نیویورک تایمز
۹ آوریل – رهبر ایران در دو نکتۀ کلیدی آمریکا را به چالش میطلبد. نیویورک تایمز در مقاله ای به قلم تامس فردرینگ می نویسد، آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران نسبت به دو نکتۀ اساسی مورد نظر آمریکا معترض است؛ نخست آن که تمام تحریمهای تحمیلی به ایران باید روز امضای هرگونه قرارداد یا توافقی لغو شود و دوم آن که مراکز نظامی به هیچوجه نباید مورد بازرسی کارشناسان انرژی اتمی قرار گیرد.
ممکن است که این اعتراض جنبۀ تاکتیکی داشته باشد. برای آن که تا حدودی مذاکرهکنندگان و شخص خودش را نسبت به وضع جدید و قبول آن عادت بدهد و قبول کند که ایران بمب اتمی تولید نخواهد کرد و در عین حال راه پر از مشکلاتی را که در پیش است روشن کند. خامنهای در بیانات خود، عربستان سعودی را بهشدت مورد حمله قرار داد و زمامداران جدید آن را جوانان بیتجربه خواند و این خود نشان تشدید تشنج در منطقه است که میتواند تهدید دیگری برای مذاکرات باشد حتی اگر دیپلماتها تلاش کنند که دو موضوع را از یکدیگر جدا سازند.
این اولین بار بود که آیتالله خامنهای پس از حصول تفاهم مقدماتی، دربارۀ این موضوع صحبت کرد. وی در بیانات خود اظهار داشت که به نظر او ضرورتی نداشت که بیانات روشنی دربارۀ این تفاهم بکند زیرا هنوز هیچ توافق امضا شدهای وجود ندارد. وی گفت: «مقامات رسمی میگویند هنوز کاری انجام نشده است و هیچ نکتهای الزامآور نیست. من نه موافقم و نه مخالف»؛ ولی نظر همیشگی خود را بیان کرد و افزود: «تحریمها باید همان زمان با امضای توافق برداشته شود نه شش ماه یا یک سال بعد». وی تأکید کرد: «حذف تحریمها بخشی از مواد مورد اختلاف است وگرنه برای چه مذاکره کنیم».
حسن روحانی رئیس جمهوری نیز در بیاناتی که در محل دیگری و در روز «فنآوری هستهای» ایراد کرد مشابه نظرات رهبر را اما عملا با اختلافی فاحش بیان کرد و اظهار داشت که تحریمها باید همان روزی که معامله اجرا میشود لغو شود. وی گفت: ما هیچ گونه توافقی را امضا نمیکنیم مگر آن که کلیه تحریمهای اقتصادی در نخستین روز اجرای موافقتنامه برداشته شود.
بیانات رهبر جمهوری اسلامی چالشی در برابر وزیر امور خارجه آمریکا و همکارانش که در مذاکرات شرکت داشتند قرار داد.
جان کری و پرزیدنت اوباما به وضوح بیان کردهاند که تحریمها در مراحل مختلف به حال تعلیق درخواهند آمد و هر مرحله بستگی به پایبندی و اجرای ایران به تعهدات خویش دارد. این شرط برای غربیان واجد اهمیت فراوان است که میتواند در صورت سرپیچی ایران از انجام تعهدات خود، تحریمها به همان ترتیب باقی بماند. آمریکا میخواهد اطمینان حاصل کند که ایران به تعهدات خود مبنی بر کاهش قابل ملاحظۀ موجودی اورانیوم غنیشده که ماهها بلکه افزونتر وقت میگیرد و در عین حال از کار انداختن سانتریفوژهای خود عمل میکند.
چهارشنبه شب، ۸ آوریل، جانکری در اخبار پیآراِس اظهار داشت که هرگونه توافق نهایی با ایران باید توافق درباره بازرسی کارشناسان آژانس بینالمللی نیروی اتمی از مناطق نظامی مشکوک را به همراه داشته باشد.
ایران درحدود ۱۲ نکته از مسائل طرح شده از سوی آژانس بینالمللی را پاسخ داده است. خامنهای در بیانات خود ظاهراً این گونه همکاریها را رد کرده و گفته است: «مقامات نظامی ایران موظفاند که مانع عبور هر عنصر خارجی از مرزهای کشور گردند و یا مانع توقف توسعۀ دفاعی کشور به بهانۀ بازرسی ونظارت شوند.»
