پارلمان آلمان در تاریخ ۲ ژوییه ۲۰۱۵ تغییراتی را در زمینه اعطای اقامت و اخراج خارجیان متقاضی پناهندگی به تصویب رساند.
تغییرات مثبت وارد شده در قانون اقامت حاصل اعتصاب غذا، تحصنهای طولانی و راهپیمائیهای چند صد کیلومتری پناهجویان و مبارزه آنها برای کسب شرایط انسانیتر برای زندگی در آلمان میباشد. مبارزهای که پیوسته از سوی سازمانهای مدافع پناهجویان حمایت شد تا آنجا که با جلب توجه و حمایت افکار عمومی، احزاب حاکم را زیر فشار قرار داد تا بالاخره به این تغییرات تن دهند.
تغییرات انجام شده بخشی مثبت و بخشی هم سختگیرانه است.
تغییرات مثبت
خارجیان مجردی که بیش از هشت سال در آلمان زندگی کرده یا خانوادههائی که فرزند زیر ۱۸ سال دارند در صورتی که شش سال است در آلمان زندگی میکنند و به عنوان «تحمل شده» برگهای به نام «دولدونگ» دارند، تحت شرایط خاصی می توانند اقامت دریافت کنند. مهمترین این شرایط عبارتند از: آشنائی به زبان آلمانی (مدرک زبان آ۲)، انتگراسیون و پیوند خوردن با جامعه آلمان، صاحب کار و درآمد بودن، عدم وابستگی به کمکهای دولتی. این شرایط در مورد افراد بیمار در صورت موجه بودن دلایل، منتفی است.
شرط مهم دیگر آن است که مشخصات فردی اشتباه یا مدارک جعلی در مورد نوع تابعیت ارائه نشده باشد و در سالهای گذشته برای تهیه پاسپورت جهت اخراج از کشور کارشکنی نشده باشد. همچنین نداشتن سوء پیشینه جنائی و ارتکاب به جرم یک شرط مهم دیگر میباشد. در گذشته (سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷) اعطای اقامت با در نظر گرفتن شرط هشت سال و شش سال تنها به طور موردی و برای یک بار اعمال شد. اکنون اما، هر زمان که یک پناهجو این مدت را گذرانده باشد، میتواند از این قانون کمک بگیرد.
در مورد نوجوانان و جوانان پناهجو
نوجوانان و جوانان پناهجوئی که چهار سال است در آلمان زندگی میکنند و حداقل چهار سال است که به مدرسه رفتهاند و یک دوره تحصیلی یا دانشگاهی یا یک دوره فنی- حرفهای را به پایان رسانده یا در حال گذراندن آن هستند، میتوانند بر اساس ماده ۲۵آ قانون اقامت، راحتتراقامت دریافت کنند. در گذشته این مدت شش سال در نظر گرفته شده بود.
آن دسته از نوجوانانی که «دولدونگ» دارند، در صورتی که قبل از آنکه ۲۱ سال آنها تکمیل شود، بتوانند یک دوره چهار ساله فنی- حرفهای را شروع کنند نیز میتوانند اقامت مشروط دریافت کنند. این قانون شامل آن دسته از نوجوانانی نمیشود که کشور آنها در لیست کشور امن ثالث قرار دارد.
تغییرات سختگیرانه
سازمان های مدافع پناهجویان در آلمان، حزب چپ و حزب سبزهای آلمان، بخشی از این تغییرات را مورد انتقاد قرار میدهند زیرا براساس آن اختیارات اداره خارجیان در بازداشت و اخراج سریعتر پناهجویانی که درخواست پناهندگیشان رد شده است، بیشتر میشود. از جمله این اختیارات: در مورد فردی که به او حکم ترک خاک آلمان ابلاغ شده، اما این ظّن وجود دارد که او مخفی شده تا مانع اخراج شود، در چنین حالتی، اداره خارجیان میتواند با حکم قاضی، این فرد را حداکثر به مدت چهار روز بازداشت کند، تا اخراج او را عملی سازد.
انتقاد دیگر به این قانون در ارتباط با تعریفی است که در مورد «خطر فرار کردن» ارائه شده است. مطابق این قانون دستکاری در مشخصات فردی، تغییر نام یا تاریخ تولد یا تابعیت یا حتی پرداخت پول زیاد به قاچاقچیان انسان نیز از مواردی هستند که برای آن مجازات بازداشت و زندان پیشبینی شده است.
سازمان مدافع پناهجویان «پرو آزول» بر این باور است که با چنین قانونی، بسیاری از پناهجویانی که مطابق قرارداد دوبلین۳ نبایستی در آلمان درخواست پناهندگی بدهند، اما خود را به آلمان رسانده و اینجا درخواست پناهندگی میدهند، عملا در معرض خطر بازداشت و زندانی شدن قرار میگیرند. وزیر کشور آلمان این انتقاد را رد کرده و میگوید چنین هدفی مورد نظر او نیست. این سازمان همچنین یادآور میشود در حالی که راههای ورود قانونی به آلمان بسته و بستهتر میشود، آنانی که جانشان در خطر است، چاره دیگری ندارند جز اینکه با پرداخت پول به قاچاقچیان، خودشان را به کشور امن دیگری برسانند.
مطابق تغییرات جدید شرایط اخراج پناهجویان ردّی گرفته سریعتر شده و موانع ممنوعیت بازگشت مجدد آنها به آلمان نیز وسیعتر میشود. هدف نخست این تغییراتِ سختگیرانه آن دسته از پناهجویانی هستند که از کشورهای منطقه بالکان- شرق اروپا- در آلمان درخواست پناهندگی داده و درخواست آنها رد شده است. آلمان این کشورها را «کشورهای امن» میداند و دلیلی برای آنکه کسی از این کشورها در آلمان درخواست پناهندگی بدهد نمیبیند. با این قانون، آلمان در نظر دارد هرچه سریعتر این دسته از پناهجویان را به کشورشان باز گرداند.
۳ ژوییه ۲۰۱۵/ ۱۲ تیر ۱۳۹۴
http://www.hanifhidarnejad.com
منابع:
برنامه اخبار شبکه یک تلویزیون آلمان