تلاش جهانی برای مقابله با حادترین بحران پناهندگی در تاریخ معاصر (نیویورک تایمز)

در سالی که گذشت ۱۱ میلیون نفر به‌ دلیل خشونت و جنگ به ویژه در سوریه، عراق، اوکراین و افغانستان بی‌خانمان شده‌اند.

درگیری‌های قومی و فقر و تنگدستی گسترده در صحرای آفریقا موجب شد که ده‌ها هزار نفر از کشورهای واقع در ماورای صحرای آفریقا و هم‌چنین جنوب شرقی آسیا به این گروه آواره و پناهنده اضافه شوند.

بجاست نظری به پاسخ جامعه جهانی به این رویداد بیفکنیم که به نظر سازمان ملل متحد بدترین مهاجرت جهانی پس از جنگ جهانی دوم است.

پناهنده و از خانه بیرون رانده‌ شده در کشور خود ۳۸ میلیون نفر؛

پناهنده در کشورهای خارج  ۱۶ میلیون و هفتصد هزار نفر؛

این آمار بر اساس آخرین برآورد در سال ۲۰۱۳ است.

کشورهای همسایه سوریه، ورود مهاجرین و پناهندگان سوری را به خاک خود بسیار دشوار و محدود کرده‌اند. از سال ۲۰۱۱ تعداد ۴/۱۱ میلیون تن سوری  بی‌خانمان شده و به خارج مهاجرت کرده‌اند. در عراق در ماه دسامبر سال ۲۰۱۳  تقریباً سه میلیون نفر بی خانمان شده‌اند.

در طول سالیان درازی که در عراق و سوریه جنگ و خشونت حاکم است مردم فراری از جنگ به کشورهای همسایه پناه برده‌اند و این موجب افزایش بیکاران در کشورهای هم‌جوار شده است. طبق تازه‌ترین بررسی سازمان بین‌المللی کار،  از سال ۲۰۱۱ تا کنون تعداد بیکاران در اردن دو برابر شده است.

در ماه ژانویه لبنان از متقاضیان ورود به این کشور،  تقاضای روادید کرده است. در حال حاضر پناهندگان ۲۰ درصد جمعیت لبنان را تشکیل می‌دهند. در ماه مارس امسال ترکیه اعلام کرد که دو نقطه مرزی را که محل عبور سوری‌ها بود، بسته است.

نیویورک تایمز نمودارهایی را منتشر کرده است که بر اساس آنها این اطلاعات به دست می‌آید:

پناهندگان سوری

در ترکیه یک میلیون و هفتصد هزار نفرــ در لبنان یک میلیون و دویست هزار نفرــ در اردن ۶۲۸هزار نفرــ در مصر۱۳۴هزار نفر

پناهندگان عراقی

تعداد اشخاصی که در داخل عراق بی‌خانمان شده و به نقاط دیگر کشور فرار کرده‌اند دو میلیون و ۹۰۰ هزار نفر.

منبع این آمار، مرکز نظارت بر تغییر مکان و محل زیست وابسته به سازمان ملل متحد اعلام شده است.

آسیای جنوب شرقی

هزاران بنگلادشی و اقوام روحینجیا (اقلیتی که ساکن میانمار می‌باشند) از فقر و تبعیضات مذهبی فرار کرده‌اند.

در سه‌ ماهۀ اول سال جاری ۲۵ هزار نفر در کشتی‌های قاچاقچیان سوار شده به سوی سرنوشت روانه شده‌اند.

در این زمینه یادآوری این مطلب ضروری است که اندونزی و مالزی دو کشوری که در گذشته تعداد بسیاری از مردم بنگلادش و میانمار را می پذیرفتند دیگر ترک عادت کرده و کشتی قاچاقچیان را پس می‌فرستند ولی برای رعایت افکار عمومی که از این رفتار دولت‌های خود ناراضی هستند اعلام کردند سرنشینان کشتی‌های بی مجوزی را که اکنون در دریا هستند، خواهند پذیرفت. ولی شواهد نشان می‌دهد که ورود کشتی‌های بدون مجوز به سواحل  و بنادر اندونزی و مالزی کمتر شده است.

 دریای مدیترانه

اتحادیه اروپا می‌خواهد ورود قاچاقچیان و پناهندگان را از آب‌های سواحل آفریقا متوقف سازد. کشورهای اروپایی دربارۀ آنان که به سواحل اروپا می‌رسند اختلاف نظر دارند.

در سال جاری ۷۸ هزار نفر به عزم اروپا مهاجرت کردند و ۱۸۰۰ نفر آنان در دریا غرق شدند. در ماه مه زمامداران اروپا اظهار داشتند که یک واحد ویژه نیروی دریایی به‌ وجود می‌آورند  که مرکز آن در ایتالیا باشد و با قاچاق پناهندگان مبارزه  کند. این هفته کمیسیون اروپا (وابسته به اتحادیه اروپا) از کشورهای عضو تقاضا کرد که سهمیه‌ای از پناه‌جویان و مهاجران را در خاک خود بپذیرند تا کمکی به کشورهای جنوب اروپا مانند یونان و ایتالیا باشد که کشورهای اصلی ورود مهاجران هستند. فقر و جنگ در کشورهایی مانند لیبی، سودان جنوبی و نیجریه موجب شده است که ساکنان این مناطق با قبول مخاطرات فراوان از طریق دریای مدیترانه خود را به اروپا برساند.

اوکراین

نبرد بین نیروهای اوکراین و جدایی‌طلبان طرفدار روسیه صنعت و  اقتصاد اوکراین را دچار آشفتگی کرده است.

در داخل خاک کشور،  یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر آواره و بی‌خانمان شده‌اند. ۸۶۷ هزار نفر از اتباع کشور به خارج و اکثراً به روسیه رفته‌اند. ولی کشورهای عضو اتحادیه اروپا مانند لهستان، آلمان و ایتالیا که در واقع مقصد اکثر پناهجویان اوکراین است،  تمام تقاضاهای آنان را رد کرده‌اند.

در حال حاضر نزدیک به یک سوم از مبلغ ۳۱۶ میلیون دلاری که برای کمک به پناه‌جویان اوکراینی برای اقدام سازمان ملل متحد مورد نیاز است،  جمع‌آوری شده است.

درگیری اوکراین و روسیه به ویژه اثرات بسیار بدی بر اقتصاد اوکراین گذاشت که محتمل است رشد اقتصادی این کشور تا آخر امسال، ۹ درصد کاهش یابد.

*منبع: نیویورک ‌تایمز؛ ۱۱ژوئن ۲۰۱۵

*نوشته: پاتریک بوهه ‌لتر و سرژیو یچانها