کیهان آنلاین – ۱ مهر ۹۳ – سیاست خارجی جمهوری اسلامی سیاستی است که نه تنها در جهت پیشبرد منافع ملی کشور ما قرار ندارد بلکه به نحوهای غیرمسؤولانه در جهت خلاف آن اعمال میشود. از آنجا که سیاست خارجی هر کشوری که از دموکراسی برخوردار باشد ناگزیر در مسیر منافع ملی آن کشور قرار دارد جای شگفتی نیست که در نظام جمهوری اسلامی که آراء و نظر مردم هرگز به حساب نیامده است سیاست خارجی نیز وسیلهای شده باشد برای اعمال عقاید شخصی و تعصبات فرقهای زمامداران.
بیش از سه دهه ماجراجوئی در منطقه و غربستیزی رژیم غیر از انزوا و تیرهروزی برای ملت ایران ثمرهای به همراه نداشته است. واپسین نتیجه اعمال این سیاست امروز در صدر اخبار جهان قرار گرفته است واین همان اژدهای افسارگسیخته داعش است که به نوعی پاسخ بنیادگرایان سُنی به زیادهخواهیهای مشتریان شیعه رژیم تهران در منطقه به شمار میآید.
در هفتهای که گذشت مقالهای بسیار جالب و افشاگرانه، به زبان عربی، زیر عنوان “داعش مقابل ایران” به قلم بانو “راغده درغام” روزنامهنگار و نویسنده آمریکائی- لبنانی تبار در روزنامه الحیات و دیگر نشریات معتبر جهان عرب انتشار یافت. ترجمه انگلیسی این مقاله سپس در اختیار جمع کثیری از افراد، شخصیتها و مطبوعات جهان از جمله “ایران وجهان” قرارگرفت و هم اکنون در بخش انگلیسی “ایران وجهان” در دسترس علاقمندان است.
در این مقاله نویسنده حکومت جمهوری اسلامی را مسؤول پیدایش این سازمان تروریستی معرفی میکند و سپس میافزاید که تفاوتی فاحش میان نقطه نظرات حاکمان کشورهای عرب خلیج فارس و مردمان این منطقه در مورد داعش وجود دارد. در حالی که دولتهای منطقه داعش را یک خطر حیاتی (existential) برای خود و منطقه معرفی میکنند اغلب شهروندان این کشورها برعکس پشتیبان این سازمان هستند و آن را برای ایجاد توازن در منطقه ضروری میدانند. همچنین در حالی که پارهای از ساکنان کشورهای حاشیه خلیج فارس مدعی هستند داعش هیچ گونه ارتباطی با اسلام ندارد هرچند بخش بیشتری آن را مظهر اسلام ناب میشناسند. این گروه که اغلب ساکنان عربستان هستند داعش را به عنوان یک سازمان تروریستی یا دشمن نمیشناسند و این در حالیست که پادشاه عربستان ملک عبدالله بن عبدالعزیز اعلام کرده است که جنگ علیه داعش از اهمیت بسیاری برخوردار است. همزمان بخش بزرگی از مردم عربستان و پارهای از موؤسسات رسمی این کشور نه تنها داعش را یک سازمان تروریستی نمیشناسند بلکه وجود آن را برای رویارویی با فعالیتهای جمهوری اسلامی در منطقه ضرروی میدانند.
نویسنده این مقاله معتقد است که رقابت میان این دو نقطه نظر، محاسبات و برنامهریزیهای اوباما در مورد چگونگی مقابله با داعش را متزلزل کرده است و از این رو در مورد اوباما و تصمیمهای او چندان اعتمادی در این محافل وجود ندارد و آنها در مورد جدی بودن او (اوباما) و یا در میان معرکه دوباره عقبنشینی نکردنش شک بسیار دارند. این در حالیست که نویسنده مقاله معتقد است برای موفقیت در مبارزه علیه داعش بسیج عمومی همه کشورها از واشنگتن تا مسکو و همه مردم منطقه ضروری به نظر میرسد. وی مینویسد کارشکنی و سرسختی در این مورد تنها به روسیه و رژیم تهران ختم نمیشود زیرا حتی در عراق نیز هستند کسانی که در رویارویی با داعش کوتاه میآیند زیرا وجود این گروه تروریستی را برای مقابله با عوامل جمهوری اسلامی در عراق ضروری میدانند.
