[با گزارش تصویری]
کیهان لندن – ۲۸ تیر ۹۳ – از تاریخ ۳۰ ژوئیه تا ۳ آگوست دومین دورۀ جشنواره بین‌المللی فارسی- انگلیسی لندن برگزار می‌شود. این جشنواره با داشتن یک اجرای انگلیسی و نیز با به کار بستن زیرنویس انگلیسی، برای تمامی نمایش‌هایی که قرار است دراین فستیوال ۵ روزه روی صحنه بیایند، تلاش می‌کند اولاً نسل‌های جوان‌تر ایرانی را که در انگلیس بزرگ شده‌اند و تسلط لازم بر زبان فارسی ندارند، بیشتر به خود جلب نماید. دوم آنکه، مخاطب غیرفارسی‌زبان را نیز به سالن تئاتر بکشاند. به این معنی جشنواره در پی فراتر رفتن از مرزهای جامعۀ ایرانی در انگلیس است.
در رابطه با برنامه‌های سال دوم این جشنواره با سوسن فرخ نیا، مدیر هنری گروه تئاتر سام و برگزارکنندۀ این جشنواره گفتگویی داشتیم که می‌خوانید.
– به چه دلایلی به فکر برگزاری این جشنواره تئاتری به دو زبان فارسی و انگلیسی افتادید؟
-از آنجا که به هر حال در کشوری غیر از کشور مادری خود زندگی می‌کنیم و این جشنواره در اینجا برگزار می‌شود، نمی‌تواند فقط به زبان فارسی باشد؛ باید به انگلیسی هم باشد زیرا طبیعت فرهنگی/هنری لندن چند ملیتی است و از کشورهای مختلف هم برای دیدن کارهای هنری به لندن می‌آیند. لندن به راستی یک شهر “کاسموپولیتن” است. شهری است که همه گونه زبان در آن صحبت می‌شود. و تنها زبانی که همه با هم از آن طریق ایجاد ارتباط می کنند زبان انگلیسی است. پس ما ناچار باید بین انگلیسی و فارسی یک پلی بزنیم و فقط با یکی از این دو زبان فارسی و انگلیسی زندگی نکنیم. خیلی از جوانان ایرانی که اینجا بزرگ شده‌اند و کار می‌کنند که خیلی هم دوست دارند در جامعۀ ایرانی فعال باشند در آن حدی بر زبان فارسی تسلط ندارند که کاملاً آن را بفهمند و از آن لذت ببرند.
در نتیجه تمام نمایش‌های ما زیرنویس انگلیسی دارد. در ضمن هدف دیگری که ما داریم این است که اگر کسی راجع به زندگی معاصر، تاریج و مسائل اجتماعی ایران نمایشی بنویسد و روی صحنه ببرد می‌تواند در این جشنواره شرکت کند.
هدف این است که نسل جوان‌تر را بتوانیم به سوی تئاتر فارسی بکشانیم. اگر قرار باشد فقط همان قدیمی‌ها باشیم که کاری ندارد و هی دور تکراری می‌زنیم.
– سال گذشته جشنواره در محلی دیگر برگزار شد.چه چیری باعث شد که محل جشنواره را به ARTS POTDE منتقل کنید؟ چه ملاحظاتی باعث شد که این انتخاب را بکنید. آیا این امر مربوط به معروف‌تر بودن این محل دارد؟
-گزینش محل سال گذشته به دلیل از هیچی بهتر بود. یکی اینکه قیمت آن سال گذشته بسیار پایین‌تر بود که امسال می خواستند قیمت را دو برابر کنند. دوم اینکه هیچ رابطۀ تئاتری با ما برقرار نمی‌کردند. آن محل که “تئاتر جوانان” نامیده می‌شود تا ساعت ۶ عصر به دلیل اولویت برنامه‌های نوجوانان و جوانان در این مکان به برنامه‌های آنان اختصاص دارد. از مدارس مختلف شهر بارنت کارهای مدارس را در آنجا برای اجرا می‌برند. در واقع آنجا یک تئاتر حرفه‌ای نیست و پشت صحنۀ حرفه‌ای ندارد. دستگاه‌های نور و صدای مناسبی نیز ندارد. البته جای صمیمی و کوچکی است ولی برای کار مناسب نبود. تیر خلاص آنها هم امسال این بود که گفتند دیگر ما جا نداریم. گفتند که کاری که گروه سام با برگزاری جشنواره می‌خواهد انجام دهد کاری بزرگ است و در اینجا نمی‌گنجد.
