بیژن فرهودی – باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا گفت در دوران زمامداری وی ایران ممکن است به عنوان دومین کشور خاطی بعد از کوبا از روابط عادی دیپلماتیک با ایالات متحده بهرهمند شود. «خاطی» یا روگ Rogue به زبان انگلیسی واژهای است که آمریکا از آن برای توصیف کشورهایی که از تروریسم حمایت میکنند، حقوق بشر را زیر پا میگذارند و یا به دنبال سلاحهای کشتار جمعی هستند استفاده می کند .
اوباما این نظر را در مصاحبهای ۴۰ دقیقهای با رادیوی عمومی آمریکا یا ان پی آر که روز ۱۸ دسامبرانجام شد اما تا روز دوشنبه ۲۹ دسامبر ۲۰۱۴ منتشر نشده بود بیان داشته است.
اوباما در پاسخ به این پرسش که آیا میتوانید سناریویی را متصور شوید که طبق آن در دوسال باقی مانده از دوره زمامداری شما سفارتخانه آمریکا در تهران باز شود گفت: من هرگز نمیگویم هرگز، اما بلافاصله اضافه کرد که این تحولات باید گام به گام صورت گیرد.
اشاره اوباما به «گام به گام» حل مسایل دیگر بین دو کشور است که بحران هستهای در رأس آنها قرار دارد.
رییس جمهوری آمریکا گفت ما باید این مساله هستهای را حل کنیم و فرصتی برای این کار وجود دارد اما سوال این است که آیا ایران مایل است از این فرصت بهره جوید یا نه. اوباما در اظهار نطری که بر آگاهی وی از جدال قدرت بین جناحهای حکومتی ایران اشارت دارد پیشبینی کرد که اگر تندروهای ضد آمریکا به صداهای میانهروی و اعتدال حق تقدم دهند در ایران استعداد، منابع و تجربه باورنکردنی وجود دارد و ایران به یک قدرت منطقهای موفق تبدیل خواهد شد که به قوانین و عرف بینالمللی هم پایبند باشد و این به سود همگان است. هم برای آمریکا خوب خواهد بود، هم برای منطقه و مهمتر از همه برای مردم ایران خوب خواهد بود.
از سوی دیگر روزنامه دیلی میل لندن مینویسد شمار ناظرانی که معتقدند جمهوری اسلامی علاقمند به اثبات نیات اعلامشدهاش برای رها کردن جاهطلبیهای هستهای تا پایان دوره زمامداری اوباما در ژانویه ۲۰۱۷ است بسیار اندک است.
اوباما که روز ۱۷ دسامبر با اعلام برقراری مجدد روابط رسمی با کوبای تحت رهبری رائول کاسترو دنیا را بهتزده و مهاجران کوبایی در آمریکا را خشمگین ساخت در مصاحبه با ان پی آر گفت تاریخچه تهاجم در سالهای گذشته، روابط آمریکا و ایران را با تاریخچه مناسبات ما و کوبا متفاوت میسازد و افزود اهمیت استراتژیک ایران نیز با آنچه در رابطه با کوبا وجود دارد فرق میکند .اوباما به مصاحبه کننده یادآور شد که رژیم ایران سابقهای طولانی در تروریسم دولتی دارد و ما میدانیم که در صدد تولید سلاح هستهای بوده است.
اوباما در عین حال خاطرنشان ساخت که وجودش در کاخ سفید به بسیج افکار عمومی علیه موضع ایران در قبال مساله هستهای کمک کرده است. وی گفت: زمانی که من زمام امور را به دست گرفتم جهان دچار دو دستگی بود و ایران به اصطلاح در صندلی راننده قرار داشت. اما از طریق تحریمهای اقتصادی و اقداماتی که ما به عمل آوردهایم اکنون جهان متحد است و ایران کشوری است که در انزوا قرار دارد. منظورم این است که دلیلی وجود دارد که ما قادر بودهایم در مذاکرات تا اینجا پیش برویم. ما جامعه بینالمللی را در آغاز دوران ریاست جمهوری من بسیج کردیم که این نمونهای کلاسیک از رهبری آمریکاست. پرزیدنت اوباما آنگاه اظهار داشت اما فقهای عالیرتبه مذهبی در ایران که با وجود ظاهرا یک دولت برآمده از قانون اساسی، کشور را اداره میکنند راهی برای پایان دادن به این انزوا دارند و باید آن را مغتنم شمارند.
برخی ناظران گوشزد میکنند که ضدیت با آمریکا همراه با سرکوب حقوق زنان یکی از دو اصل وجودی جمهوری اسلامی است و رها کردن هر کدام از این اصول ممکن است به قیمت نابودی رژیم تمام شود. ضدیت با آمریکا این فرصت را به معممین و کارگزاران غیرمعمم نظام میدهد که گناه هر کم و کاستی و مشکلات عدیده در کشور را به گردن دشمن فرضی یعنی آمریکا یا به قول ولی فقیه «استکبار جهانی» بیاندازند. بنا بر این با گشایش بالقوه سفارت آمریکا در تهران دیگر برای نظام سر دادن شعارهای ضد آمریکایی و محکوم کردن آمریکا در هر نطق آیتالله خامنهای دشوار خواهد بود. افزون بر این حکومت چگونه میتواند با وجود این همه بدگویی از آمریکا صف بلندبالای متقاضیان ویزای آمریکا را در تهران در صورت بازگشایی سفارت توجیه کند .