چهار دهه پیش دیپلماسی پینگپنگ به ابتکار ریچارد نیکسون رئیس جمهوری وقت آمریکا کارساز شد و یخهای ضخیم روابط چین و آمریکا را تا حدی آب کرد.
حالا مدتی است دیپلماسی پینگپنگ جای خود را به دیپلماسی کُشتی داده است. آن روزها چین قهرمان بلامنازع تنیس روی میز (پینگپنگ) جهان بود اما آمریکا حرف زیادی در این رشته ورزشی برای گفتن نداشت. ولی پینگپنگ وسیلهای بود که هدف آمریکا را برای معاشرت با چین توجیه میکرد.
اکنون چند سالی است کشتی از نوع آزاد و فرنگی آن با استقبال زیاد مدارس، دانشگاهها و باشگاههای ورزشی ایالات متحده روبرو شده است. به طوری که اخیراً در هالیوود نیز فیلمی بر اساس حوادث زندگی یک کشتیگیر ساخته شد. البته در آغاز کار این دیپلماسی با احتیاط بسیار در ایران شروع شد زیرا دکان آمریکاستیزی آن روزها به قول حجتالاسلام پورمحمدی وزیر کنونی دادگستری آنقدر سکه بود که به ناچار در نخستین سفر کشتیگیران آمریکایی به ایران تنها کشتیگیران سیاهپوست آن کشور به ایران سفر کردند. مسابقهها نیز در جزیره کیش و با فاصله زیاد از قلمرو آخوندهای بزن بهادر که آن روزها در اوج قدرت خدا را بنده نبودند، انجام گرفت. تماسهای ورزشی میان دو کشور در دو سال اخیر به خصوص بعد از روی کار آمدن دولت حسن روحانی در رشته کشتی بیشتر شده است. البته در ورزشهای دیگر هم گاهی سفر ورزشکاران ایرانی به آمریکا را شاهد بودهایم. گفتنی است که در سفرهای خارجی تیمهای ورزشی ایران همیشه نظارت و وسواس زیادی از سوی بخش برونمرزی سازمان تربیت بدنی و وزارت ورزش فعلی با همکاری نهادهای امنیتی وجود داشته است. بعضی از این ماموران را که همراه کاروان ورزشی ایران به لندن آمده بودند در بازیهای المپیک ۲۰۱۲ لندن دیدیم که در هتلهای خیلی خوب اقامت داشتند. غالبا ریش نداشتند و سر و وضعشان مرتب بود و زبان انگلیسی هم میدانستند. اما با وجود تمام این پیشبینیها و پیشگیریها برخی اعضای تیمهای ورزشی اعزامی ایران به خارج درست مانند تیمهای ورزشی اتحاد جماهیر شوروی سابق، از پیش تصمیم خود را برای پناهنده شدن به کشور میزبان میگیرند که نمونههای آنها هنگام اقامت تیمهای ورزشی دختران ایران در آلمان و تیمهای پسران در جاهای دیگر دنیا اتفاق افتاده است. و معمولا وقتی اعضای تیمهای ورزشی برای بازگشت به ایران در هواپیما مینشینند چند جای خالی به چشم میخورد که به ایران بازنگشتهاند.
دلیل دیگر عدم بازگشت بعضی اعضای تیمهای ملی پس از پایان رقابتهای بینالمللی سوای دلایل سیاسی، مسایل مادی نیز هست. چون بیشتر آنها در پایان دوران اوج خود به خصوص در رشتههای انفرادی مانند کشتی و وزنهبرداری و مشتزنی از نظر مالی سخت در مضیقه قرار میگیرند و به ناچار برای امرار معاش به مسافرکشی و کارگری تن در میدهند. این روزها بازار رفت و آمد کشتیگیران آزاد و به تازگی کشتیگیران فرنگی نیز که به دلیل کسب نتایج درخشان به آنها ملحق شدهاند، به آمریکا داغ است.
در این میان شخص رئیس فدراسیون کشتی آمریکا که در بین دولتمردان و اعضای وزارت خارجه آن کشور دوستان خوب و با نفوذی دارد، از طریق همین دوستان مشکل صدور ویزا برای کشتیگیران ایران را حل میکند. وی در استحکام روابط ورزشی میان دو کشور در این سالها نقش موثری داشته است. به خصوص آنکه این روزها به دنبال موفقیتهای پی در پی تیمهای کشتی آزاد و فرنگی ایران در میادین بینالمللی به قول معروف کشتی ایران در بورس قرار گرفته و طبق برنامه پیشبینی شده قرار است تیم ملی کشتی فرنگی ایران با نفرات اصلی خود تیرماه آینده برای برگزاری مسابقه و اردوی مشترک با تیم ملی آمریکا راهی آن کشور شود.
تشکیل اردوی مشترک یعنی آنکه کشتیگیران جوان دو تیم مدتی در یک محل زندگی و تمرین خواهند کرد.
در تیم ایران حمید سوریان، محسن حاجیپور، محمد نوربخش، محمدعلی گرایی، رامین طاهری، افشین بیابانگرد، پیام بویری، حبیبالله اخلاقی، مهدی علیاری و بشیر باباجان زاده عضویت دارند.
۶ نفر از اعضای تیم ملی کشتی فرنگی، حاجیپور، گرایی، طاهری، بویری، علیاری و باباجان زاده که اخیراً در مسابقههای جهانی کشتی فرنگی آسیا مدال گرفته بودند بعد از پایان این رقابتها در قطر، راهی دوبی شدند تا برای سفر به آمریکا روادید بگیرند.
به هر حال وقتی به کنارههای مذاکرات طولانی هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ به ویژه آمریکا نگاه میکنیم رفتار و گفتار دوستانه محمدجواد ظریف وزیر خارجه و اعضای تیم مذاکره کننده هستهای و روابط بسیار خوب آنها با جان کری وزیر خارجه آمریکا، خانم شرمن معاون او و وزرای خارجه دیگر کشورها و اعضای تیمهای مذاکره کننده را میبینیم، گفتگوهای تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما و نقل و انتقال دفاتر حفاظت منافع دو کشور در تهران و واشنگتن را از نظر میگذرانیم، درمییابیم که تغییرات کاملا تازهای در روابط میان دو کشور در حال وقوع است که ورزش نیز به گونهای در این تحولات در حال اجرای نقش است و در عین حال شاهد هستیم که کفه تراروی دولت «تدبیر و اعتدال» دارد سنگینتر از کفه حوزویان دلخوش به مراجعه عوام به منشیهای مسجد رابط میان آنها و حضرت مهدی در چاه مسجد جمکران میشود.
—————————————————————————————
*عکس مربوط به چهارمین قهرمانی پیاپی ایران در کشتی آزاد جام جهانی