بنا بر این ما باید سراغ جای حرفه‌ای‌تری می‌رفتیم. آلبته سالنی که در ARTS POTDE در اختیار ماست سالن خیلی بزرگی نیست و ۱۲۰ نفر بیشتر جا نمی‌گیرد ولی از امکانات و وسائل حرفه‌ای برخوردار است. پشت صحنه دارد و یکی از تئاترهای مهم شمال لندن است که این خیلی اهمیت دارد برای اینکه برای تقاضای بودجه از Arts Council برای سال آینده این امر بسیار مهم است.
-امسال چند گروه در این جشنواره شرکت می‌کنند؟
-جدول برنامه کامل شده و در اختیار علاقمندان است. ۱۶ نمایش و یک فیلم کوتاه در جشنوارۀ ۵ روزه ما شرکت دارند. برنامه افتتاحیه جشنواره هم هست و هم چنین یک سمینار کوچک.
-نسبت به سال گذشته چه تغییری را نشان می دهد؟
-سال گذشته ما ۱۱ نمایش کوتاه داشتیم. یعنی هز ۳۰ تا ۴۵ دقیقه بیشتر نمی‌توانستند باشند و فقط از لندن قبول کرده بودیم. ولی امسال از تمام اروپا ۴۸ تقاضا برای ما آمده بود که از این میان ما توانستیم ۱۶ نمایش را انتخاب کنیم یعنی بیشتر از این جا نداشتیم که قبول کنیم. ما امسال علاوه بر انگلستان، از آلمان، فرانسه، سوئد و هلند نمایش داریم.
-آیا شما طوری برنامه ریزی کردید که کارگردان‌های این نمایش‌ها با مسئولین نور و صدا هماهنگی لازم پیدا کنند؟
-ببینید، در همه فستیوال‌های جهان یا یک دولتی پشت آنهاست یا به هر حال امکانات بسیار بیشتری از اما دارند و حتا در چند محل برگزار می‌شوند. فستیوال ما فقط در یک محل اجرا می‌شود و قرار گذاشتیم که بعد از ظهر از ساعت ۲:۳۰ که اجراها شروع می‌شود هرکدام صبح یک ساعت فرصت دارند با مسئولین فنی صدا و نور هماهنگی‌های لازم را به وجود آورند و خودشان را آماده کنند. بعد از ظهر هم زمانی در نظر گرفته شده که هماهنگی‌ها را بازبینی کنند. این هم یک چیز مرسومی است و معمولاً کارگردان‌ها ۴-۵ ساعت فرصت هماهنگی و بازبینی با مسئولین تکنیک را ندارند.
-کارگردان شرکت کننده در جشنواره هم باید آمادگی لازم را داشته باشد که بتواند ازاین فرصت محدود استفادۀ لازم را بکند.
-بله، باید شرکت در جشنواره و یا تجربۀ تور را داشته باشد که به خوبی از عهدۀ این کار در فرصت کم بر آید. مخصوصاً با توجه به در غربت بودن و کمبود امکانات باید کارگردان‌ها اتعطاف لازم را داشته باشند. من با ایمیل با کارگردان‌های شرکت کننده در تماس هستم و از آنها تقاضا می‌کنم که افکت‌های خیلی پیچیده و عجیب و غریب از متصدیان نور و صدا نخواهند چرا که وقت آن را نخواهند داشت. ما هم از این که نتوانیم انتظارات آنها را برآورده سازیم ناراحت می‌شویم. این هم البته اضاقه کنم که روی صحنه بردن نمایش‌ها با امکانات محدود خودش یک هنر است!
-می‌توانید اسامی هیئت داوران را در اختیار ما بگذارید؟
-بله، همه جا پخش شده و روی کاتالوگ ما نیز هست و در فیس بوک جشنواره هم اسامی و کارنامۀ آنها در دسترس است. آقایان بهمن فرسی، منوچهر نامور آزاد و تا دو روز پیش هم قرار بود خانم الیزابت منسفیلد هم باشند که متاسفانه به دلیل مشغله‌های کاری عذر خواست. به جای ایشان از آقای ابراهیم مکی خواستیم که از فرانسه در هیئت داوران ما حضور داشته باشند.
از نظر من هیئت داوران باید در تخصص تئاتری مشترک باشند ولی بهتر است از سبک و سلیقه‌های متفاوتی بیایند. حتی از نظر من خوب می‌بود که تماشاگران عادی نیز در هیئت داوران حضور می‌داشتند تا نظر تماشاگران را نیز به گوش هیئت داوران برسد. بسته به حضور اشخاص با سبک و سلیقه‌های مختلف، مانند فستیوال‌های دیگر، باعث می‌شود که معیار های انتخاب بهترین‌ها با همدیگر فرق کند.
-با سپا از شما برای این گفتگو با کیهان آنلاین.
*برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این فستیوال به وبسایت تئاتر سام مراجعه کنید:
http://www.saamtheatregroup.com/
سوسن فرخ نیا
