شیر نماد زیبایى، شجاعت و چالاکى است. حیوانی است که همواره الهام‌بخش ترس و احترام بوده است. اما متاسفانه تعداد آن در طول تاریخ روند نزولى را سیر مى‌کند.
مرى کلوال در وبسایت بى بى سى انگلیسی در این باره مى‌نویسد: این حیوان با وجود جذابیتى که در میان مخلوقات دارد، ولی انسان توانسته نوعى از آن را به طور کامل نابود کند. این گونه از شیر که به شیر «بربری» و یا «شیر اطلس» معروف است از زیرمجموعه‌هاى گونه جانوری ساوانا است.
شیر بربری همان شیری است که امروزه تصویر آن را به عنوان نماد قدرت و بزرگی در تبلیغات ماشین‌ها، روی بر چسب شکلات‌ها و یا در طرح تی شرت راگبی می‌توان دید.
بربری همواره در طول تاریخ به طرز فوق‌العاده‌ای برای انسان با ارزش بوده است. جنس نر آن به شکل بسیار بزرگ و کشیده با یال ضخیم و سیاه و پر مو که از سر تا شکم این حیوان را پوشانده، شکل و شمایل او را بسیار با ابهت جلوه می‌دهد و هر کسى که مى‌خواهد قدرت‌ش را در دنیا به رخ بکشد شیر بربرى را مثال مى‌زند.
این همان نوعی از شیر است که امپراتوران روم از آنها به عنوان حیوان خانگی استفاده می‌کردند و گلادیاتورها اغلب با آنها در عرصه نبرد رو دررو می‌شدند. گاهی این حیوان وحشی را در اجرای مجازات مرگ با انداختن‌اش به جان مسیحیان و مجرمان به کار می‌بردند.
در قرون شیر بربری انگیسی در برج لندن نگهداری می‌شد و قفس‌های آنها خیلی نزدیک به در وروردی قرار داشت. این ورودی‌ها معروف به دروازه ورودی شیر بودند و هیچ بازدید کننده‌ای در هنگام ورود نمی‌توانست بدون خیره شدن به چشمان کهربایی این شیر وارد قلمرو سلطنتی شود. پیام این حرکت کاملا روشن بود: همه چیز تحت کنترل شیرهای با ابهت است.
بعدها در سال ۱۹۳۷ جمجمه دو شیر نر بربری توسط کارگرانی که در خندقی در برج لندن کار می‌کردند پیدا شد. تحقیقات انجام شده نشان می‌داد که این حیوانات بین سال‌های ۱۲۸۰ تا ۱۳۸۵ زندگی می‌کرده‌اند. با یک نگاهی به وضعیت فیزیکی این حیوانات محققان حدس زدند که قدمت زندگی آنها در این مکان به ۷۰۰ سال پیش بر می‌گردد.
در دوران قرون وسطا و سده‌های میانه، از نظر مسیحیان شیر نماد پادشاهی مسیح بود. آنها اعتقاد داشتند که بچه شیرها بدون مشخص شدن هیچ هویتی، تا سه روز بعد از تولدشان در پناهگاه خود باقی می‌مانند تا صدای غرش پدرشان را بشنوند و آنگاه از اقامتگاه خود بیرون بیایند. چیزی که الهام‌بخش آنها برای زندگی و انرژی بود و مسیحیان این رفتار را به نماد یک پیام روشن برای خود قلمداد کردند که همانا رستاخیز عیسی پس از مرگ بود. یعنی زمانی که عیسی در قبر منتظرماند تا خداوند، که مسیحیان اعتقاد دارند پدر مسیح است، او را برای زندگی دوباره فرا بخواند .شکوه و بزرگی شیر نیز برای آنها نماد قدرت خداوند و عظمت پادشاهی او بود. این اعتقاد به قدرت و ابهت شیر در قرون وسطا موقعیتی منحصر به فرد به این حیوان درّنده داده بود.
اما میل انسان به این که این حیوان را به ویژه نوع بربری را رام و به زیر سلطه خود در آورد باعث شد که بسیاری از آنها را از محل اقامتگاه اصلی‌شان که شمال آفریقا بود دور کنند و در طول قرن‌ها نسل بسیاری از این شیرها به طور فزاینده رو به نابودی رفت.
در قرن ۱۹ اختراع تفنگ و شکار به عنوان یک ورزش باعث کاهش بیشتری از نسل این گونه جانوری شد تا این که اخرین شیر بربری در اواسط قرن ۲۰ توسط شکارچیان کشته شد و قدرت خارق العاده این نوع شیر که مورد توجه نخبگان اروپایی قرار گرفته بود از بین رفت.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که دیگر هیچ گونه خالص از این نوع شیر در اختیار انسان قرار ندارد. اما به تازگی بحث هایی هست مبنی بر این که بتوانند این گونه جانوری را از طریق «دی ان ای» متعلق به یکی از گونه‌های خانواده نزدیک به شیر بربری که در هند زندگی می‌کند و یا از طریق پرورش ژن موجود از شیر بربری در گونه‌ها ی دیگر، آن را دوباره تجدید حیات کنند.
حال این پرسش از طرف محققان مطرح است که که آیا امکان دارد محیط طبیعی زندگی این گونه شیر را دوباره خلق کرد؟ و یا این محیط دیگر برای همیشه تغییر کرده است؟ یا این که آنها نمونه‌ّهای بارزی از گونه‌های نادر شیرها هستند که امروزه مردم برای دیدن آنها پول پرداخت می‌کنند.
ملموس‌ترین شکل شیر بربری را می‌توان به شکل مجسمه‌های برنزی در میدان ترافلگار در مرکز لندن دید که در سال ۱۸۶۷به وسیله «لندزیر» طراحی و نصب شد. این مجسمه‌ها بیانگر تند و تلخی از قدرت انسان برای از بین بردن آن چیزی است که بیشتر از همه آن را تحسین می‌کند.
ریچارد سابین اعتقاد دارد که حتی یادآوری شیرهای بربری منقرض شده نیز می‌تواند این نقش را در زندگی ما بازی کند که ما انسان‌ها این حیوانات را نابود کردیم و نسل آنها را به سوی انقراض کشاندیم.
از طرفی هم حقیقتی است که ما باقی مانده آنها را در موزه‌هایمان جمع‌آوری کرده‌ایم تا محققان به منظور استخراج اطلاعات از این امکان استفاده کننند و با قرار دادن آنها در مفاهیم مدرن و بررسی گونه‌های نزدیک به خانواده آنها شاید بتوانند از انقراض گونه‌های دیگر جلوگیری کنند.
شیر معروف آرم کمپانی متروگلدن مایر و هم‌چنین شیر پرچم ملی ایران نیز از گونه شیر بربری هستند. شیر برچم ملی ایران که به نوشته احمد کسروی در رساله «تاریخچه شیر و خورشید» از زمان ناصرالدین شاه یالدار شده است، بنا بر تحقیقات او از نقش‌های اروپایی بر گرفته شده است.
