تلاش لابییست‌های جمهوری اسلامی  برای گشایش راه‌های تجارت با اروپا (سهراب احمری)

 بانی و حامی اصلی این نشست که در ۱۵ و ۱۶ اکتبر در لندن برگزار می‌شود  شرکت آواریا (Avarya Capital Ltd., aka ACL) است. این شرکت که کار مدیریت سرمایه و دارایی را انجام می‌دهد، در جزایر کیمن (Cayman Islands) برای تزریق سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد رو به مرگ جمهوری اسلامی ثبت شده است.

کیهان آنلاین – ۲۲ مهر ۹۳ –  در پی برنامه‌ریزی برای برگزاری اولین نشست تجاری ایران-اروپا (The First Europe Iran Forum) که قرار است ۱۵ و ۱۶ اکتبر ۲۰۱۴  در لندن برگزار شود، سهراب احمری حقوقدان و سرمقاله‌نویس روزنامه وال استریت ژورنال در یادداشتی زیر عنوان “ایران سعی می‌کند درهایش را برای تجارت باز کند” به تجزیه و تحلیل این نشست می‌پردازد. وبسایت «ایران و جهان» ترجمه فارسی این یادداشت را در اختیار خوانندگان فارسی‌زبان قرار داده است.
نام و بیوگرافی شرکت کنندگان در این نشست را شامل سیاستمداران و بازرگانان و بانکداران و چند ژورنالیست در اینجا می یابید. در میان آنان نام جک استرا وزیر خارجه پیشین انگلیس، هوبرت وردین وزیر خارجه پیشین فرانسه، محمدرضا انصاری مدیر شرکت کیسون، مجید زمانی مدیر اجرایی بانک سرمایه گذاری کاردان، شهریار بشارت از شرکت دماوند، رامین حریری از شرکت دنتونز، نادره شاملو از بانک جهانی، امیر هندجانی از راک پترولیوم، الهام حسن زاده از انستیتوی مطالعات انرژی آکسفورد، رامین ربیعی مدیر سهامداران تُرکیز، پرویز عقیلی از مدیران بانک خاورمیانه، آرش وفاداری از مدیران روابط عمومی ماناپیام، دینا اسفندیاری از انستیتوی بین المللی مطالعات استراتژیک، اسفندیار باتمانقلیچ از بانیان همین نشست، هادی صالحی اصفهانی از دانشگاه ایلی نویز،  رکسانا زند، روزبه پیروز، فربد ناصرآبادی، مریم کیایی، فردین علیزاد، موسی رهنما، شیرین پرتوی توکلیان، پری نمازیه، مراد منتظمی، فریدون مهبدی، محسن ملایری، علی شکُفتی، علی اسلامی بیدگلی، علیرضا کلاهی صمدی، امیر قوی، فرانک عسکری (یا اصغری)، حمید محمدی، سیروس رزّاقی، موسی خواجویی، امیر نبی، امیر علی امیری، آرش احمدی از شرکت ها و نهادهای گوناگون به چشم می خورد.

*****

ماه آینده سالگرد توافق موقت ژنو در مورد برنامه سلاح هسته‌ای ایران است.  توافق ژنو حاوی کاهش میزان تحریم‌ها در ازای  متوقف شدن برخی از فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی بود. کاهش تحریم‌ها در حالی انجام گرفت که  دولت اوباما به کنگره آمریکا این اطمینان را داد که  تحریم‌ها محدود است و در صورت  شکست مذاکرات، بازگشت‌پذیر هستند. به گفته وزیر امور خارجه آمریکا جان کری “ایران هنوزمناسب برای انجام معاملات تجاری نیست”.

بسیاری از اهل تجارت اما به گونه‌ای دیگر می‌اندیشند. برای نمونه نشست ایران و اروپا  (The First Europe Iran Forum) را که بناست طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در ۱۵ و ۱۶ ماه اکتبر در شهر لندن برگزار شود در نظر بگیرید. طبق دفترچه تبلیغاتی منتشر شده این کنفرانس، شرکت‌های حقوقی بین‌المللی (Dentons اروپا) ، شرکت‌های مشاوره بازرگانی (FTI)، شرکت‌های بازاریابی (WPP)،  شرکت‌های مزایده‌ای (Southeby’s) و ارائه‌دهندگان  خدمات مخابراتی (MTN) در میان بسیاری دیگر از شرکت‌ها و نهاد‌ها در حال “تهیه و ارزیابی چارچوب تجاری/بازرگانی  و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ایران برای پس از  برچیده شدن تحریم‌ها هستند.

