سیاوش آذری – اقلیت‌های مهاجربه امریکا، هر یک پس ازورود به «سرزمین فرصت‌ها» به کار و کسب خاصی دست می‌زنند.
طبق برآورد کارشناسان، ایرانیان از لحاظ علم و ثروت در رأس اقلیت‌های خارجی قراردارند. چینی‌ها گر چه از دیرباز ۸ میلیون‌شان در سانفرانسیسکو بخشی از شهر را به «چاینا تاون» یا شهر چینی‌ها تبدیل کرده و در آن به کار و کسب و زندگی مشغولند اما شمار رو به افزایشی از مهاجران طی سال‌های اخیر با میلیون‌ها دلار وجه نقد برای خرید منزل و محل کسب و کار به سوی امریکا روان‌اند و برای خانه‌هائی که تصاویرشان توسط «بروکر» تهیه و ارسال شده، پسندیده و نپسندیده پیشنهاد «کَش» می‌دهند!
در این برآورد، کره‌ای‌ها اکثرا خشک‌شوئی، کامبوجی‌ها «دونات شاپ» و ویتنامی‌ها «لیکوراستور» دارند. نگوین کائوکی معاون رئیس جمهوری ویتنام جنوبی سابق در «نیوپورت بیچ» واقع در جنوب لس آنجلس فروشگاه مشروبات الکلی داشت.
فیلیپینی‌ها در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های پزشکی پرستارند یا به کارهای دیگر اشتغال دارند. مکزیکی‌ها و به طور کلی آمریکای لاتینی تبارها چمن‌زنی و گل‌کاری خانه‌ها یا باغچه‌های ادارات را انجام می‌دهند. ایرانی‌ها بیشتر تحصیل‌کرده و علاوه بر کسب و کارهای مختلف در همه سطوح، به ویژه در خرید و فروش مستغلات فعال‌اند. سوپرمارکت‌ها نیز شماری به ایرانیان تعلق دارند از جمله دو سوپربزرگ «whole some choice» در «ارواین» متعلق به یک ایرانی است و ۱۱ سوپرمارکت به نام «food for less» به یک ایرانی دیگر تعلق دارد. منطقه‌ای بین «فرزنووسن فرانسیسکو» به «کرمان» نام‌گذاری شده که در آن کارخانه شراب‌سازی ایرانی و شراب گوارای شیراز تولید می‌شود که از لحاظ مرغوبیت و قیمت با فرآورده‌های مشابه امریکائی رقابت می‌کنند.
بسیاری ازایرانیان به ویژه یهودی‌های ایرانی در محلات اعیان‌نشین «بورلی هیلز» و «بل ایر» هم کسب و کار گران‌قیمت و هم خانه‌های چند میلیونی دارند. در مدارس و اماکن آموزشی این دو ناحیه اکثرا فرزندان افراد متمول ایرانی به ویژه یهودیان تحصیل می‌کنند. در سر تا سر «بورلی هیلز» و «بل ایر» صدها خانواده ایرانی زندگی می‌کنند که خانه‌های اعیانی‌شان با گل و سبزه‌های تر و تازه تزئین یافته‌اند.علاوه بر این دو ناحیه اعیان‌نشین، در «داون تان» لس آنجلس نیز میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری‌های مختلف اکثرا متعلق به یهودیان ایرانی است. بیشتر جواهرفروشی‌های «داون تان» لس آنجلس نیز متعلق به ایرانیان است. در میان همه صنوف و رشته‌ها، از پزشک و دندان‌پزشک، وکیل دعاوی و رسانه‌های همگانی با ۳۵ تلویزیون، ۴ رادیوی ۲۴ ساعته، دو روزنامه و چندین هفته‌نامه و… صاحبان این رشته‌ها اکثرا ایرانی هستند.
در بدو ورود و سکونت ایرانیان در لس آنجلس که عمدتا با روی کارآمدن حکومت اسلامی در ایران آغاز شد، شمار قابل ملاحظه‌ای از ایرانی‌ها با سرمایه‌های هنگفت به این شهر وارد شدند و به خرید خانه‌های شیک و گران‌قیمت پرداختند و چون آن زمان در سال ۵۷ بهای دلار تنها هفت تومان بود هنگام خرید خانه‌های میلیونی چانه نمی‌زدند و با کشیدن چک یا نقد، بدون دریافت وام، بهترین و زیباترین خانه‌ها را صاحب می‌شدند و با هنرپیشگان معروف هالیوود یا میلیاردرها و میلیونرها و رؤسای کمپانی‌های آمریکائی همسایه و دیوار به دیوار می‌شدند.
