شنبه ۶ ژوئن جشنواره شعر و هنر و موسیقی پارسی در لندن در گالری برونای دانشکده پژوهش‌های شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن برگزارمی شود. در ارتباط با این برنامه و محتوای آن گفتگویی داشتیم با دکتر مازیار صدری، یکی از برگزارکنندگان این برنامۀ فرهنگی و خواننده بخش موسیقی آن، که در پی می‌آید.
-آقای مازیار صدری ما می‌دانیم که شما پزشک هستید و به عنوان متخصصِ جراحی گوش و حلق و بینی و بیهوشی در بیمارستان‌های انگلستان خدمت می‌کنید. شما در رشتۀ فوق تخصص پزشکی مراقبت‌های ویژه نیزآموزش دیده‌اید. درعین حال با پیگیری خاصی حرفۀ هنری خود، یعنی آوازخوانی، را نیز دنبال می‌کنید و چندین بار در لندن روی صحنه رفته‌اید و نیز کلاس‌های آموزشِ آواز برگزار کرده و می‌کنید. نخست اینکه آفرین بر این انرژی بیکران و پیگیری شما به ویژه با توجه به حرفۀ حساس شما در جراحی. دوم اینکه لطف کنید و از سابقۀ هنری خود برای ما بگویید.
-بسیار ممنون. من دورۀ آواز در سبک استاد عبدالله خان دوامی را نزد آقای شاهپور رحیمی برای مدت ٧ سال در هنرستان ملی در ایران فرا گرفتم. سبک استاد طاهرزاده و ردیفِ نورعلی خان برومند را نزد استاد رضوی سروستانی به مدت دو سال و اندی پیگیری کردم. تصنیف‌خوانی را پیش استاد اصغر بهاری دوره دیدم. مدتی هم در غیاب استاد رحیمی در کلاس‌های شبانۀ هنرستان موسیقی و نیز در دانشگاه علامه طباطبایی به مدت یک سال آموزش آواز داشتم.
من اجرایِ برنامه روی صحنه را قبل از ادامۀ تحصیلات در رشتۀ پزشکی در انگلستان از تهران شروع کردم. پس از اقامت درانگلستان، در تدارک چندین برنامه شرکت مستقیم و عمده داشتم و روی صحنه رفتم و نیز چندین برنامه را شخصاً تدارک دیده و عنوان‌گذاری کرده و در مراکز دانشگاهی و فرهنگی برگزار کرده‌ام. برنامۀ شامگاه شنبه ششم ژوئن ششمین برنامه‌ای است که با استانداردهای آکادمیک تهیه کرده‌ایم که برای آن روی صحنه خواهم رفت.
-آقای مازیار صدری احتمالاً این پرسشی است که از شما قبلاً هم شده است. به سبک کار شما را چه می گویند؟ در کنسرت‌ها و ضبط‌های شما از آلات موسیقی ایرانی در کنار آلات کلاسیک غربی استفاده می شود و موسیقی شما ترکیبی است از این دو نوع موسیقی. لطفاً در این مورد توضیح دهید.
-ببینید، موسیقی اصیل ایرانی به دو شاخه تقسیم می‌شود: ١) موسیقی ملی ایران که توسط سازهای کلاسیک و غربی نواخته می‌شود.٢) موسیقی سنتی ایران که صرفاً با سازهای ایرانی نواخته می‌شود. من در اینجا در هر دو زمینه کار کرده‌ام. برنامه‌هایی را که به صورت کنسرت در دانشگاه لندن برگزار کرده‌ام بیشتر به صورت موسیقی ملی بودند به دلیل اینکه شاید ما نوازندگان چیره دست موسیقی سنتی را که ارکسترنوازهم باشند در لندن و انگلستان کم داریم.