به نظر میرسد حتی با همکاری مقامات ایرانی، مسائل تکنیکی بیش از اندازه مشکل و پیچیده است به طوری که خود کارشناسان آژانس میگویند حل این مشکلات کاری بس دشوار و طولانی است. کری در سخنان چهارشنبه خود دربارۀ اینکه تا چه حد حل این مشکلات با تحریمها ارتباط دارد حرفی نزد.
بهعلاوه تعلیق تحریمها نیز کار دشواری است. پرزیدنت اوباما با یک چرخش قلم میتواند تحریمهای آمریکایی را لغو کند ولی تصویب آن نیازمند تصویب کنگره است. کنگرهای که تهدید کرده در نظر دارد تحریمهای جدیدی علیه ایران به تصویب برساند.
لو پوان
۸ آوریل- پاکستان و ایران خواهان تسهیل مذاکرات ملی در یمن هستند. لو پوان در مقالهای به این موضوع پرداخته است. یادآوری میشود که در اخبار چند روز قبل خبری دائر به تقاضای عربستان سعودی از پاکستان برای شرکت مؤثر در جنگ علیه حوثیهای یمن عنوان شده است و پاکستان مسئلۀ اعزام نیرو به یمن را مورد بررسی جدی قرار داده است.
باید دانست که پاکستانِ نیازمند کمکهای مالی عربستان سعودی تقاضای این کشور را با دیدۀ قبول مینگرد اما در عین حال، رشتههای هممرزی و دوستی با ایران، پاکستان را در محظور قرار داده است. ایران نیز که به اهمیت شرکت فعالانۀ پاکستان در جنگ یمن واقف است در این زمینه به دست و پا افتاده است.
لو پوان مینویسد:
روز هشتم آوریل سرتاج عزیز وزیر امور خارجۀ پاکستان در فرودگاه از محمدجواد ظریف استقبال کرد. هدف از این ملاقات، پیدا کردن راه حلی برای تسهیل مذاکرات بین طرفین متخاصم در جنگ یمن برای دستیابی به حل اختلاف از طریق مسالمتآمیز است.
در حال حاضر پاکستان سعی میکند با عربستان سعودی که کمک مالی پر ارزشی در اختیارش میگذارد مدارا کند. از طرف دیگر، کشور هممرز پاکستانـ ایرانـ قویاً و شدیداً با بمبارانها وعملیات نظامی علیه حوثیها مخالف است.
اسلامآباد امیدوار است که در عین حال مذاکرات در یمن انجام شود و دوست سخاوتمندش عربستان سعودی از طرف حوثیها مورد تهدید قرار نگیرد. مذاکرات بین دو وزیر امور خارجه به منظور پیدا کردن راه حلی برای آتشبس، کمکهای انسانی مورد نیاز، و مذاکره بین یمنیها برای پیدا کردن راه حلی برای نیل به این مقاصد صورت میگیرد.
وزیر امور خارجۀ ایران در پاسخ روزنامهنگاری دربارۀ کمک ایران به حوثیها پاسخ داد که هواپیماهای ما به یمن حمله نمیکنند. بیمارستانها را بمباران نمیکنند و غیرنظامیان را به قتل نمیرسانند.
لو پوان
۹ آوریل- فرستندۀ بینالمللی فرانسهزبان «ت. د. سنک موند» روز چهارشنبه هشتم آوریل مورد حملۀ کامپیوتری گروهی قرار گرفت که خود را طرفدار داعش معرفی کردهاند.
در این حملۀ رایانهای که در این زمینه بیسابقه است تمام فرستندههای تلویزیون و شبکههای اجتماعی آن مانند توئیتر، فیسبوک و غیره همگی از کار افتاد. این تلویزیون بینالمللی در ۲۰۰ کشور و سرزمین بیننده دارد و تنها تلویزیون جهانی فرانسهزبان است.
پس از ساعتها که پردۀ تلویزیونهای گیرنده سیاه بود در ساعت ۵ بامداد روز پنجشنبه نهم آوریل قسمتی از بخشهای مختلف تلویزیون دوباره به کار افتاد و مدیران مربوطه تلویزیون امیدوارند به زودی دستگاههای این فرستنده به طور کامل به راه بیفتد.
دربارۀ این رویداد بیسابقه، کازنو وزیر کشور فرانسه اظهار داشت که با گروهی تروریست مصمم طرف هستیم و تصمیم داریم با تمام قوا با آن مبارزه کنیم.