رضا اغنمی بیش از بیست سال است که حضوری مداوم در عرصۀ داستان کوتاه و رُمان و نقد ادبی در نشریات چاپی و آنلاین خارج از کشور دارد. نه فقط داستان‌ها و رُمان‌های اغنمی در خارج از کشور چاپ و منتشر شده‌اند بلکه نقدهای ادبی او در قالب سه جلد با نام “کتاب سنج” نیز عرضه شده است.
او از یاران کوشا و صدیق کانون نویسندگان در تبعید بوده است. یکی از ویژگی‌های رضا اغنمی آن است که همواره با گشاد‌ه‌رویی و انرژی آماده همکاری و همیاری در تشکل‌ها و گردهمآیی‌های نویسندگان و هنرمندان است. نظر این نویسنده و منتقد ادبی ساکن لندن را درباره کیهان لندن جویا شدیم.
-آقای اغنمی، آیا جای نسخه چاپی کیهان لندن خالی است؟ به نظر شما یک نشریۀ هفتگی در خارج کشور چه خصوصیاتی باید داشته باشد. به طور مشخص چنین نشریه‌ای چه مسائلی را باید پوشش دهد؟
-من ازخوانندگان دائمی کیهان لندن نبودم ولی گاهی که می‌خواندم از برخی نوشته‌هایش سود می‌بردم و ادامۀ انتشارش را مفید می‌دانستم. باید بگویم که از تعطیلی کیهان چاپی به شدت متآسف شدم.
–خوب، فکر نمی‌کنید که کیهان آنلاین جای خالی آن را پُر می‌کند؟
– نه، فکر نمی‌کنم کاملا جای خالی آن را پُر کند. هنوز که هنوز است نسخۀ مجازی و اینترنتی نتوانسته کاملاً جایگزین نسخۀ چاپی شود. دقیقاً نمی‌دانم چرا ولی نسخۀ چاپی (حداقل برای نسل ما و در مورد نسل جوان نمی‌توانم بگویم که چنین است) و آثار چاپی لطف و جادوی خاصی دارد که مخاطب را به سوی خود می‌کشاند. حتی بوی کاغذ و تماشای متنِ چاپی، احساس خاصی را در انسان بر می‌انگیزد. امیدوارم که شاهد توزیع نسخۀ چاپی کیهان لندن در آیندۀ نزدیک باشیم.
-آقای اغنمی، به نظر شما چه نسبتی بین مطالب گوناگونِ داخل کشور و خارج از کشور در یک روزنامۀ هفتگی در این سوی جهان باید وجود داشته باشد؟
-فکر می‌کنم با توجه به اینکه این نشریه در خارج از ایران منتشر می‌شود در وهلۀ اول باید جوابگوی انواع نیازهای فرهنگی، هنری، اجتماعی و سیاسی ایرانیان خارج از کشور و از جمله ایرانیان بریتانیا و لندن باشد. البته واضح است که نه تنها هم‌نسلان من، بلکه نسل‌های بار آمده در خارج نیز پیوندهای عمیقی با ایران دارند و ریشه‌هایشان در آن سرزمین است. آنجا برای همگی درحکم اُجاق است. سرزمین مادری و خانه پدری ماست. زادگاهِ هویتِ ذاتی وفرهنگیِ ماست؛ و پیوسته نگران سرنوشت آیندۀ ایران هستیم.
گذشته از این، همگی ما ایرانیان، از جمله نسل‌هایی هم که در خارج از ایران به دنیا آمده و بزرگ شده‌اند نیز خواهان ایران آزاد و دموکراتیک و سربلندی نام ایران و ایرانی در دنیا هستیم. در نتیجه ضروریست که بخش قابل توجهی از مطالب این نشریه به مسائل و مشکلات داخل ایران اختصاص داده شود. ولی باید از مقولاتی سخن بگوئیم که امکان چاپ و نشر آنها در داخل کشور مقدور نباشد نه اینکه خبرهای داخل کشور را از نشریات آنجا بازخوانی وتکرار کند. تکنولوژی جدید دستِ اهل اندیشه و قلم را در ارتباطِ زنده با ایران باز کرده است و از این پدیده باید استفاده کرد. البته به نظر من در فضای سیاسی تردید آمیز امروز، روابط داخل و خارج باید بر محور ادبیات متمرکز باشد. این بهترین راهگشا خواهد بود در تخفیف تردیدهای موضعی و نیز سازمان‌یافتۀ کنونی.
