بیژن فرهودی – ماراتن مذاکرات هسته‌ای بین ایران و آمریکا درهتل مجلل بو ریواژ لوزان در کنار دریاچه ژنو وارد مرحله نهایی خود شده است.
جان کری و تیم ۱۴ نفره همراه او از جمله ارنست مونیز وزیر انرژی از روز پنج‌شنبه ۲۶مارس ۲۰۱۵ مذاکرات خود را با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و تیم همراهش از جمله علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران آغاز کرده‌اند.
در اولین جلس، هلگا اشمیت معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز حضور داشت و پس از آن کری و ظریف به مدت ۲ ساعت و نیم به گفتگو پرداختند.
به گزارش بلومبرگ، هدف طرف آمریکایی دست یافتن به چارچوب توافق‌نامه ای تا روز ۳۱ مارس است که تمام اعداد و جزییات مربوط به مهار برنامه هسته‌ای ایران در آن گنجانده شده باشد. غرب خواهان مسدود شدن تمام راه‌های دستیابی ایران به بمب اتم است و اینکه اگر ایران تصمیم به سرپیچی از توافق نهایی گرفت برای ساختن یک سلاح هست ای به حداقل یک سال وقت نیاز داشته باشد.
برای این منظور باید اندازه و ظرفیت برنامه غنی‌سازی اورانیوم، تحقیق و توسعه سانتریفوژهای پیشرفته و یک نظام سفت و سخت بازرسی و برنامه رفع تحریم‌ها مشخص شود.
طرف ایرانی اما ترجیح می‌دهد که جزییات امر بعد از تکمیل ضمایم فنی قرا داد تا پایان ماه ژوئن مشخص شود و با توجه به مخالفت آیت الله خامنه‌ای رهبر سیاسی و مذهبی جمهوری اسلامی، با دو مرحله‌ای شدن توافق این احتمال وجود دارد که ایرانی‌ها تا ۳۱ مارس حاضر به امضای هیچ سند سیاسی مشخصی نشوند. ایرانی‌ها بیم از این دارند که یک توافق سیاسی رسمی ممکن است قدرت مانور ایران را در مذاکرات برای امضای توافق نهایی تا ۳۰ ژوئن از آن بگیرد.
برخی مقام‌های آمریکایی که با جان کری به لوزان بازگشته‌اند به شرط محفوظ ماندن نام‌شان گفته‌اند که امکان دارد دو طرف سازش کرده و اعلامیه مشترکی صادر کنند که بر توافق اصولی با حجم برنامه هسته‌ای ایران و سرعت برداشتن تحریم‌ها تاکید بگذارد. یک مقام آمریکایی گفت هرگونه تفاهم سیاسی باید به نوعی تمام عناصر یک توافق نهایی را در برگیرد.
در پایان دور قبلی گفتگوها در لوزان که روز قبل از جشن نوروز پایان یافت کری و ظریف هر دو گفتند پیشرفتی در جهت توافق حاصل شده هرچند موانع فنی عمده‌ای بین آنها وجود دارد. یک مقام آمریکایی گفته است: ما بسیار معتقدیم که می‌توانیم این کار را تا ۳۱ مارس انجام دهیم. راهی به سوی آن می‌بینیم با این حال اضافه کرد که هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد.
در این میان در نشانه‌ای از احتمال دستیابی طرفین به توافق وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد که لوران فابیوس روز شنبه برای پیوستن به مذاکرات وارد لوزان خواهد شد. فرانسه موضعی بسیار سخت در برابر ایران در پیش گرفته و آمریکا و دیگر قدرت‌های بزرگ را تحت فشار گذاشته که در مورد عناصر کلیدی به ویژه سرعت برداشتن تحریم‌ها و وعده محدود ساختن عملیات تحقیق و توسعه ساتریفوژهای پیشرفته کوتاه نیایند. پاریس هم‌چنین معتقد است که ۳۱ مارس یک مهلت تصنعی است و قدرت‌های بزرگ باید مایل باشند منتظر بمانند تا توافق بهتری با تهران کسب کنند.
اما دولت اوباما بیم از آن دارد که اگر تا ۳۱ مارس به توافق سیاسی با ایران دست نیابد کنگره تحت کنترل جمهوری‌خواهان تهدید خود را عملی کرده و لایحه تحریم‌های جدید علیه ایران را به رای بگذارد. رویترز به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش می‌دهد که برای آمریکایی‌ها یک یادداشت تفاهم هم کافیست تا آن را به کنگره ارائه دهند و ایرانی‌ها نیز توانسته باشند به نوبه خود خواسته خامنه ای را اجابت کرده باشند.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز قرار است از ۲۷ تا ۲۹ مارس در لوزان باشد و احتمال دارد وزیران خارجه چین، آلمان و بریتانیا نیز به مذاکره کنندگان ملحق شوند. از آنجا که جان کری قرار است روز ۳۰ مارس در واشنگتن در مراسمی با حضور پرزیدنت اوباما و رهبران کنگره حضور داشته باشد، برخی در لوزان بر این گمان هستند که تفاهم سیاسی میان ایران و جامعه جهانی به احتمال زیاد در روز یک‌شنبه ۲۹ مارس برابر با ۹ فروردین اعلام خواهد شد.
