شامگاه شنبه ۲۹ آوریل (نهم اردیبهشت ماه) سعید کریمیان مدیر گروه تلویریونی «جِم GEM TV» در یک سوء قصد در بخش اروپایی استانبول به قتل رسید.
رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که او و شریک کویتی‌اش نیمه‌شب از دفتر خارج می‌شوند و در مسیر برگشت در امتداد خیابانی چسبیده به یک پادگان نظامی، جیپ سفیدرنگی مقابل اتومبیل کریمیان می‌پیچد و آن را متوقف می‌کند. ضاربین نقابدار از اتومبیل پیاده می‌شوند و با مسلسل‌های خودکار او و شریکاش را به گلوله می‌بندند و از محل متواری می‌شوند.
یکی از پرسنل دفتر کریمیان که به فاصلهی کمی از آنها از دفتر خارج شده بود و با فاصله از اتومبیل کریمیان رانندگی می‌کرد زمانی به صحنهی حادثه می‌رسد که کریمیان و شریک او غرق در خون بودند و ضاربین فرار کرده بودند.
پلیس به محل حادثه می‌رسد و تحقیقات خود را آغاز می‌کند. ساعاتی بعد گزارش شد که ضاربین در کنار یکی از بزرگراه‌های استانبول جیپ سفیدرنگ را آتش زد‌ه‌اند تا هیچ ردی از این ترور برجای نماند.
تحقیقات اولیه پلیس نشان داد که برای کشتن کریمیان و شریک او ۲۷ گلوله شلیک شده است.
طراحی و هزینه‌های این سوء قصد نشان می‌دهد که ضاربین انگیزهی بالایی برای کشتن کریمیان داشتند. آنها علاوه بر اینکه ساعت ورود و خروج و مسیر رفت و آمد کریمیان را دقیقا میدانستند، از نقاط کور این مسیر که احتمال ضبط فیلم در دوربین‌های مدار بسته در خیابان و دیوار‌های پادگان نباشد نیز خبر داشتند و آنطور که از تصاویر پیداست محل دقیق متوقف شدن اتومبیل کریمیان به طور مشخص چند متر پس از دوربین مداربسته بالای تابلوهای راهنما و مقابل تابلو «عکس‌برداری ممنوع» دیوار پادگان است. این یعنی ضاربین به خوبی خبر داشتند که در پادگان‌های ترکیه فواصل نصب دوربین‌های امنیتی چند متر است و دورترین فاصله به دوربین‌ها را برای کشتن او انتخاب کردند.
واکنش‌های نخستین
خبر این قتل بلافاصله منتشر شد و چند وبسایت از جمله فرارو و مشرق به نقل از «روزنامه سینما» خبر کوتاهی از قتل کریمیان منتشر کردند. روزنامه سینما نیز خود به نقل از کارمندان شبکه جم در آنتالیا این خبر را منتشر کرد، اما هیچ یک از شبکه‌های مرتبط با تلویزیون جم به این خبر واکنشی نشان نداند.
رسانه‌های حکومتی در ایران طبق خط مشی که در این سال‌ها در مقابل کریمیان داشتند بار دیگر ادعاهای خود را در مورد همکاری او با بخش رسانه‌ای سازمان مجاهدین خلق و ضد انقلاب مطرح کردند. بعضی سایت‌های امنیتی جمهوری اسلامی طبق سنت همیشگی ادعا کردند که سوء قصد به سعید کریمیان، ترور درون‌سازمانی بوده است. سازمان مجاهدین اما در بیانیه‌ای هرگونه ارتباط و وابستگی کریمیان به خود را رد کرده و آن را «دروغ» خوانده است. فضای مجازی نیز پر شد از اظهار نظرهای مختلف. از جمله آنکه مطرح شد عوامل حکومت و وسپاه پاسداران او را ترور کرده‌اند تا به مدیران شبکه‌های ماهواره‌ای ضرب شست نشان دهند، حتی یک صفحهی اینستاگرام منسوب به «امام زمان» که از سید ابراهیم رییسی نامزد انتخابات دوازدهمین دورهی ریاست جمهوری حمایت می‌کند مسئولیت این سوء قصد را بر عهده گرفت.
گروهی نیز عنوان کرده‌اند که سوء قصد علیه سعید کریمیان با انگیزه‌های شخصی بوده است.