-آیا از پوشش فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی، هنری و ادبی کیهان لندن چاپی و آنلاین کنونی راضی هستید؟ چه حجمی از چنین نشریه‌ای باید اختصاص به این گونه مطالب داشته باشد؟
-حجم عظیم فعالیت‌ها و برنامه‌های گوناگون ایرانیان خارج کشور بازتاب لازم را در کیهان پیدا نمی‌کرد. روزنامه‌نگاری حرفه‌ای ایجاب می‌کند که خبرنگار با چشمی باز و گوشی که همه گونه صداها را بشنود و ذهنی کنجکاو در فعالیت‌ها و برنامه‌های گوناگون حضور داشته باشد و زحمات ارزنده ایرانیان را در خارج که گاه با تحمل مشکلاتِ زیاد انجام می‌شود بازتاب دهند. افزایش این جنبه در کیهان لندن باعث جلب و انگیزه‌های تازۀ خوانندگان خواهد شد و اگر مردم ببینند که زحمات و فعالیت‌های آنها بازتاب لازم و شایسته پیدا کرده بدون شک علاقۀ بیشتری نسبت به کیهان لندن پیدا می‌کنند.
نکتۀ دیگری که می‌خواستم روی آن تاکید کنم آن است که حتماً بخشی در این روزنامه باید به معرفی کتاب‌های جدید منتشرۀ داخل و خارج از ایران و نقد و بررسی آنها اختصاص داشته باشد. این شامل انواع کتاب‌ها یعنی شعر و داستان کوتاه و بلند و تاریخ و جامعه‌شناسی و فرهنگ و … باید باشد. نکتۀ دیگری که روی آن تاکید دارم حضور نسل جوان به عنوان نویسنده و خبرنگار در کیهان لندن است که باید خونی تازه به رگ‌های آن وارد کند. حتماً و عملاً به نسل جوان باید میدان داد.
-پس بگذارید همین جا از شما بپرسم که به نظر شما چه گروه سنی می‌توانند مخاطبان اصلی این روزنامه باشند؟
-خوش‌باورانه خواهد بود فکر کنیم که بسیاری ازجوانان ما به ویژه کسانی که در خارج بار آمده‌اند به خوانندگان کیهان لندن بپیوندند هر چند که مسلماً استثناهایی هم حتمآً وجود دارند. البته نسل جوانی که در سال‌های اخیر به خارج کوچیده است حامل پیش‌زمینه‌های فرهنگی هستند و می‌توانند جذب شوند و باید سعی کرد به عنوان مخاطب کیهان لندن در آیند. خواه ناخواه اینها و بیشتر پنجاه ساله به بالاها مخاطبین این روزنامه خواهند بود.
-آقای اغنمی، نظرتان دربارۀ اندازۀ نسخه چاپی چیست؟
-در قطع ۳A روزنامه یعنی مانند بیشتر روزنامه‌های انگلیسی، نه به بزرگی صفحات کیهان لندن در سابق.
-نکات دیگری هم هست که فکر می‌کنید باید در نظر گرفته شوند؟
-من فکر می‌کنم که بُن‌مایۀ یک نشریه مترقی و پیشرو باید در جهت توسعۀ فرهنگ آزادی، نقد سنت‌های کهنه و دست و پا گیر و انگشت گذاشتن روی آسیب‌های ناشی از تعصبات دینی و قومی و جنسیتی باشد. به خصوص ضروری است که در جهت زدودن اخلاق کثیف و شوم زن‌ستیزی از اذهان تلاش کرد و ضروت برابری حقوق زن و مرد را گسترش داد. دیگر آنکه ضمن طرح مسائل اجتماعی و انسانی توجه و تآکید ویژه بر اهمیت پرورش شخصیت و اندیشۀ مستقل و استقلال فردی داشت. باید توجه داشت که ترویج و نهادینه کردن چنین فرهنگ نوینی از همان خانه و خانواده و از آغوش مادر باید شروع شود. با همکاری اهل خبره و دانشمندان و روانشناسان امورتربیتی در آموزش‌های درسی از ابتدائی به اجرا در آید. در نتیجه باید از همان گام‌های نخست ذهنِ نسل‌ها را با مقوله آزادی و استقلال فکری آشنا نمود.
در طرحِ مسائل اقتصادی و سیاسی باید با اهل فن و صاحب‌نظران گفتگو کرد و از آنها خواهان همکاری داشت و مهم‌تر آنکه بی پروا نظرات نوین خود را بازتاب دهند.
و نکته آخر اینکه در کیهان لندن سابقاً به مسائل و مشکلات فرهنگی و سیاسی اقوام ساکن ایران بهای لازم داده نمی‌شد. در دورۀ جدید امیدوارم که فضای بیشتری به طرح این گونه مسائل داده شود تا این معضل اساسی حل شود .
-آقای اغنمی عزیز، ممنون از وقتی که در اختیار کیهان لندن گذاشتید.