-ولی مبانی موسیقی ایرانی و موسیقی غربی تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. چگونه می‌توان سازهای سنتی موسیقیِ ایرانی و کلاسیک و غربی را در کنار هم قرار داد تا آواز موسیقی ایرانی را همراهی کنند؟
-این موضوع تاریخچۀ نسبتاً طولانی در ایران دارد. زمانی که “موسیوآلفرد لومر” فرانسوی در زمان ناصرالدین شاه برای آموزش موسیقی به قشون ایرانی به کشور ما آمد، موسیقی ایرانی دارای خطِ نت شد و با موسیقی غربی پیوندهایی پیدا کرد. این شخص در ضمن اولین سرود ملی ایران را به نام “وطنم وظنم” ساخته است که در سال‌های اخیر هم بارها به مناسبت‌های مختلف نواخته و خوانده شده است. موسیو لومر شاگردان زیادی را در ایران تربیت کرد از جمله استادانی مانند علینقی وزیری که پیشگام این حرکت شدند و سبک موسیقیِ ملی را بنا نهادند. به دنبال آن بسیاری از موسیقدان‌های ایرانی سعی کردند اصول و مبانیِ علمی موسیقی کلاسیک غربی، مانند هماهنگی (هارمونی) را فرا گیرند و با موسیقی ایرانی تلفیق کنند و آثاری را خلق کنند. امروزه دیگر سبک موسیقی ملی سبکی کاملاً شناخته شده در دنیاست. این نوع موسیقی به صورت بسیار پیشرفته و تکامل یافته‌ای در برنامه تاریخی “گلها” در رادیو ایران به اجرا گذاشته شد و با آثاراستادانی مانند روح‌الله خالقی و جواد معروفی که رهروان و پایه‌گذاران دیگر این موسیقی هستند به نقطۀ اوج خودش رسید. بنا بر این ما هیچ کاری در این زمینه نکردیم و همان کار و سبک را داریم ادامه می‌دهیم.
-کمی از عرصه موسیقی دور شویم و به عرصۀ انجمن‌ها و رسانه‌های ایرانی درانگلستان که قاعدتاً باید نقش مهمی در حمایت و برگزاری برنامه‌هایی نظیر برنامه شما داشته باشند بپردازیم. از انجمن و سازمان‌های فرهنگی و اجتماعی ایرانی شروع کنیم. در تجربۀ چندین و چند سالۀ شما آیا در برگزاری برنامه‌ها ی هنری، شما از همکاری و پشتیبانی موثر مراکز فرهنگی ایرانیان درلندن برخوردار بوده‌اید؟
-سازمان‌های فرهنگی ایرانی در لندن و بریتانیا متاسفانه به دلیل ضعف همبستگی درونی و بیرونی (درارتباط با سازمان‌های فرهنگی و اجتماعیِ دیگر) در بسیاری از موارد قادر به حمایت از برنامه‌های هنری نیستند و آن نقشی را که باید ایفا کنند، ایفا نمی‌کنند. در نتیجه اشخاصی که این مسائل و فعالیت‌های فرهنگی را ارج می‌نهند مجبور هستند در اغلب موارد انفرادی و با بودجه های شخصی عمل کنند. این هم که به نوبۀ خود محدودیت‌هایی در بردارد. در عین حال ما خوشبختانه در نسل جدید ایرانیان مهاجر شاهد پدیده نوینی هستیم و آن گسترش فضای همکاری در درون سازمان‌ها و انجمن‌ها و نیز در روابط بیرونی با سازمان‌های دیگراست که من فعالانه نه فقط دراین فرآیند شرکت می‌جویم بلکه یکی از منادیان آن هستم. با پیشرفت این جّو همکاری امید آن می‌رود که سطح کیفی برنامه‌های فرهنگی و هنری و ادبی هرچه بالاتر و محتوای آنها هر چه پربارتر گردد و برنامه‌های بیشتری در خور شاًن فرهنگ، هنر و موسیقی ایرانی برگزار شود.
-آقای مازیار صدری شما چه در گذشته و چه در حال حاضر کلاس آواز موسیقی ایرانی در لندن داشتید و دارید. چرا آموزش همیشه در کانون توجه شما بوده است؟
-این کاری که من می‌کنم و توجه خاصی که به امر آموزش می‌دهم در راستای همان ارزش‌هایی است که کمی پیش به آن پرداختم. من در این کلاس‌ها ردیف آواز، گوشه‌ها و دستگاه‌های موسیقی ایرانی را تک تک آموزش می‌دهم. این هم با وجود مشقات، مسئولیت‌های خطیر و مشغله‌های کاری در حوزۀ پزشکی است. علاوه بر این کلاس‌ها، من برای عملی نمودن ارزش‌های فوق با شماری از سازمان‌های ایرانی که در راه ترویج فرهنگ ایرانی و شعر و ادب پارسی کار وتلاش می‌کنند همکاری‌هایی دارم. در واقع باید بگویم که کلاس‌های آموزش ردیف موسیقی ایرانی با ابتکار و دعوتِ کتابخانه مطالعات ایرانی شروع شد که من هم آن را در راستای اهداف خودم دیدم و برای خدمت به این نهاد بی نظیر فرهنگی ما در خارج ازکشور بلافاصله آن را اجابت کردم و کلاس‌هایی را در محل کتابخانه شروع کردیم. اما به دلیل تعهدات کاری من و خارج بودن وفت آزاد محدود من با ساعات کاری کتابخانه مجبور شدیم که کلاس‌ها را به محل و وقت دیگری تغییر دهیم. در حال حاضر کلاس‌ها با ١۶الی ٢٠ هنرآموز، دو هفته یک بار در لندن برگزار می‌شود. نوع برگزاری این کلاس‌ها همان شیوه‌ای است که در کلاس‌های شبانۀ هنرستان ملی موسیقی انجام می شده است. من امیدوارم که بتوانیم به زودی این کلاس‌ها را به ماهی سه جلسه افزایش بدهیم. در راستای اهداف من این کلاس‌ها بدون شهریه است و دوستان تنها مبلغ ناچیزی جهت کرایۀ مکان پرداخت می‌کنند. علاقمندان می‌توانند با ایمیل شخصی من تماس بگیرند*.