جک استراو وزیر سابق امور خارجه انگلستان و هوبرت  ودرین وزیر سابق امور خارجه فرانسه در این  کنفرانس شرکت خواهند داشت. در بروشور این کنفرانس سخنانی از محمد نهاوندیان  رئیس دفتر حسن روحانی نیز به چاپ رسیده است. وی می‌گوید: “من امیدوارم که این جلسه  به ارائه اطلاعات و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی فعال  پرداخته و راه را برای  سرمایه‌گذاری رقابتی در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران تسهیل  نماید.” او هم چنین می‌نویسد: “من  برای تلاش‌های محترمانه شما در پیوند با ایران آرزوی موفقیت می‌کنم.”

این دفترچه تبلیغاتی هم چنین به تکذیب‌نامه‌هایی علیه این نشست، و اینکه این نشست مطابق با  قوانین دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا  (OFAC) می‌باشد نیز اشاره دارد. در این دفترچه یک یادداشت کوتاه حقوقی  ضمیمه نیز وجود دارد که حاکی از این است که نشست ۱۵ و ۱۶ اکتبر به طور خاص و در مطابقت با تمامی مقررات OFAC مربوط به  تحریم ایران طراحی شده  است” و اینکه “در این کنفرانس هیچ‌گونه  مذاکره، توافق، و یا معاملات تجاری انجام و یا تکمیل  نخواهد شد.”

با این وجود حداقل یکی  ازنمایندگان ایران حاضر در این کنفرانس،  بانک  خاورمیانه است (Middle East Bank) که  در لیست OFAC  “اتباع خاص” (Specially Designated Nationalslist) قرار دارد که طبق  قوانین خزانه‌داری ایالات متحده شامل “افراد و شرکت‌های تحت مالکیت،  مدیریت و فعالیت برای، یا از سوی، نهادهای مورد نظر می‌باشد”. دیگر شرکت‌ها، در عین حال، از نزدیک با نهادهای تعیین شده  در پیوند هستند حتی اگر از خود  آنها  در لیست نامی برده نشده باشد.

بانک سرمایه‌گذاری کاردان (Kardan Investment Bank)  را در نظر بگیرید. اگر چه  این بانک خود از جمله شرکت‌های درج شده در لیست OFAC نیست، اما هر سه سهامدارعمده آن،  یعنی بانک تجارت، بانک سامان و بانک خاور میانه ، از جمله  بانک‌هایی هستند که با توجه به اسناد وزارت خزانه‌داری آمریکا در فهرست OFAC گنجانده شده‌اند. علاوه بر این، بانک تجارت در فهرست  شرکت‌های منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی OFAC  نیز قرار دارد.  یک تماس و یک ایمیل ما به دفتر «بانک کاردان» در تهران  بی‌پاسخ باقی ماند.

یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در این نشست، محمد رضا انصاری، رئیس شرکت کیسون (Kayson Co)است. این شرکت ساخت و ساز مهندسی،  دارای پروژه‌های بسیاری در آسیای مرکزی، بلاروس و ونزوئلا است. کیسون سال گذشته هنگامی که طهماسب مظاهری، رئیس سابق بانک مرکزی ایران، در فرودگاه دوسلدورف ، به علت عدم اعلام چکی به ارزش هفتاد میلیون دلار که همراه خود داشت، برای اندک زمانی  بازداشت شد، توجه جهانیان را به خود جلب کرد.  نمایندگی شرکت کیسون  در ونزوئلا بعدها  به  روزنامه نیویورک تایمز اعلام کرد که آقای مظاهری  در واقع به عنوان یک “لطف”  و به خواهش شرکت کیسون، آن چک را حمل می‌کرده است.

اگرچه شرکت کیسون، و آقایان انصاری و مظاهری در لیست OFAC قرار داده نشده‌اند، اما سازمان کنترل صادرات بریتانیا U.K. Export Control Organization » «ECO این شرکت  را در “فهرست ایران” خود جای داده است، یعنی فهرست نهاد‌ها و شرکت‌های ایرانی ECO برای هشدار  به تُجار در زمینه همکاری صادراتی با این نهاد‌ها و شرکت‌ها تهیه شده است.  هر چند که گنجاندن یک نهاد در  این لیست “لزوما به این معنی نیست که از  صدور مجوز صادرات خودداری  خواهد شد.”