نویسنده مقاله معتقد است بسیاری از سُنیهای عراق داعش را به منزله گلولهای در تفنگ خود میدانند که در تقابل با زیادهرویهای شیعیان از این وسیله میتوان استفاده کرد. از این رو این دسته از سُنیها برای مبارزه با داعش آمادگی ندارند زیرا میخواهند از آن برای بازیابی بخشی از قدرت از دسته رفته خود در عراق استفاده کنند. این بخش از سُنیهای عراق در این مسیر خطرناک باقی خواهند ماند هرچند با تحمل مخاطرات احتمالی آن. پارهای از شخصیتها این گروه را از “حاشیهنشینها” میدانند که بدون مشارکت آنها مبارزه با داعش موفق نخواهد شد. آنها به آمریکا اعتماد ندارند زیرا یک بار از سوی آمریکا فریب خوردهاند و پس از همکاری با آمریکاییها علیه القاعده در عراق، آمریکا آنها را رها کرد و در نتیجه در دوران حکومت دست نشانده المالکی که زیر نفوذ جمهوری اسلامی ایران و مورد حمایت آمریکا بود، مورد کینهتوزی، ظلم و اجحاف فراوان قرار گرفتند.
در تائید نقطه نظرات خود، نویسنده مقاله به کنفرانسی اشاره میکند که هفته گذشته در ریاض تشکیل شد. مدیریت این کنفرانس بر عهده بخش مطالعات وزارت خارجه عربستان سعودی بود و بانو راغده درغام نیز شخصاً در این کنفرانس شرکت داشته است. مطالب مورد بحث در این نشست میتواند نمونه مفیدی باشد از جوّ حاکم در منطقه. شرکتکنندگان در این کنفرانس بی پرده اقدامات پرزیدنت اوباما را مورد انتقاد قرار دادهاند. به روایت نویسنده مقاله، یکی از شرکتکنندگان در این کنفرانس خطاب به اوباما گفته است “بیش از این خون جوانان سُنی را به سود شیعیان منطقه جاری نکن، متحدانت را جمع کن و دور شو! به ما نگو جنگ با داعش به خاطر ماست”. دیگر شرکتکنندگان در این نشست “نیمه رسمی” نیز احساسات مشابهی را در مورد آمریکا و رژیم ایران نشان دادهاند.
حتی شخص نویسنده معتقد است که داعش در عراق معادله را علیه ایران متوازن کرده است. داعش توحش را با توحش پاسخ میدهد. نویسنده با ملاحظهُ جمیع جوانب نتیجهگیری میکند که اگر چه داعش توانسته است در برابر زیادهخواهیهای رژیم تهران مانعی سخت و خطرناک عرضه کند اما در درازمدت کشورهای منطقه نیز نخواهند توانست در کنار داعش به آسودگی زندگی کنند. اسلام سیاسی و افراطی مانعی خواهد بود در مسیر پیشرفت و بهبود جوامع کشورهای عرب منطقه . با این نتیجهگیری در مورد داعش مسؤول برگزاری این کنفرانس محور مورد بحث را به دیگر مسائل منطقه منتقل کرده است.
به احتمال زیاد رویاروئی جهانی با داعش مسائلی را در مورد تروریسم در منطقه ورابطه آن با جمهوری اسلامی مطرح خواهد ساخت که موجب بروز تناقضات آشکار و اجتنابناپذیر در گذشته و حال جمهوری اسلامی خواهد شد. رژیمی که هنوز تقویت و تامین مالی انواع سازمانهای تروریستی را جزئی از وظایف “انقلابی” خود میداند نخواهد توانست برای همیسشه هم “رفیق دزد باشد و هم شریک قافله!”
پاریس، دوشنبه ۲۲ سپتامبر۲۰۱۴