ایرانیانی که در حال حاضر قصد سفر به آلمان را داشته باشند، باید یا خیلی حوصله کنند و یا سر کیسه را شل کنند: از قرار، گرفتن وقت برای تقاضای ویزا در بازار سیاه معامله می‌شود. وزارت امورخارجه آلمان اما مشکل را در جای دیگری می‌بیند.
فرزندان حسین پنج و هشت ساله هستند. چیزی نمانده که بالاخره پدربزرگ را ببینند. فقط یک مشکل دارند. حسین می‌گوید: «ما نمی‌توانیم به دلیل مشکلات سیاسی به ایران سفر کنیم» بنا بر این پدربزرگ باید از ایران به آلمان بیاید. اما این اصلا ساده نیست.
کسی که از ایران به آلمان سفر کند به ویزا نیاز دارد و در حال حاضر به دست آوردن چنین مدرکی هنر است. چون که سفارت آلمان در تهران وقت مصاحبه برای ویزا را فقط از طریق آنلاین به متقاضیان می‌دهد و به تازگی همه را با این چند جمله کوتاه از سر باز می‌کند: «در حال حاضر امکان دادن وقت وجود ندارد. وقت‌های جدید با فواصل منظم داده خواهند شد.»
اما این در بهترین حالت فقط نیمی از حقیقت است. حسین که نام اصلی‌اش چیز دیگریست می‌گوید: «دوماه است که دارم برای گرفتن یک وقت مصاحبه از سفارت آلمان در تهران تلاش می‌کنم. اما هنوز هم هیچ وقت آزادی وجود ندارد، با این که من هر روز به سایت سفارت سر می‌زنم» چطور چنین چیزی امکان دارد؟ یعنی این مهندس ۴۱ ساله فقط بدشانسی می‌آورد؟
اما ظاهرا این طور نیست. چون خیلی‌های دیگر هم از تلاش‌های ناموفق آشنایانشان برای گرفتن وقت از سفارت آلمان در تهران به اشپیگل آنلاین نوشته‌اند. یک زن ایرانیـ آلمانی ۴۹ ساله می‌نویسد: «مادرشوهرم از بیست و سه سال پیش تابستان‌ها را با ما می‌گذراند. امسال اما به همین دلیل نمی‌تواند.»
بیش از چندین هفته انتظار
«جامعه ایرانیان برلین» که بیش از ۱۳۰ عضو دارد، از همین مشکل خبر می‌دهد. احسان جعفری مدیر این جامعه می‌گوید: «تقریبأ از سوی همه آنهایی که درگیر این قصیه هستند، گزارش‌هایی شبیه هم داده می‌شود. هستند آنهایی که ماه‌هاست در انتظار یک وقت برای مصاحبه هستند.»
وزارت خارجه گناه را به گردن بالا بودن تعداد متقاضیان می‌اندازد. در پاسخ به اشپیگل آنلاین، سفارتخانه از تعطیلات تابستان و ماه رمضان سخن می‌گوید و از تاجرانی که به خاطر مذاکرات هسته‌ای می‌خواهند به آلمان سفر کنند. در سایت سفارت می‌خوانیم که به این دلایل زمان انتظار برای وقت به هفته‌ها رسیده است. متقاضیان اما از زمان یک ساله برای گرفتن وقت گزارش می‌دهند، در حالی که دولت آلمان زمان متوسط انتظار برای وقت مصاحبه را حداکثر هفده روز اعلام کرده و طبق قوانین اتحادیه اروپا این زمان دو هفته است. به این ترتیب می‌بینیم که اینها هیچ تناسبی با واقعیت موجود ندارند.
اما پاسخ را می شود در خیابان‌های تهران پیدا کرد، آنجا که دلالان بیمه وقت مصاحبه نایاب را می‌فروشند. طبق گزارش‌های ایرانیان به اشپیگل آنلاین معامله این طور جوش می‌خورد: کسی که خود را در زمان اقامت در آلمان در شرکت آنان بیمه کند، یک وقت مصاحبه هم دریافت خواهد کرد. یکی از متقاضیان ویزا می‌گوید: «مادرشوهر من برای وقت مصاحبه هفتاد هزار تومان پرداخت. به یورو می شود بیست و یک یورو و هفتاد و پنج سنت». البته این با معیار ارز اروپا مبلغ زیادی نیست، اما با درنظر گرفتن این نکته که موضوع صدور ویزا در سفارتخانه‌های آلمان در چین و لنبان هم افتضاح به بار آورد بود، مسئله مهمی است.
سفارت آلمان به سوداگران «وقت مصاحبه» اخطار می‌دهد و سعی می‌کند با استفاده از روش‌های تکنیکی آنها را به وحشت بیاندازد. متقاضیان باید برای گرفتن وقت کدی داشته باشند و اگر همان روز رونوشت پاسپورت خود را نفرستند، وقت‌شان از بین خواهد رفت. این اقدامات اما تا حالا فایده چندانی نداشته. در وب سایت سفارت، وقتی به تقویم دیجیتال مراجعه شود تا اطلاع ثانوی حتی یک وقت خالی هم پیدا نمی‌شود. سفارت اطمینان می‌دهد: « وقت مصاحبه را نمی‌شود به یک نفر دیگر منتقل کرد» ولی پس چطور این وقت‌ها پایشان به بازار سیاه باز می‌شود؟
شایعات می‌گوید که متقلبان همه وقت‌های جدید اعلام شده را فورأ با اسامی قلابی پر می‌کنند و به محض این که بیمه را به یک نفر فروختند، یکی از همان وقت‌ها را لغو می‌کنند و در زمان آزاد شده اسم و آدرس مشتری خودشان را می‌نویسند. حسین که هفته‌ها برای وقت مصاحبه تلاش کرده است، می‌گوید که برای خانواده ایرانی- آلمانی‌اش این ناکامی مثل یک سیلی محکم است. وی در پاسخ به این پرسش که چرا به پدر توصیه نمی‌کند به فکر خرید یک بیمه باشد می‌گوید: «چون کار درستی نیست، و چون به حکومت قانون در آلمان اعتماد دارد.» اعتمادی که برای بچه‌هایش به قیمت ندیدن پدر بزرگی که با اشتیاق در انتظارش بودند، تمام خواهد شد.
*منبع: اشپیگل آنلاین؛ ۶ ژوییه ۲۰۱۵
*مترجم: گلناز غبرایی
