بیژن فرهودی – جنگ لفظی بین غرب و روسیه بر سر بحران اوکراین بالا گرفته است.
تازهترین حمله به سیاستهای ولادیمیر پوتین از سوی مایکل فَلُن وزیر دفاع بریتانیا عنوان شده است که میگوید رهبر روسیه به همان اندازهی گروه دولت اسلامی یا داعش برای اروپا یک تهدید به شمار میرود.
دو روزنامه عمده لندن، تایمز و دیلی تلگراف، در صفحه نخست شمارههای امروز خود با تیتر درشت هشدار فلن را که پوتین بعد از اوکراین بالتیک را هدف خواهد گرفت بازتاب دادهاند.
تایمز به نقل از وزیر دفاع بریتانیا نوشته است که پوتین خطری حی و حاضر برای سه کشور لیتوانی، لتونی و استونی در حوزه دریای بالتیک است و ناتو آماده میشود تا با هر گونه تهاجم از سوی روسیه برخورد کند.
اظهارات فَلُن را میتوان شدیداللحنترین گفته یک وزیر کابینه بریتانیا در مورد روسیه پس از شروع بحران اوکراین در بیش از یک سال پیش دانست. بیانات مایکل فلن در حالی ادا میشود که جداییطلبان طرفدار روسیه در شرق اوکراین با نادیده گرفتن مقررات آتشبس یک شهرک را در این منطقه تصرف کردهاند.
به گفته مایکل فَلُن، رییس جمهوری روسیه ممکن است با همان کمپین خرابکاری مورد حمایت کرملین در کریمه و شرق اوکراین عزم ناتو را به محک آزمایش بگذارد. به همین دلیل فلن تاکید کرد که اتحادیه نظامی غرب باید برای دفع تهاجم روسیه در هر شکل ممکن آماده باشد. وزیر دفاع بریتانیا معتقد است که کرملین ممکن ست با شیوههایی چون رخنه کردن، تبلیغات، اعزام نیروهای مخفی و حملات سایبری که در مراحل نخست مناقشه اوکراین به کار گرفت در صدد برانگیختن تشنجات قومی در استونی، لیتوانی و لتونی باشد. این سه کشور نخستین جمهوریهایی بودند که در اوایل دهه ۹۰
میلادی و پیش از فروپاشی کامل اتحاد جماهیر شوروی استقلال خود را از مسکو اعلام کردند.
بحران اوکراین که با ضمیمه شدن شبه جزیره کریمه به خاک روسیه آغاز شد و با درگیریهایی بین نیروهای دولت اوکراین و جداییطلبان هوادار روسیه ادامه یافته تا کنون بیش از ۵ هزار کشته بر جای گذاشته است. آمریکا و اتحادیه اروپا به تلافی اقدامات روسیه یک رشته تحریمهای اقتصادی علیه مسکو برقرار ساختهاند.
در هفتههای اخیر دو کشور آلمان و فرانسه تلاشهایی را برای پایان دادن به درگیریها که شباهت زیادی به یک جنگ متعارف بین دو طرف (اوکراین و جداییطلبان) دارد آغاز کردهاند ولی راه به جایی نبرده و نتوانستهاند روسیه را وادار به واگذاری کنترل منطقه مرزی کنند .
دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا گفته است که اگر روسیه دست از بی ثبات کردن اوکراین برندارد اروپا باید این نکته را به روسیه تفهیم کند که تحریمهای اقتصادی برای سالیان دراز ادامه خواهد یافت . به گفته کامرون اروپا نمیتواند چشمان خود را به روی تحولات در اوکراین یعنی جایی که یک کشور عملا تمامیت ارضی کشور دیگری را به چالش کشیده ببندد.
ناتو اعلام کرده است در یک سال گذشته تعداد پروازهای نظامی روسیه برای ارزیابی حریم هوایی کشورهای سه گانه بالتیک سه برابر شده است. استونی نیز اعلام کرده که یکی از افسران سرویس امنیتی این کشور سال گذشته در منطقه مرزی ربوده شد و هنوز در اسارت روسیه است .
در این میان بسیاری از کارشناسان امور دفاعی این موضوع را به پرسش گرفتهاند که آیا اعضای شرقی ناتو توانایی این را دارند که با کمپین محرمانهای که سال پیش توسط روسیه در اوکراین به راه افتاد مقابله کنند؟ روسیه در این کمپین از سربازان غیرمتعارف یا «مزدور»، حملات سایبری و تبلیغات ماهرانه برای بهرهبرداری از تشنجات داخلی اوکراین در رابطه با اقلیت روس در آن کشور استفاده کرده بود .
وزیر دفاع بریتانیا در عین حال به تحریکات دیگر از سوی روسیه نظیر حادثه دو هفته پیش که ۲ بمبافکن روسی به حریم هوایی بریتانیا بر فراز کانال مانش نزدیک و با اسکورت جتهای انگلیسی مجبور به ترک محل شدند اشاره کرد و گفت هر بار که پوتین دست به چنین کارهایی میزند ما باید آماده پاسخ باشیم.
پرسش اما این است که آیا جهان با یک جنگ سرد روبروست؟ وزیر دفاع بریتانیا در این زمینه گفت وقتی تانکها و خودروهای زرهی از مرز اوکراین میگذرند و یک مرزبان اهل استونی که اسیر شده هنوز بازگردانده نشده است میتوان گفت که جنگ سرد در واقع دارد به جنگی گرم تبدیل میشود.
بریتانیا تا کنون از ارسال کمکهای نظامی به دولت اوکراین خودداری کرده است. فَلُن وزیر دفاع بریتانیا اعلام کرده است: لندن تجهیزاتی که مرگبار نیستند به اوکراین تحویل داده و در حال حاضر ارزیابی ما این است که ارسال کمکهای تسلیحاتی و تجهیزات نظامی کُشنده بر دامنه مناقشه خواهد افزود. اما کماکان وضعیت را زیر نظر داریم .