مینو یگانه – تعداد زیادی از سناتورهای آمریکایی، مخالف یک توافق هستهای با ایران هستند. شدت مخالفت برخی از آنها به گونهای است که حاضرند به هر روش، مانع رسیدن ایران و ۱+۵ به یک توافق احتمالی هستهای شوند. یک تحلیلگر مسائل کنگره آمریکا، پنج دلیل اصلی مخالفت شدید این سناتورها را با حکومت ایران چنین شرح داده است.
برای اطلاع بیشتر افرادی که به مذاکرات هستهای بین ایران و ۱+۵ توجه دارند، باید گفت قانونگذاران آمریکایی به دو دسته کلی تقسیم میشوند. آنها یا معتقدند باید دست رئیسجمهور را برای مذاکره با ایران باز گذاشت یا آنکه مصمم هستند، موضع سختتری در برابر ایران اتخاذ کنند، حتی اگر این موضع مذاکرات هستهای را به هم بریزد.
به گزارش المانیتور که در سایت تابناک هم آمده است، جولیان پکت، تحلیلگر مسائل به کنگره آمریکا نوشته است، بررسی دقیقتر نشان خواهد داد، این افراد انگیزههای متفاوتی برای دشمنی با ایران دارند. برخی از آنها هواداران سرسخت اسرائیل هستند، تعدادی بهانههای ژئواستراتژیک را مطرح میکنند برخی دیگر، ایران را یک بازیگر غیرعقلانی و غیرقابل پیشبینی میدانند.
میزان اعتقاد به هر یک از دلایل بالا در بین مخالفان ایران متفاوت است. توجه به همین بهانههاست که نشان خواهد داد، سنای آمریکا در روزها و هفتههای آینده در قبال مذاکرات با ایران چه مسیری در پیش خواهد گرفت. اکنون جمهوریخواهان به دنبال رأیگیری در مورد طرحی هستند که توافق هستهای را نیازمند تأیید کنگره میکند و در صورت نرسیدن به توافق تا ششم ژوئیه تحریمهای جدیدی را علیه ایران اجرا خواهد کرد، ولی حتی تندروترین دموکراتها هم موافق رأیگیری در این باره تا ۲۴ مارس نیستند.
هشت سناتور دموکرات و جمهوریخواه اصلیترین چهرههای مخالف توافق هستهای با ایران هستند. انتخاب این افراد از بین سناتورهای مخالف توافق به دلیل جایگاه مهم آنها، مواضع خاص و یا تمرکز طولانی مدت بر مسائل ایران بوده است.
با وجود این، این هشت نفر بخش کوچکی از مخالفان توافق هستهای با ایران را تشکیل میدهند. اخیرا ۴۷ سناتور جمهوریخواه نامهای به رهبران ایران نوشتهاند، ولی سه تن از آنها زیر این نامه را امضا نکردهاند. باب کورکر سناتور جمهوریخواه ایالت تنسی و رئیس کمیته روابط خارجی سنا، برای حفظ موقعیت فراحزبی در موضوع هستهای ایران، از امضای نامه فوق خودداری کرده است.
همتای دموکرات کورکر یعنی رابرت منندز، سناتور ایالت نیوجرسی با امضا نکردن این نامه احتیاط کرده تا آمریکا مقصر به شکست کشیده شدن مذاکرات شناخته نشود.
چارلز شومر سناتور دموکرات ایالت نیویورک نیز علاقه زیادی دارد که قهرمان حمایت از اسرائیل شناخته شود. او از بانیان طرحهایی برای تشدید تحریمها علیه ایران است.
در میان سناتورهای جمهوریخواه، جان مککین از آریزونا و لیندسی گراهام از کارولینای جنوبی از مدتها پیش مدعی هستند، ایران در حال تبدیل شدن به بازیگر غالب در خاورمیانه است و این به ضرر متحدان آمریکا و از جمله عربستان سعودی و اسرائیل است. این دو عضو کمیته نیروهای مسلح هستند که ریاست آن هم بر عهده مککین است. این دو از اصلیترین مخالفان تصمیم اوباما برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق در سال ۲۰۱۱ بودند و نگران این هستند که برداشته شدن فشار از روی ایران با یک توافق هستهای، بلندپروازیهای ایران را تشدید خواهد کرد.
مارک کرک، سناتور جمهوریخواه ایالت ایلینویز به همراه منندز در تصویب تحریمهای مورد حمایت دو حزب علیه ایران همکاری داشته است. آخرین تلاش آنها در ماه ژانویه در کمیته بانکداری سنا به ثمر رسید و اگر مذاکرات برای رسیدن به چهارچوب یک توافق هستهای تا پایان این ماه به نتیجه نرسد، احتمالا در معرض رأیگیری قرار خواهد گرفت.
سناتور تام کاتن که سابقه یک دوره عضویت در مجلس نمایندگان آمریکا را دارد، در نخستین ماههای رسیدن به مجلس سنا به عنوان یک چهره تندرو خود را شناسانده است. او اغلب سابقه مأموریت نظامی خود در عراق و افغانستان را به رخ میکشد و نقش ایران در کشته شدن سربازان آمریکایی در عراق را انگیزه خود برای از بین بردن یک توافق احتمالی هستهای با ایران میداند.
در پایان هم باید به مارکو روبیو سناتور جمهوریخواه فلوریدا اشاره کرد که ممکن است نامزد انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ هم شود. دلیل او برای مخالفت با توافق هستهای با ایران ساده است؛ وی مدعی است، ایران قابل اعتماد نیست چون رهبران ایران، نگاهی آخرالزمانی دارند.