-از پوشش رسانه‌ای فعالیت‌های خودتان تا به حال راضی بودید؟
-برنامه‌های ما در گذشته از پوشش خبری تلویزیون صدای آمریکا و چند تلویزیون محلی در لندن برخوردار بوده‌اند. برخی از مجله‌های رایگان محلی نیز برنامه‌های ما را پوشش خبری و تبلیغی داده‌اند که از همۀ آنها از این بابت ممنون هستیم. در عین حال جا همیشه برای بهبود هر امری وجود دارد و باید از فعالیت‌های فرهنگی خودی حمایت بیشتری کرد.
-به طور مشخص از کیهان لندن چه انتظاری دارید؟
-کیهان لندن به علت اینکه جزو نشریات فرهنگی بسیار با سابقه و پیش‌کسوت است انتظاری که از آن می‌رود آن است که در جهت شناساندن چهره‌های زحمتکش فرهنگی ایرانی و فعالیت‌های اصیل ایرانی در خارج از کشور هم‌چنان که در گذشته هم بوده است فعال باشد ولی شاید لازم باشد کمی آن را بیشترکند. دیگر آنکه من از کیهان لندن، به عنوان یک نشریۀ حرفه‌ای، انتظار دارم که در بازتاب همۀ مسائل و فعالیت‌های فرهنگی و هنری از یک سونگری و جانبداری کاملاً به دور باشد و قبیله‌گرایی به هیچ وجه به آن رسوخ نکند. به بیان دیگر، کاملاً بی‌طرف و براساس شایستگی، کار و خدمتِ هنرمندان و فعالان فرهنگی را ارزیابی کند و پیشرفت و تعالی فرهنگ و هنر ایرانی را همیشه هدف قراردهد.
-ما در کیهان لندن نیز علاوه بر درج آگهی جشنواره با هزینه‌ای متناسب با بودجۀ فعالیت‌های فرهنگی، این گفتگو را با شما برای اطلاع‌رسانی انجام می‌دهیم و هم‌چنین لینک برنامه قبلی شما را روی سایت می‌گذاریم تا به سهم خود عمل کرده باشیم. ولی حالا کمی دربارۀ برنامۀ این شنبه ۶ ژوئن بگویید.
-همانند برنامه‌های قبلی که در دانشگاه لندن داشتیم هدف ما تقویت و شناساندن موسیقی ایرانی و ادبیات فارسی است به همین جهت برنامۀ ما در دو قسمت شعر و موسیقی اجرا می‌شود. در قسمت شعر ما تلاش کرده‌ایم عرصه‌ای ایجاد کنیم برای شعرای جوان ایرانی در انگلستان که کارهای خودشان را در یک محیط سطح بالا و آکادمیک ارایه دهند و در عین حال بتوانند از پند و اندرزهای استادان بزرگ بهره‌مند شودند تا بتوانند کیفیت کارشان را ارتقا دهند. به همین دلیل ریاست این قسمت را دکتر اسماعیل خویی به عهده دارد. امیدواریم در این قسمت جوانانی که شناحته شده نیستند فرصت عرض اندام بیابند.
در قسمت دوم این برنامه ما قصد داریم قطعاتی از موسیقی اصیل ایرانی را در قالب موسیقی ملی ایرانی به سبک موسیقی برنامۀ ” گلها” ارایه دهیم. رپرتوار شامل کارهایی است از بنده و نیز کارهای قدیمی‌تر که توسط یکی از همکاران توانمند من در عرصۀ موسیقی ایرانی تنظیم شده است. امیدوارم که این برنامه در خور فرهنگ و هنر والای ایرانی باشد.
-آقای مازیار صدری بسیار ممنون از وقتی که در اختیار کیهان لندن گذاشتید.
*ایمیل تماس:
