«می‌دانم هنوز تبعیض‌های زیادی وجود دارد٬ من فرد مذهبی نیستم اما می‌دانم هنوز هم به چوب مذهب٬ مسلمانان اهل سنت را در کشور می‌رانند. اما من نه ایرانی‌ام نه علاقه‌ای دارم در این باره صحبتی کنم.»
الف. ج اهل کردستان ایران است. ۱۸ سال پیش از کشور خارج شده و می‌گوید: اگر تبعیض‌ها نبود شاید هرگز از کشور خارج نمی‌شد اما حالا دیگر خود را ایرانی هم نمی‌داند.
الف. ج نمونه کوچکی است از جامعه بزرگی که حرف دل همه آنها یکی است. اینکه حکومت ایران حتی نسبت به این اقلیت بزرگ هم تبعیض روا می‌دارد٬ چه رسد به اقلیت‌های دینی دیگری که حتی مذهب آنها در قانون اساسی کشور نیز به رسمیت شناخته نشده.
در حالی که در فرم هایی همچون فرم استخدام و فرم ورودی دانشگاه‌ها از مذهب افراد پرسیده می‌شود اما در فرم‌های سرشماری٬ دین افراد مورد پرسش قرار نمی‌گیرد و بنا بر این آماری از تعداد دقیق اهل سنت در ایران وجود ندارد اما به گفته قاسم دورانی رییس «موسسه فرهنگی بیان» بین ۱۸ تا ۲۰ میلیون تن اهل سنت در کشور زندگی می‌کنند که بین یک تا یک و نیم میلیون نفر از آنها در پایتخت متمرکز هستند.
حجت‌الاسلام حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران در اوج تبلیغات انتخاباتی خود از توجه به حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی گفت. وعده‌های او آرای اسستثنایی استان‌های سنی‌نشین را به دنبال داشت. استان‌های سیستان و بلوچستان و کردستان در رتبه‌های اول و دوم رای به او قرار داشتند و به گفته بسیاری از تحلیل‌گران٬ اگر اهل سنت در چنین سطح بالایی به حسن روحانی رای نمی‌دادند٬ انتخابات ریاست جمهوری به مرحله بعدی کشیده می‌شد و ممکن بود سرنوشت دیگری داشته باشد.
حدود دو سال از روی کار آمدن دولت حسن روحانی می‌گذرد. او برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی٬ سمت دستیار ویژه رییس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی را ایجاد کرد و علی یونسی را در این پست منصوب نمود. با این حال بسیاری از اهالی سنت می‌گویند تغییر خاصی در وضعیت آنها در این مدت صورت نگرفته. ناصر بلیده‌ای سخنگوی «حزب مردم بلوچستان» می‌گوید: به جز اقدام‌های نمادین که در ابتدای روی کار آمدن دولت آقای روحانی انجام شد٬ کار خاصی صورت نگرفته. استخدام‌هایی هم که صورت گرفته حتی نسبت به دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد بدتر شده است.
در یکی دو سال اخیر چند زن اهل سنت به سمت‌های مدیریتی همچون فرمانداری٬ معاونت استانداری٬ شهردار و مدیریت مراکز بهداشتی منصوب شده‌اند.
ناصر بلیده‌ای در این زمینه می‌گوید: انتخاب فرماندار بلوچ در دولت پیشین هم وجود داشته. انتخاب شهردارهای اهل سنت نیز در دست شوراها است و نه انتصابی صورت گرفته از طرف دولت.
او مواردی از این دست را بیشتر ناشی از فشارهای سیاسی و اجتماعی در منطقه می‌داند نه اقدامی متعلق به دولتی خاص.
دستیار ویژه رییس جمهور ایران در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی نهم فروردین ماه سال جاری در گفتگو با روزنامه شرق گفت که هدف دولت تقویت اقلیت اهل سنت است. به گفته علی یونسی٬ اهل سنت نسبت به جمعیت‌شان بیش از حد نیازشان اماکن مذهبی دارند و مدارس ویژه‌ای هم در اختیار دارند.
