[گزارش] [اقتصاد]
کیهان آنلاین – ۲۲ اسفند ۹۳ – آمارها می گویند با وجود تصوراتی که در دهه‌های گذشته درباره آموزش عالی و هجوم جوانان به دانشگاه به منظور کسب فرصت‌های بهتر شغلی شکل گرفته است، اما امروز بالاترین تعداد بیکاران کشور در گروه تحصیل کرده‌ها و بهترین وضعیت در گروه کم سوادان و حتی بی سوادان قرار دارند!
تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت اشتغال و بیکاری در کشور با توجه به سطح سواد افراد نشان می‌دهد ۱۲ میلیون و ۱۸۰ هزار و ۵۴۲ نفر دارای دیپلم و پیش‌دانشگاهی هستند که از این تعداد ۵ میلیون و ۳۰۷ هزار و ۴۱۲ نفر فعال، ۴ میلیون و ۶۸۷ هزار و ۳۹۲ نفر شاغل و ۶۲۰ هزار و ۱۹ نفر نیز بیکارند.
در این گروه، ۶ میلیون و ۸۷۳ هزار و ۱۳۰ نفر غیرفعال هستند که یک میلیون و ۶۵۳ هزار و ۸۵۸ نفر آن مرد و ۵ میلیون و ۳۰۹ هزار و ۲۷۲ نفر نیز زن هستند. هم‌چنین ۲ میلیون و ۶۷۵ هزار و ۲۳۶ مدرک دیپلم دارند که از این عده یک میلیون و ۴۴۴ هزار و ۵۸۷ نفر غیرفعال و یک میلیون و ۵۰ هزار و ۶۳۹ نفر شاغل هستند؛ تعداد بیکاران فوق دیپلم کشور ۱۸۴ هزار نفر است.
تعداد کل افراد لیسانسیه در ایران ۷ میلیون و ۱۷۴ هزارنفر است که از این تعداد ۳ میلیون و ۴۰۴ هزار و ۱۰۶ نفر فعال، ۲ میلیون و ۶۶۶ هزار و ۷۶۱ نفر شاغل و ۷۳۷ هزار و ۳۴۵ نفر بیکار هستند. مجموع افراد غیرفعال در این گروه تحصیلی، ۳ میلیون و ۷۶۹ هزار و ۸۹۴ نفر است.
چرا ۴۰ درصد با تحصیلات عالی سرگردانند؟
در گروه افراد دارای تحصیلات فوق لیسانس و دکترا، یک میلیون و ۲۰۱ هزار و ۹۵۶ نفر در ایران مدارک تحصیلی دارند که از این تعداد میلیونی، ۷۰۵ هزارنفر فعالند و چیزی حدود ۶۰ درصد از کل تحصیل کرده های این بخش است و مابقی افراد غیرفعال هستند.
یکی از نکات حائز اهمیت و در عین حال قابل توجه برای برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران کشور این است که از ۷۰۵ هزار و ۱۱۰ نفر فعال تحصیل‌کرده فوق لیسانس و دکترا در ایران کشور، ۱۰۵ هزار و ۴۳۲ نفر بیکارند. هم‌چنین از یک میلیون و ۲۰۱ هزار از این افراد، ۴۹۶ هزار و ۸۴۶ نفر غیرفعال هستند و ۵۹۹ هزار و ۶۷۸ نفر سرگرم کار هستند.
در بخش دکترای تخصصی، ۱۱۲ هزار و ۸۹۷ نفر دارای مدرک دانشگاهی‌اند. از این تعداد ۸۵ هزار و ۲۰۵ نفر فعال، ۸۳ هزار و ۷۴۹ نفر شاغل و تنها هزار و ۴۵۶ نفر بیکارند. با این وجود، در این بخش نیز آمار غیرفعالی بالا و به ۲۷ هزار و ۶۹۱ نفر می‌رسد.