شادروان بیژن، طراح مُد ایرانی که بوتیک زیبای بیژن را در منطقه میلیونرنشین «بورلی هیلز» دایر کرد و شهرتی جهانی داشت یکی از ثروتمندان شاخص ایرانی بود که طرح اتومبیل‌های گران‌قیمت رولز رویس را داد و خود اتومبیل‌های گرانبهای رولزرویس و لامبرگینی و هواپیمای شخصی داشت. بوتیک او هم اکنون در خیابان پرثروت «ردئو درایو» توسط پسرش اداره می‌شود که بیل بورد زیبای آن در خیابان «سانتا مونیکا» ۲۴ ساعته توجه هزاران عابر مختلف را به خود جلب می‌کند. سرمایه برجای مانده بیژن هنگام مرگ ۴ میلیارد دلار تخمین زده شد. امیر، طراح معروف ایرانی نیز که پس ازبیژن مطرح‌ترین طراح لباس و عطر و کفش و کراوات ایرانی در جهان است در هتل «بورلی هیلز» بوتیک دارد و مانند بیژن کت و شلوار، کراوات، کفش و عطر برخی رؤسای جمهوری شیک‌پوش جهان از ساخته‌های اوست.
گفتنی در مورد نحوه زندگی ایرانیان مختلف و کار و پیشه آنان بسیار است ولی یهودیان ایرانی از لحاظ مال و ثروت برتر از سایر اقلیت‌ها هستند و به علت تمرکز اکثریت آنان در منطقه اعیان‌نشین «بورلی هیلز»، جمشید (جیمی) دلشاد در سال‌های اخیر شهردار ایرانی‌تبار و یهودی «بورلی هیلز» بوده است. در نیویورک نیز مانند بورلی هیلز، ایرانیان یهودی صاحبان بسیاری از موسسات کار و کسب گران قیمت هستند. البته طبقات کم درآمد یهودی در میان اقلیت‌های مسلمان، مسیحی، زرتشتی و بهائی هم وجود دارد که در محلات ارزان‌تر کار و زندگی می‌کنند.
ایرانیان در ناسا
شمار قابل ملاحظه‌ای از مهندسان سازمان فضائی ناسا در امریکا را تحصیل‌کردگان برجسته ایرانی تشکیل می‌دهند. چند تن از متخصصان ایرانی ناسا از این قرارند:
پروفسورمحمد جمشیدی، مدیر برنامه‌های داخلی ایستگاه فضایی و مدیر کنترل تکنیک ایستگاه فضایی ناسا
فیروز نادری، مدیر برنامه اجرایی سیاره مریخ در ایستگاه فضایی ناسا
حمید برنجی، عضو پژوهشگران ایستگاه فضایی ناسا
قاسم اسرار، عضو هیئت مدیره ایستگاه فضایی ناسا
کاظم امیدوار، عضو پژوهشگران ایستگاه فضایی ناسا
رضا غفاریان، مهندس لابراتوار نیروی محرکه جت ایستگاه فضایی ناسا
پروفسور پرویزمعین، رئیس موسسه مرکزی تحقیقاتی دانشگاه ناسا
پروفسور صمد حیاتی، عضو هیئت مدیره ایستگاه فضایی ناسا
خانم آزاده تبازاده، دانشمند ارشد فیزیک ایستگاه فضایی ناسا
عبدالحمید کریمی، فعالیت در بخش ساخت موشک‌های فضایی ناسا
خانم دکتر مقدم، فعالیت در آزمایشگاه پیش‌رانش جت برروی رادارها در ناسا
در گزارش‌ها آمده است که حدود ۷۰ الی ۸۰ دانشمند ایرانی در ناسا فعالیت دارند.
یهودیان ثروتمند ایرانی
باری، برگردیم به کار و زندگی اقلیت‌های مهاجر. هندی‌ها پمپ بنزین‌های ۱۱-۷- توام با فروشگاه‌های اغذیه‌های سبک را دارند.
اکثر اقلیت‌ها از کاسبکارها تشکیل شده‌اند، مگر ایرانی‌ها که عمدتا افراد تحصیل‌کرده با درجات علمی بالا مانند پزشک و حقوقدان هستند که برخی از آنان یا نتوانستند امتحان برد را بگذرانند و یا تحصیل‌کردگان با دانشنامه «پی اچ دی» هستند که کسب و کاری مانند خشک‌شوئی دایرکرده‌اند.
یهودیان ایرانی بازار لباس و به طور کلی پوشاک را نیز در انحصار دارند و کوچه معروف «علی» در «داون تاون» لس آنجلس کاملا در اختیار بازرگانان ایرانی است که مانند بازارچه و تیمچه‌های ایران احتیاجات پوشاکی مشتریان مختلف را تامین می‌کنند و با صدای بلند به فارسی مشتریان اکثرا ایرانی را به خود می‌خوانند . چند سال قبل مغازه‌داران سراسر کوچه «علی» در اعتراض به گرانی اجاره‌بها دست به اعتصاب زدند و از گشودن مغازه‌های خویش خودداری کردند. اعتصاب کنندگان می‌گفتند مگر ما چقدر فروش داریم که ماهی ۳۰ تا ۴۰ هزار دلار اجاره بپردازیم و از قضا صاحب مغازه‌ها را یک هم‌کیش ایرانی خود معرفی می‌کردند.