حکم غیابی و تهدید
کیهان لندن در گفتگویی با امیرعباس فخرآور، فعال سیاسی و عضو «کنگره ایرانیان مقیم آمریکا» که با کریمیان نسبت فامیلی دارد، پرسش‌هایی را با وی در میان گذاشت. فخرآور که در ویدیویی کوتاه مسبب این سوء قصد را عوامل جمهوری اسلامی دانسته بود، در این گفتگو به پیشینه‌ی خانوادگی سعید کریمیان اشاره و این موضوع را مطرح کرد که اعضای این خانواده به دلیل گرویدن به مسیحیت و تشکیل کلیساهای خانگی به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» و «تبلیغ علیه نظام» مدتی در زندان بوده‌اند و پس از آزادی از زندان به تدریج از ایران خارج شده‌اند. به گفته فخرآور، از آنجا که خانواده‌ی کریمیان در کار تجارت و بازار بوده‌اند، در خارج از کشور نیز به همین کار می‌پردازند و سعید کریمیان که ذهنیت تجاری قوی داشته با راه انداختن تلویزیون «جِم» پس از مدتی به یکی از پربیننده‌ترین شبکه‌های ماهواره‌ای تبدیل می‌شود که با دریافت تبلیغات از صاحبان کسب و کار و شرکت‌های بزرگ، از جمله از داخل ایران، فعالیت خود را گسترش می‌دهد. این شبکه سه دفتر در لندن، ترکیه و مالزی داشته است.
اواسط اسفندماه ۹۵، محمد مقیسه، قاضی شعبهی ۲۸ دادگاه انقلاب سعید کریمیان را غیابی به دو اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «جرم علیه امنیت کشور» مجموعاً به ۶ سال حبس محکوم کرد.
امیرعباس فخرآور می‌گوید در این سال‌ها کریمیان بارها از سوی عوامل جمهوری اسلامی تهدید شد تا اینکه تصمیم گرفت دفتر ترکیه را تعطیل کرده و دفاتر مالزی و لندن را تقویت کند و در مراحل پایانی این انتقال بود.
پرونده‌‌‌ی مبهم
مقامات ترکیه در نخستین ساعات این ترور اعلام کردند که پلیس و نهادهای مسوول کار بررسی و تحقیق درباره این حادثه را آغاز کرده‌اند. با این همه می‌توان تصور کرد با توجه به حرفه‌ای بودن این ترور که از سوی کارشناسان نیز بر آن تأکید شده، نتوان به این زودی‌ها با رسیدن به نتیجه‌ای مشخص این پرونده را بست. تا کنون از انگیزه‌های شخصی و اقتصادی تا اهداف سیاسی درباره این ترور مطرح شده است. اما راه درازی هست تا معلوم شود که آیا هدف فقط قتل کریمیان بوده و یا این ترور حامل پیامی برای افرادی بوده است که به فعالیت‌های مشابه کریمیان مشغول هستند؟ در این میان انگشت اتهام از سوی بسیاری از ناظران، جمهوری اسلامی را نشانه می‌گیرد که در ترور ایرانیان در خارج از کشور پیشینه‌ای مستند دارد. آیا گروهی از داخل جمهوری اسلامی به عمد در آستانه‌ی انتخابات چنین نقشه‌ای را عملی کرده‌اند؟ آن هم در حالی که در آبان‌ماه ۹۵ واحد برون‌مرزی سپاه قدس از جمله «کمیته ۴۰۰» به‌طور رسمی اعلام کرده که فعالیت‌اش در اروپا و آمریکا را دوباره آغاز خواهد کرد.
واکنش رسمی جمهوری اسلامی اما یک روز پس از قتل کریمیان این بود که وزارت خارجه اعلام کرد که پیگیر پرونده‌‌‌ی سعید کریمیان خواهد بود. بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: «موضوع از مجاری دیپلماتیک در حال پیگیری است و رسما از دولت ترکیه خواسته‌ایم نتیجه تحقیقات را اعلام کند… موضوع در دستور کار است و سفارت ما در آنکارا و وزارت امور خارجه پیگیر هستند».
اگرچه این پیگیری از وظایف وزارت خارجه همه‌ی کشورها درباره اتباع خود است، اما کمتر موردی پیش آمده که جمهوری اسلامی علاقه‌ای به سرنوشت ایرانیانی نشان دهد که در کشورهای دیگر دچار حوادث، به ویژه ترور و سوءقصد، می‌شوند.
برزو فارسی