آمارهای مربوط به سوادآموزی در ایران نشان می‌دهد با وجود اینکه سطح سواد جامعه و ورود به دانشگاه‌ها در یکی دو دهه اخیر به نحو چشمگیری افزایش یافته است، اما هنوز هم یک میلیون و ۳۱۰ هزار و ۲۳۱ نفر در سطح علمی سوادآموزی و غیررسمی هستند. با این حال، ۱۰ هزار و ۶۸۴ نفر آنان بیکارند و ۹۳۱ هزار و ۱۲۵ نفر آنان غیرفعال هستند.
طبق اعلام مرکز آمار ایران، تعداد افراد بی سواد کشور ۸ میلیون و ۹۴۶ هزار و ۹۴۰ نفر است که از این تعداد نیز ۲ میلیون و ۱۳۰ هزار و ۶۵۳ نفر فعال، ۲ میلیون و ۶۷ هزار و ۶۲۴ نفر شاغل و ۶۳ هزار و ۱۰ نفر بیکار هستند. طبق آمارهای موجود، غیرفعالی میان بی‌سوادان نیز بالا است و به ۶ میلیون و ۹۱۶ هزار و ۳۰۵ نفر غیرفعال می‌رسد.
۷ آمار تامل برانگیز از بازار بیکاری ایران
یکی از مهم ترین نکات حائز اهمیت درباره گزارش جدید مرکز آمار ایران از وضعیت تحصیلی بیکاران، شاغلان، فعالان و غیرفعالان اقتصادی در سال ۹۲ این است که بیشترین بیکاران در ایران لیسانس دارند وبالاترین تعداد متقاضیان کار کشور را تشکیل می‌دهند.
جالب اینجاست که شمار پزشکان نیز در ایران بسیار بالا رفته است. تنها در دو دهه، کشور از واردات پزشکان خارجی بی نیاز شد و امروز به وضعیت بیکاری پزشکان داخلی و مازاد نیرو در این بخش رسیده است.
کمترین تعداد بیکاران کشور هم اکنون در رده دکترا و بی‌سوادان هستند.
در حال حاضر ۱۲ میلیون و ۱۸۰ هزارنفر در سطح دیپلم و پیش دانشگاهی قرار دارند که به صورت بالقوه می‌تواند موجی از تقاضا برای کار در آینده نزدیک برای کشور ایجاد کند.
با وجود اینکه یک میلیون و ۲۰۱ هزارنفر در کشور دارای تحصیلات فوق لیسانس و پزشکی هستند، اما ۴۰ درصد تحصیل کرده‌های این بخش غیرفعال هستند و با وجود سال‌ها تحصیل دانشگاهی، اما هیچ برنامه‌ای برای انجام فعالیت اقتصادی و یا اشتغال ندارد. آنها حتی در گروه جویندگان کار کشور نیز مشاهده نمی‌شوند و این مسئله‌ای است که سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان کشور باید آسیب‌شناسی کنند.
آمارها می‌گویند با وجود تصوراتی که در دهه‌های گذشته درباره آموزش عالی و هجوم جوانان به دانشگاه به منظور کسب فرصت‌های بهتر شغلی شکل گرفته است، اما امروز بالاترین تعداد بیکاران کشور در گروه تحصیل کرده‌ها و بهترین وضعیت در گروه کم سوادان و حتی بی سوادان قرار دارند!
میلیون‌ها نفر در کشور از بی‌سوادی تا دیپلم و از پیش دانشگاهی تا دکترا درس خوانده‌اند، سال‌هایی از عمر جوانی خود را صرف تحصیل کرده‌اند تا غیرفعال شوند.
یکی از آسیب‌های جدی فعلی اقتصاد ایران این است که آمار غیرفعالان به طرز عجیبی در کشور بالا بوده و این موضوع تا آنجا حائز اهمیت است که حتی در بین افراد دارای مدرک فوق لیسانس و دکترا نیز ۵۰۰ هزار نفر غیرفعال به حساب می‌آیند. هم اکنون به طور کلی، بیش از ۴۰ میلیون نفر از جمعیت ایران غیرفعال هستند و مانند این است که قطار توسعه ایران به جای ۱۰۰ کیلومتر سرعت در ساعت با سرعت ۴۰ کیلومتر حرکت کند.
