ممکن است رژیم ایران تغییر کند ولی توافق هسته‌ای بعید است در این رژیم تغییر و تحولی به وجود آورد.
آیا یک توافق هسته‌ای می‌تواند توافقی تغییردهنده باشد، و منطقه و روابط دوجانبه را هم‌سو کند؟ یا این، نوعی پیشنهاد محدود کاری و تجاری است و هدف آن، کم کردن بار تحریم‌ها در مقابل کُندی و محدودیت برنامۀ اتمی ایران و به دست آوردن مهلت برای تغییرات عمیق‌تر و دامنه‌دارتر با هدف ایجاد دگرگونی‌های اساسی در ایران است؟
حدس و گمان در این زمینه چندان آسان نیست. ولی هم اینک که ممکن است معامله اتمی عملی شود چه چیز در انتظار است؟
حکومت ملاها در تهران هرگز از تغییر مصون نیست. یک سال قبل، کسی تصور نمی‌کرد که ما اکنون در حال نیل به توافقی در این زمینه باشیم (البته تا توافق امضا نشده نمی‌توان آن را تمام‌شده دانست). با تمام این احوال، تغییر به ویژه در منطقه‌ای که رویدادهای خوش و تحولات سریع حتی در زمان کافی کمتر به وقوع می‌پیوندد نیز ناگزیر است.
شواهد موجود
ایران به این دلیل که می‌خواست مانند سویس، کشوری دموکراتیک و جزئی جدانشدنی از جامعۀ بین‌المللی باشد، به دنبال برنامۀ هسته‌ای و تدارک بمب اتمی تا نیل به شرایطی که این تدارک را امکان‌پذیر سازد، نرفت. شما می‌توانید استدلال کنید که تمایل مشهود ایران برای به دست آوردن اسلحۀ اتمی، ناشی و ملهم از آن بود که قدرتی به دست آورد و از تغییر رژیم در امان بماند. از طرف دیگر، خواست تهران و قبول ایجاد محدودیت در برنامۀ هسته‌ای آن، به خاطر آن است که مردم کشور خود را آرام و تحت کنترل نگه دارد و بار فشار تحریم‌ها و انزوای کامل ناشی از آن را تعادل بخشد. آیت‌الله خامنه‌ای توافق هسته‌ای را برای آن نمی‌خواهد که از قدرت‌طلبی دست بردارد بلکه به این دلیل است که می‌خواهد رژیم را تقویت کرده و هم‌چنان انقلاب را تحکیم کند.
رفتار ایران
ژاپن کشوری است که می‌تواند هر زمان بخواهد سلاح اتمی تولید کند. برعکس ژاپن، ایران کشوری است که اصول و قواعد بین‌الملل را محترم نمی‌شمرد. رژیمی بر این کشور حاکم است که در داخل خفقان‌آور و در خارج از کشور، توسعه‌طلب است. بیایید روشن‌تر استدلال کنیم؛ ایران در حال سر بلند کردن است و اگرچه نمی‌تواند بر تمام خاورمیانه تسلط پیدا کند ولی به دنبال آن است که در منطقۀ نفوذ خود بر سوریه، عراق، لبنان و تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس تسلط داشته باشد. یک توافق هسته‌ای این داده‌ها را تغییر نخواهد داد. ولی درصورت حصول توافق، ایران می‌تواند خود را راحت‌تر تصور کند و نشان دهد که به وسیلۀ آمریکائیان سر به راه نشده است. در عین حال رهایی از بار تحریم‌ها می‌تواند برایش امکانات ضروری جهت تحکیم مواضع منطقه‌ای فراهم آورد.
*منبع: وال استریت جورنال
*نوشته: آرون دیوید میلر