همه اقلیت‌های مقیم امریکا در همه حال پشت یکدیگر هستند مگر ایرانیان که با این همه ظرفیت‌های علمی، اقتصادی و فرهنگی مدام با یکدیگر در حال رقابت‌اند. دراغتشاشات سیاه‌پوستان لس آنجلس در حمایت از «رادنی کینگ» که مورد ضرب و شتم پلیس قرار گرفته بود وقتی سیاهان به مغازه‌ها و محل کسب و کارهای مختلف یورش می‌بردند، کره‌ای‌ها تفنگ به دست روی پشت بام‌ها سنگر گرفتند و از مغازه‌های یکدیگر در برابر تهاجم سیاه‌پوستان شورشی جلوگیری کردند.
در امریکا، نحوه حفاظت از کسب و کارهای خصوصی، بانک‌ها و نظائر این موسسات به گونه‌ای است که بسیاری ازآنان برای حفظ سرمایه و محل کسب و کار خود، پلیس و حفاظت شخصی با اسلحه در استخدام دارند. با وجود این، اوباش مسلح به این اماکن بخصوص بانک‌ها یورش برده و حتی با کشتن مامور حفاظت میلیون‌ها دلار به سرقت می‌برند. بدین لحاظ ماموران پلیس ۲۴ ساعته با اتومبیل‌های گشت نقاط مختلف شهرها، موسسات، بانک‌ها و جاده‌ها و شاهراه‌ها، و خلاصه، همه و همه جا را تحت کنترل شدید دارند. به علت بالا بودن نرخ تبهکاری، پلیس امریکا در سراسر کشور حق تیراندازی دارد و با آنکه برخی اوقات به علت اشتباه پلیس انسان بی‌گناهی به قتل رسیده و این اقدام باعث اعتراض و راهپیمائی مردم علیه پلیس شده اما حق تیراندازی به قوت خود باقی مانده است. در زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان منع استفاده از اسلحه توسط مردم مطرح شد ولی به جائی نرسید. بنا بر این بسیاری از مردم نیز مجاز به استفاده از اسلحه گرم هستند تا در موقع خطر به عنوان دفاع از خود آن را به کار ببرند.
به مردم امریکا تاکید شده وقتی پلیس به شما دستور توقف داد اتومبیل خود را به حاشیه امن خیابان یا جاده بکشید، متوقف شوید و هر دو دست را روی فرمان اتومبیل قرار دهید. معمولا پلیس از قسمت راست اتومبیل و در شب با چراغ قوه قوی به آرامی به شما نزدیک می‌شود، هر گونه جنبشی ممکن است پلیس را به شلیک گلوله وا دارد. بنا بر این هیچ حرکتی نباید کرد تا پلیس مسیر دست شما را با نورافکن دنبال کند. در این حالت گواهی‌نامه رانندگی، سندمالکیت و بیمه را مطالبه می‌کند و حرکات دست شما را به دقت زیر نظردارد. شما باید بدون آنکه سوء ظنی به وجود آورید اوراق خواسته شده را ارائه دهید. برای برداشتن اوراق باید از پلیس اجازه بخواهید و اسناد را به آرامی از «داشبرد» اتومبیل بردارید و تسلیم پلیس کنید.
اوباش یا «گنگ»ها
اوباش نیز در امریکا فعال‌اند. روز یا شبی نیست که مردم این کشور سر راحت بر بالین بگذارند. گزارش‌های تلویزیونی شبانه روز حکایت از تبهکاری آنها دارد.
در سال‌های اقامت ایرانیان در آمریکا متاسفانه برخی از جوان‌های ایرانی نیز وارد دستجات گنگ‌ها شدند و چون با آنها به هر حال همراه نشدند نیمه شب به رگبارمسلسل بسته شده و در خون غلطیدند به نحوی که شناسائی آنها تنها از طریق شماره موتوراتومبیل توسط پلیس امکان‌پذیرشد.
دستجات اوباش در امریکا را که ۲۴ ساعته مشغول خراب کردن تابلوها با اسپری رنگ هستند عمدتا جوانان آمریکای لاتین مانند پورتوریکو و مکزیک تشکیل می‌دهند. این گنگ‌ها با بدن‌های خال‌کوبی شده اکثرا به سلاح گرم مجهزند و هنگام شب اتومبیل‌های خود را به سرعت در خیابان‌ها می‌رانند. باید بسیارمحتاط بود و در صورت روبرو شدن با آنان خود را از صحنه کنار کشید و راه را برایشان باز گذاشت وگرنه هر اتفاقی ممکن است رخ دهد و بی جهت جان انسان به خطر بیفتد.
روی هم رفته بسیاری از متخصصان و کارشناسان امریکا را خارجیان تشکیل می‌دهند و این امریکاست که با امکانات وسیع خود مغزهای مردم جهان را می‌بلعد و اگر روز و روزگاری، خارجیان به کشورهای خود باز گردند معلوم نیست چرخ‌های اقتصاد این کشور پهناور چگونه و به دست چه کسانی به گردش ادامه خواهد داد.
