کیهان آنلاین – ۸ آبان ۹۳ – سایت «رادیو صدای روسیه» روز ۲۷ اکتبر خبر مسافرت دکتر سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری اسلامی ایران و رئیس بنیاد ملّی نخبگان به روسیه را منتشر نمود. در این مقاله تبلیغی همکاری ایران و روسیه در بخش تکنولوژی مدرن تحسین شده است.
طبق این گزارش در پانزده سال گذشته توانایی جمهوری اسلامی در سطوح مختلف تحقیقات علمی و تکنولوژی پیشرفت‌های چشمگیری کرده است. در این گزارش، دکتر ستاری ادعا کرده که دولت ایران هر سال تا پنج میلیارد دلار در علم و تکنولوژی سرمایه‌گذاری می‌کند.
نویسنده این مقاله تبلیغی در حالی که می‌نویسد که در ایران بیش از ۵۰۰ مرکز پژوهشی وجود دارد، بیش از ۲۵۰ نشریه تحقیقی چاپ می‌شود، ولی به اعدام‌ها و نقض مداوم حقوق بشر در ایران هیچ اشاره‌ای نمی‌کند.
«صدای روسیه» در این مقاله هم‌چنین می‌نویسد که پنج در صد مردم ایران دانشجو هستند، ولی نمی‌نویسد که به چند نفر حق ورود به دانشگاه داده نمی‌شود.
دکتر سورنا ستاری نیز به پیشرفت‌های علم در رشته‌های تکنولوژی نو و زیست‌شناسی و داروسازی و شیمی در ایران می‌بالد ولی سخنی از مسائل اجتماعی، از اعتیاد جوانان و از فساد مقامات دولت و رشوه‌خواری و اختلاس در ایران بر زبان نمی‌آورد.
البته دکتر ستاری از بخش نفت و گاز اقتصاد و صنعت ایران می‌گوید و چشم‌انداز همکاری‌های عظیمی را حتی در سطح نظامی بین ایران و روسیه ترسیم می‌کند.
یک هفته قبل از ورود دکتر ستاری به روسیه مقامات روسی در تهران حضور یافتند و در مورد همکاری‌های بیشتر اتمی با مقامات جمهوری اسلامی صحبت کردند.
ولادیمیر زاشین، کارشناس روسی درباره مسائل ایران، به «صدای روسیه» گفته است که روابط روسیه و ایران دربخش اقتصاد انرژی در سال‌های گذشته استحکام یافته و در آینده نیز همکاری‌های اتمی دو کشور بیشتر خواهد شد.
نزدیکی بی‌سابقه ایران به روسیه چنان خودباوری سیاسی به مقامات جمهوری اسلامی داده که مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با تکیه بر آن به راحتی اعتراف می‌کند: “تا کنون هیچ توافقی در هیچ موضوعی” با غربی‌ها نشده است. گویا نرسیدن به توافق با غرب به نفع شهروندان ایران است! حال آنکه به نظر می‌رسد این عدم توافق بیشتر به سود رژیم ایران و روسیه است.
نزدیکی بیشتر رژیم ایران و روسیه در حالیست که کوشش‌های مقامات جمهوری اسلامی در تفرقه انداختن بین اروپا و آمریکا شکست خورده است. اگر مقامات ایران واقعا خواهان رفع تحریم‌های اقتصادی هستند می‌بایست در مرحله اول سیاست‌های اتمی خود را کاملا عوض کنند. ایران می‌بایست در خصوص غنی‌سازی اورانیوم، تعداد سانتریفوژها، در خصوص رآکتور اراک و مرکز فردو همه کارت‌های خود را رو کند زیرا اگر پنج سال پیش غرب به ایران اعتماد نکرد امروز صد در صد اعتماد بیشتری به مقامات ایران پیدا نکرده است حتی در شرایطی که مقامات طرفین با هم مذاکره می‌کنند. این از یک سو می‌تواند یک پیشرفت تاریخی باشد اما از سوی دیگر می‌تواند به بن‌بست تاریخی نیز کشانده شود.
رژیم ایران البته می‌تواند در آینده روابط خود را با اروپا کمتر کرده و کاملا به دامان روسیه بغلتد. شکست مذاکرات هسته‌ای در هر صورت انزوای کامل جمهوری اسلامی را به دنبال خواهد داشت.
از همین روست که رژیم ایران با نزدیک شدن کامل به روسیه تلاش می‌کند قطب جدیدی در سیاست و اقتصاد بین‌المللی تشکیل دهد. ولی این راه به تنگنا و بن‌بست کشیده خواهد شد. یکی از پیامدهای راه سپردن به سوی انزوا و بن‌بست این خواهد بود که مبلغان طرفدار جمهوری اسلامی دیگر نمی‌توانند ادعا کنند که رژیم ایران اصلاح‌پذیر است.
این در حالیست که هر چه فشار از خارج به رژیم ایران بیشتر شود، وحشت مقامات دولتی نیز از افزایش فشار هم از درون رژیم و هم از سوی جامعه بیشتر خواهد شد.
در این حال دولتمردان جمهوری اسلامی نه می‌توانند قول باز شدن روابط اقتصادی را بدهند و نه دیگر ادعای اتکا بر جامعه مدنی بکنند. سیاست تبلیغاتی و فحاشی هم نتیجه‌ای نخواهد داشت. تبلیغ درباره حل مشکلات اقتصادی کارآیی ندارد زیرا مردم آن را در زندگی خود لمس نمی‌کنند و پشتک و وارو زدن در سیاست خارجی نیز نقطه پایان بر سیاست دشمنانه رژیم ایران با غرب نخواهد گذاشت.
قدرت‌های غربی انتظار از میان برداشته شدن مناسبات دیکتاتوری را در ایران دارند. حال آنکه با گام برداشتن هر چه بیشتر جمهوری اسلامی به سوی روسیه، مناسبات استبدادی و انحصارطلبانه ولایت فقیهی در ایران بیشتر تحکیم می‌شود. ظاهرا هدف نیز چیزی جز این نیست.
*دکتر وحید وحدت‌حق جامعه‌شناس و دکتر علوم سیاسی از دانشگاه برلین، کارشناس مسائل خاورمیانه و تروریسم و مترجم است. وی سال‌ها در انستیتوی پژوهشی خاورمیانه (Memri) و بنیاد اروپایی برای دموکراسی (EFD) به کار و تحقیق مشغول بوده است.
*منبع: سایت رادیو صدای روسیه
