روشنک آسترکی- با گذشت تنها چند روز از آغاز تعطیلات نوروز در ایران، تصادف‌های جاده‌ای، نوروز امسال را برای بسیاری از مسافران با تلخی همراه کرده است. به عنوان نمونه تنها در روز سوم فروردین ۴ کشته ناشی از تصادف جاده‌ای در استان مازنداران گزارش شده است.
روز دوشنبه ۳ فروردین نیز ناصر چرخساز، سرپرست سازمان امداد ونجات جمعیت هلال احمر، از افزایش ۵۱ درصدی واژگونی خودرو‌ها در حوادث جاده‌ای در نوروز ۹۴ خبر داد. هر چند سرپرست سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر علت واژگونی خودرو‌ها را سرعت زیاد و رعایت نکردن قوانین از سوی رانندگان بیان کرده اما در بخش دیگری از سخنانش به لغزنده شدن جاده‌های کشور به دلیل بارندگی در نخستین روزهای سال اشاره کرده است.
هم‌چنین اسکند مومنی، رییس پلیس راهور (راهنمایی و رانندگی) روز گذشته اعلام کرد از ابتدای طرح نوروزی تا کنون استان‌های کرمان، فارس، خراسان رضوی، اصفهان و خوزستان رکوردار بیشترین تصادف و تلفات رانندگی هستند و بیشتر تصادف‌ها بین ساعت‌های ۱۶ تا ۲۰ رخ داده است. رییس پلیس راهور رعایت فاصله طولی توسط رانندگان، تردد با سرعت مطمئنه و پرهیز از سبقت غیرمجاز می‌تواند از بروز تصادفات جلوگیری کند. هم‌چنین گفتنی است در ۱۰ روز نخست نوروز ۹۲، یک هزار و ۸۰ نفر تنها در تصادفات برون شهری (جاده‌ای) جان خود را از دست دادند که در پی آن شنبه دهم فروردین ۹۲، با توجه به افزایش ۱۸ درصدی آمار تصادفات فوتی، خونین‌ترین روز تصادفات رانندگی در کشور نام گذاری شد.
راننده یا جاده، مقصر کیست؟
هر چند زمان ارائه آمار تصادف‌ها و کشته شدگان از سوی مسوولان پیرامون وضعیت جاده‌های کشور حرفی به میان نمی‌آید اما گزارش‌ها حاکی از وضعیت غیر استاندارد بسیاری از جاده‌های بین شهری در ایران است. برای نمونه می‌توان به جاده‌های استان کردستان اشاره کرد که بر اساس گزارشی که خبرگزاری مهر سال گذشته منتشر کرد غیراستاندارد بودن آن‌ها سالانه کشته شدن حدود ۳۰۰ نفر و مصدوم شدن بیش از چهار هزار نفر را منجر می‌شود. این گزارش می‌افزاید رخی مشکل را فرهنگی و ناشی از رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی و بی‌احتیاطی رانندگان و تعدادی دیگر مشکل را از نبود ایمنی در جاده‌ها، کمبود علایم هشدار دهنده و مشکلات زیرساختی می‌دانند و هر اندازه هم ماموران پلیس در اینجاده‌ها حضور داشته باشند باز هم مشکل تصادف وجود دارد. دوربین‌های کنترل سرعت پلیس راه و خودروهای شیک و قبض‌های جریمه سنگین ماموران پلیس هم هنوز نتوانسته مشکل را حل کند و این در حالی است که تردد تانکرهای عراقی حامل نفت نیز معضلی افزون در جاده‌های استان کردستان شده است که وقوع حوادث رانندگی را افزایش داده است.
در همین زمینه سالار مرادی نماینده مردم سنندج، می‌اندره و کامیاران با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان به ایمن سازی جاده‌های کردستان، احداث بزرگراه‌ها و جاده‌های چهار خطه را همچنان در حد یک آرزو برای ساکنان کردستان دانسته و گفته است اغلب طرح‌های راهسازی که در استان در چند سال گذشته آغاز شده اما به دلیل عدم تامین منابع مالی هنوز هم به بهره برداری نرسیده‌اند.
هم‌چنین آذرماه سال گذشته عباس پاپی‌زاده نماینده دزفول در مجلس با بیان اینکه محدوده شمال استان خوزستان از نظر جاده در بن بست قرار گرفته، گفته بود: تنها راه ارتباطی شهرستانهای دزفول به شوش‌تر، مسجد سلیمان، لالی، گتوند و اندیکا جاده کم عرض، غیر استاندارد و خطرناکی است که به طور مکرر حوادث خونبار رانندگی در آن رخ می‌دهد. پاپی‌زاده هم‌چنین با انتقاد از بی‌اعتنایی وزارت راه و شهرسازی افزوده بود: معلوم نیست چه طرح‌ها و پروژه‌هایی در اولویت کاری وزارت راه و شهرسازی قرار دارد و چرا جاده‌هایی که همیشه خطر یک فاجعه آن‌ها را تهدید می‌کند در اولویت تخصیص بودجه و اعتبار این وزارتخانه نیستند.
وزارت راه در انتظار بودجه
بحث بودجه برای ایمن سازی جاده‌ها پیش‌تر هم از سوی عباس آخوندی، وزیر راه، مسکن و شهرسازی مطرح شده بود. وی دی ماه سال ۹۲ اعلام کرده بود برای ایمن کردن جاده‌های کشور به حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز داریم. وزارت راه نمی‌تواند سرویس جاده‌ها را تنها از طریق بودجه عمومی کشور حفظ کرد و در این خصوص نیاز است تا صندوقی برای توسعه ملی راه‌ها اندیشیده شود. آذرماه سال گذشته نیز معاون وزیر راه و شهرسازی از لزوم اتخاذ تدابیر لازم برای افزایش جاده‌های جدید و بالا بودن ناهمواری جاده‌ها در ایران نسبت به استاندارد‌های جهانی سخن گفت. به گفته حسین می‌رشفیع استاندارد جهانی جاده‌ها نسبت همواری راه‌ها ۲. ۲ متر در هر کیلومتر است و این مساله در ایران معمولا بیشتر از حد استاندارد به حساب می‌آید.
گفتنی است عدم ایمنی و غیر استاندارد بودن جاده‌های کشور، سالیان سال است که جان انسان‌های بی‌شماری را به خطر انداخته و در این بین بی‌توجهی و عدم اختصاص بودجه و نظارت مسوولانه بر ایمن سازی و بالابردن استاندارد جاده‌ها یکی از عوامل اصلی در بروز تصادفات جاده‌ای و شهری و جان باختن تعداد بی‌شماری از رانندگان و سرنشینان خودرو‌ها در کشور ایران است. حال آنکه دولت برای سال ۹۴ بودجهٔ وزارت مسکن وشهرسازی را ۳۶ درصد افزایش و به رقم ۶۳۲۷ میلیارد تومان رسانده است. که حال باید دید آیا وزارت راه می‌تواند پروژه‌های ناتمامی مثل اتوبان شمال کشور را بعد از سال‌ها به پایان برساند یا خیر. آن هم در حالی که طرفداران محیط زیست با ساختن این اتوبان به دلیل تخریب برخی مناطق جنگلی به شدت مخالفت می‌کنند.
