کیهان آنلاین – ۹ خرداد ۹۳ – بی نتیجه ماندن دور پیشین مذاکرات بین ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک در وین، بازتاب وسیعی در ایران و کشورهای دیگر داشت. در روزها و هفته‌های بعد، حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه وی تلاش کردند که این عدم دستیابی به نتایج ملموس را بی‌اهمیت جلوه دهند . آنها هر دو گفتند که به نتیجه این مذاکرات و دستیابی به توافق در پایان ماه ژوئیه به شرط آنکه کشورهای غربی زیاده‌خواهی نکنند، امیدوارند. تکیه بر روی “زیاده خواهی غرب” در این مذاکرات، بارها از سوی مقامات جمهوری اسلامی تکرار شده است. منظور از این عبارت آن است که غرب شرایط پیشنهاد شده از سوی رژیم ایران را بپذیرد و در صدد کاهش سطح فعالیت‌های هسته‌ای ایران نباشد.
در ۲ خرداد (۲۳ مه) جاری، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش تازه خود را درباره ایران منتشر کرد. به موجب این گزارش جمهوری اسلامی به تعهدات خود در چارچوب موافقت‌نامه ژنو (۲۴ نوامبر ۲۰۱۳) عمل کرده و ذخائر اورانیوم غنی شده ۲۰% خود را ۸۰% کاهش داده است. در این گزارش هم‌چنین تایید شده که ایران برای نخستین بار به سئوالات آژانس در جهت رفع نگرانی از ابعاد احتمالی نظامی هسته‌ای ایران پاسخ داده است. در همین حال ، وزارت امور خارجه فرانسه در روز سه شنبه ۶ خرداد (۲۷ مه) به ایران تذکر داده که در جهت پیشرفت مذاکرات با کشورهای پنج بعلاوه یک هر چه زودتر در جهت تکمیل پرونده ابعاد احتمالی نظامی ایران اقدام کند.
در این میان، ایران و آژانس هم‌چنین در مورد ۵ گام عملی بعدی خود به توافق رسیدند. یکی از مهم‌ترین این موارد موضوع آزمایش نوعی از چاشنی‌های انفجاری است که می‌تواند در سلاح هسته‌ای نیز مورد استفاده قرار گیرد. این چاشنی‌ها که به نام “بریج وایر” یا “سیم پل ارتباطی” شناخته می‌شوند، مصارف دوگانه (نظامی و غیر نظامی) دارند.
در تحولات دیگر، کاترین آشتون و محمد جواد ظریف در روزهای دوشنبه ۲۶ و سه شنبه ۲۷ ماه مه جاری (۵ و ۶ خرداد) برای مذاکرات دو روزه در استانبول با یکدیگر دیدار کردند. در این مذاکرات که به صورت دو جانبه برگزار شد تنها مشاوران آنها شرکت داشتند. هدف از این مذاکرات بررسی امکان توافق بر سر مسائل مورد اختلاف پیش از برگزاری دور جدید مذاکرات در وین بود. کاترین آشتون و محمد جواد ظریف هر دو این مذاکرات را بسیار طولانی ولی سودمند توصیف کردند بدون آنکه از جزئیات آن اطلاعی به رسانه‌ها بدهند. آنها هم‌چنین توافق کردند که دور بعدی مذاکرات بین ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک در ۱۶ تا ۲۰ ژوئن (۲۶ تا ۳۰ خرداد) در وین انجام شود. به موازات این دور از مذاکرات، گفتگوها در سطح کارشناسی نیز برنامه‌ریزی شده است.
مسئله مهمی که در یک ماه آینده در پیش روی هیئت ایرانی قرار دارد، به دست آوردن توافق در سطح مسئولان کشور است. مسلم است که هر گونه توافق با غرب نیاز به کاهش سطح برنامه هسته‌ای ایران دارد. راضی کردن مقامات کشوربه خوردن نوعی جام زهر و پذیرش کنار گذاشتن سهمی از برنامه‌ای که برای آن میلیاردها دلار از کیسه ملت خرج شده، کار آسانی نخواهد بود. رهبر جمهوری اسلامی ایران در نطق اخیر خود، آنهائی را که “در تلاش برای سازش و تسلیم در سیاست خارجی‌اند” خائن خواند و با تاکید بر ادامه مبارزه با “جبهه استکبار” مسئولان مذاکرات هسته‌ای را به ادامه راه مبارزه دعوت کرد. رهبر جمهوری اسلامی هم‌چنین بارها تاکید کرده است که مسئولین نباید به دنبال سازش با غرب به منظور از میان بردن تحریم‌ها باشند. از دیدگاه او برنامه‌ریزی “اقتصاد مقاومتی” و تکیه بر امکانات داخلی، بهترین راه برای دور زدن تحریم‌ها خواهد بود. از دیدگاه سایر مسئولین دولت اما، عبارت “اقتصاد مقاومتی” مبهم و غیر عملی است. کشوری که حتی آب لازم برای کشاورزی خود ندارد، چگونه می‌تواند بدون واردات مواد ضروری که نیاز به منابع ارزی دارد، روی پای خود بایستد.
همین طور نمایندگان اصولگرای مجلس، مسئولین سپاه پاسداران، روحانیون تندرو، “دلواپسان” و دیگر قشرهای محافظه‌کار، مخالف هر گونه تغییر در راه و رویه کنونی برنامه هسته‌ای رژیم ایران هستند. باید دید که حسن روحانی، محمد جواد ظریف و همکاران آنها تا چه اندازه خواهند توانست در هفته‌های پیش رو به یک توافق داخلی، پیش از مذاکرات و توافق با کشورهای پنج بعلاوه یک دست یابند.
