریق بیش از حد در اصطلاح پزشکی «هایپرهیدروز» نام دارد و معمولا هم روی اندام‌هایی مثل زیر بغل، کف دست‌ها و پاها یا کشاله ران تاثیر می‌گذارد. در چنین شرایطی پزشک با انجام آزمایش می‌تواند به علت اصلی تعریق که ممکن است به دلیل استرس یا نارسایی‌های دیگر باشد، پی ببرد و درمان را آغاز کند.

پرسش:
مردی هستم ۳۲ ساله. گاهی روی بدنم عرق سرد احساس می‌کنم؛ چه عواملی باعث این احساس می‌شود؟
پاسخ:
عرق سرد مشکلی است که گاهی اوقات با آن روبرو می‌شویم. یکی از علل شایع این مسئله می‌تواند ابتلا به بیماری‌های ویروسی مثل آنفلوآنزا، عفونت‌های جدی‌ ناشی از بیماری سل یا ایدز، استرس و اضطراب، میگرن، یائسگی، مشکلات قلبی‌ـ عروقی باشد. در تمامی این موارد پیشنهاد من این است که با پزشک مشاوره‌ای صورت بگیرد تا با انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال و حتی انجام آزمایش بتوان علت آن را مشخص کرد.

پرسش:
آیا درمانی برای توقف تعریق بیش از حد وجود دارد؟
پاسخ:
روش‌های مختلفی برای درمان تعریق زیاد وجود دارد که نوع آن باید توسط پزشک معالج مشخص شود. اگر علت عرق‌ریزی، بیماری خاصی باشد، ابتدا باید بیماری را درمان کرد در غیر این صورت راهکارهای درمانی گفته شده چندان موثر نخواهد بود. بهترین درمان، حذف عامل ایجادکننده تعریق زیاد است، تزریق بوتاکس به صورت دوره‌ای یکی از بهترین روش‌های درمان تعریق‌های زیاد به ویژه در فصل گرماست که حتما باید توسط متخصص پوست تزریق شود. اگر هم مشکل بیمار با درمان‌های گفته شده حل نشود، پزشک در نهایت جراحی سمپاتکتومی یا قطع عصب سمپاتیک در کف دست یا پا را پیشنهاد می‌کند.

پرسش:
آیا استفاده از عطر و ادکلن می‌تواند در کاهش عرق بدن جلوگیری کند؟
پاسخ:
مسئله‌ای که در حال حاضر اثبات شده این است که استفاده از عطر و ادکلن روش مناسبی برای جلوگیری از تعریق نیست و تاثیری در کاهش عرق ندارد. اتفاقا افرادی که زیاد عرق می‌کنند نباید از عطر و ادکلن استفاده کنند بلکه باید از ضدتعرق‌هایی که غدد عرق را مسدود می‌کنند در نواحی پرعرق مانند زیر بغل، کف دست، پشت و پشت زانوها استفاده کنند.