آن طور که علی یونسی گفته٬ بیش از ۱۵ هزار مسجد در ایران متعلق به اهل سنت است. ناصر بلیده‌ای اما می‌گوید: برای اهل سنت هم‌چنان اجازه ساختن مسجد در برخی شهرها همچون تهران وجود ندارد. دولت سیاست‌های اقتصادی٬ سیاسی و فرهنگی متفاوتی در قبال آنها بر عهده می‌گیرد. آنها حق تحصیل برابر با مسلمانان شیعه را ندارند و به دلیل سنی بودن٬ نمی‌توانند برای بسیاری از رشته‌های تحصیلی تقاضا بدهند و حتی نظارت‌های شدیدی بر کتاب‌های دینی آنها صورت می‌گیرد.
احمد شهید گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران نیز در آخرین گزارش خود درباره وضعیت حقوق بشر ایران در اسفندماه سال گذشته اعلام کرد که وضعیت حقوق بشر در دوران حسن روحانی بدتر شده است. او از مسئولان حکومت خواست حق آزادی دین و عقیده را به رسمیت بشناسند.
به نظر می‌رسد در کنار بدگمانی کلی حکومت‌گران ایران نسبت به اهل سنت٬ نهادی مشخص نیز در جلوگیری از انتصاب اهل سنت به مناصب بالای دولتی نقش دارد: مرجعیت محافظه‌کار شیعه.
ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه قم در اردیبشهت ماه سال گذشته در مقابل درخواست‌ها برای استخدام اهل سنت در دستگاه‌های دولتی و دانشگاه‌ها گفت: «در دانشگاه‌های ایران اساتید شیعه باید عضو هیئت علمی باشند٬ در غیر این صورت توقعات بیشتر خواهد شد.» اما توقعات بیشتر از نظر او چیست؟
ناصر بلیده‌ای سخنگوی «حزب مردم بلوچستان» در پاسخ می‌گوید: توقعات بیشتر یعنی اینکه در آن صورت اهل سنت سهم بیشتری از ساختار سیاسی٬ اقتصادی٬ فرهنگی و اجتماعی طلب خواهند کرد.
به گفته او، جمهوری اسلامی هنوز آماده انجام چنین اقداماتی نیست اما می‌تواند گام‌های اولیه‌ای در این زمینه بردارد٬ وضعیت استان‌های سنی‌نشین که بیشتر آنها جزو استان‌های محروم کشور هستند را مورد توجه بیشتر قرار دهد و امکانات متناسب با استان‌های شیعه‌نشین به آنها بدهد.
سخنگوی «حزب مردم بلوچستان» تاکید می‌کند٬ تبعیض‌ها بین اهل سنت و شیعه تا جایی است که در برخی استان‌ها٬ بخش‌های شیعه‌نشین که بیشتر آنها از سوی حکومت به منطقه منتقل شده‌اند امکانات بیشتری نسبت به مناطق سنی‌نشین دارند و این تفاوت حتی در یک شهر هم کاملا مشهود است.
بیش از سه دهه پیش٬ زمانی که جمهوری اسلامی جای حکومت پهلوی را گرفت، و در همان روزها که خیلی‌ها به انقلاب و نظام نوپا امید بسته بودند٬ آیت‌الله خمینی بنیانگذار رهبر و بنیانگذار جمهوری اسلامی در خصوص اقلیت‌های مذهبی گفته بود: “اقلیت‌های مذهبی در اسلام احترام دارند و آنها مثل سایر اقشار ملت در آنجا با رفاه زندگی خواهند کرد و هیچ برای آنها گرفتاری ایجاد نخواهد شد.”
حالا و ۳۶ سال پس از استقرار جمهوری اسلامی در کشور، رژیم ایران یکی از ناقضان نخست حقوق اقلیت‌های دینی در جهان است.
ناصر بلیده‌ای می‌گوید، شاید اگر این تبعیض‌ها نبود گروه‌های تندرو و مسلح اهل سنت هم در جمهوری اسلامی به وجود نمی‌آمدند. گروه‌هایی مانند «جیش‌الله» که دست به ترور نیروهای انتظامی و امنیتی می‌زنند.