بانی و حامی اصلی این نشست که در ۱۵ و ۱۶ اکتبر در لندن برگزار می‌شود  شرکت آواریا (Avarya Capital Ltd., aka ACL) است. این شرکت که کار مدیریت سرمایه و دارایی را انجام می‌دهد، در جزایر کیمن (Cayman Islands) برای تزریق سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد رو به مرگ جمهوری اسلامی ثبت شده است.

امیر علی امیری، دارای تابعیت ایرانی- سوئیسی،  از بنیانگذاران اصلی این مؤسسه است. این فارغ‌التحصیل مدرسه بازرگانی هاروارد در یک مصاحبه تلفنی  می‌گوید که علاقمند است این نشست،  درک  تجاری غربی‌ها  در مورد ارزش و خطرات مرتبط با سرمایه‌گذاری در ایران  را تغییر دهد. او می‌گوید: “همکاران عزیز من در دولت به خوبی به زبان انگلیسی صحبت نمی‌کنند. این ضعف آنها   بیش از هر زمان در هنگام گفت و گوهای حرفه‌ای  به چشم می‌‌خورد و این جایی است که بخش خصوصی به طور طبیعی وارد عمل می‌شود.”

آقای امیری می‌افزاید به جامعه بازرگانی و تجارت خوش‌بین است. او یادآور  می‌شود که چگونه در اوایل سال جاری، پس از  این که توافق ژنو به امضا رسید، بلافاصله نمایندگان فرانسه وارد ایران شدند. آقای امیری می‌گوید: “این بسیار جالب بود! شما  کسانی مانند نمایندگان رنو و پژو را در تهران می‌دید که با در دست داشتن لیست OFAC می‌کوشیدند  بفهمند چه کاری از دستشان برای شرکت‌هایشان ساخته است.”

صدای اروپا (European Voice) روزنامه تجاری کوچکی مستقر در پاریس است که به عنوان سازمان‌دهنده اصلی این نشست عمل می‌کند. این روزنامه از اجازه حضور ما در این نشست، با استناد به محدودیت فضا، خودداری کرد. وزارت امورخارجه بریتانیا  و وزارت تجارت، نوآوری و مهارت‌ها (U.K. Foreign and Commonwealth Office and the Department for Business, Innovation and Skills) که بر سازمان کنترل صادرات نظارت  دارد، به درخواست ما [وال استریت ژورنال] برای  اظهارنظر پاسخ نداد.

مت بیکر، کاردان بنیاد دفاع از دموکراسی مستقر در واشنگتن می‌گوید: “در زمان بحرانی مذاکرات هسته‌ای، برگزاری این نشست، که با تشویق سرمایه‌گذاران غربی به برقراری روابط تجاری و ایجاد پایه‌ای برای بازگشت آنها به بازار ایران همراه است، تلاشی برای تضعیف هر چه بیشتر اهرم‌های غرب در برابر ایران می‌باشد”.

یک سخنگوی خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای گفت: “ما می‌دانیم که  این اتفاق می‌افتد اما نمی‌خواهیم در آن شرکت داشته باشیم. هیچ تردیدی نداشته باشید، ما به خوبی آگاهیم که  تُجار  با ایرانیان گفت و گو‌هایی داشته‌اند. موضع ما در این زمینه بسیار روشن  بوده است. هنگامی که این مذاکرات به معاملات نامناسب برسند، ما با سرعت و اجبار برخورد خواهیم کرد. هر کسی که تحریم‌های ما را نقض  کند، با مجازات‌های سختی روبرو  خواهد شد. ما هوشیاریم و هوشیاری خویش را از دست نخواهیم داد.”

با این حال، تحریم‌ها هیچ تازگی‌ای برای آقای امیری ندارند. او می‌گوید :”من زندگی حرفه‌ای‌ام را در ایران در سال ۱۹۹۲ آغاز کردم. بنا بر این همیشه  تنها و در شرایط تحت تحریم کار کرده‌ام.”

اگر چه  ACL  و آقای امیری در  لیست OFAC نیستند، اما این شرکت در وب‌سایت خود  آورده است که در «بانک کارآفرین» و «بانک  خاورمیانه» سرمایه‌گذاری کرده است،  بانک‌هایی که هر دو بر اساس اسناد وزارت خزانه‌داری آمریکا  در لیست  OFAC آورده شده‌اند.

——————————————–

عکس: سهراب  احمری نویسنده و سرمقاله‌نویس وال استریت ژورنال اروپا، مستقر در لندن است. او مدرک حقوق خود  را از دانشگاه نورت ایسترن  (Northeastern University)   در بوستون ایالت ماساچوست دریافت کرده است.