حاشیه‌نشین‌های ایران در معرض جدی زلزله قرار دارند ومناطق حاشیه‌‌ای تهران با چند میلیون نفر جمعیت خود می‌توانند بستر فاجعه‌ای بزرگ با ابعادی چند برابر زلزله بم باشند و از سوی دیگر با سرازیر شدن سیلی از مهاجران مناطق فقیرنشین در حاشیه شهر، تهران نیز با شرایطی دشوار و مشکلات عدیده مواجه خواهد شد.
زلزله‌های اخیر شرق و جنوب شرق تهران، عمده حساسیت‌ها و توجهات را به کلان‌شهر تهران جلب کرد در حالی که مناطق پاکدشت، قرچک، ورامین و پیشوا در نزدیکی کانون زلزله جوادآباد ۱۰ برابر بم جمعیت دارد و سایر مناطق حومه تهران هم وضع مشابهی دارند و نمی‌توان به جمعیت فراوان آنها که از برخی مراکز استان‌های کشور نیز بیشتر است بی‌توجه بود.
به گزارش ایرنا، دکتر مهدی زارع، دانشیار پژوهشگاه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید این خبر و با اشاره به زلزله ۴٫۶ ریشتری شامگاه سوم شهریور ماه جاری در فیروزکوه و زلزله ۴٫۱ ریشتری ۲۲ مرداد ماه در منطقه جوادآباد در جنوب شرق ورامین گفت: این زلزله ممکن است با فوجی از پس‌لرزه‌ها در روزهای آینده همراه باشد، حس شدن این زلزله در تهران خصوصا توسط ساکنان طبقات بالای ساختمان‌ها را با توجه به فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری از کانون زلزله طبیعی است و ربطی به انتقال زلزله به گسل‌های تهران ندارد اگر چه خطر زلزله در تهران همواره بالاست.
وی تصریح کرد: این فوج زلزله‌ها با پهنه گسله پیشوا منطبق است که از جنوب شرق پیشوا (در تلاقی با گسل گرمسار) آغاز می‌شود. گسل پیشوا همان گسلی است که از محدوده شهری پیشوا، ورامین و قرچک آغاز شده و به جنوب ری و در منطقه ۲۰ تهران در به گسل کهریزک می‌رسد.
زارع درباره احتمال زلزله‌های بزرگ‌‌تر در این منطقه گفت: با توجه به زلزله ۶ ریشتری سال ۱۳۸۴ میلادی (۶۵۰ سال پیش) در همین منطقه که با جنبیدن گسل پیشوا به وقوع پیوست و به ویرانی ورامین و ری منجر شد به نظر می‌رسد توان لرزه‌‌زایی گسل پیشوا حداکثر در حد بزرگی ۶٫۵ ریشتر باشد. با توجه به ساختار زمین‌شناختی منطقه که دارای گنبدهای نمکی فراوان است، آزاد شدن انرژی گسل به صورت تدریجی است لذا به احتمال زیاد به جای زلزله‌‌ای شدید با تعدادی پس‌لرزه مواجه خواهیم بود که تا مدت‌ها ادامه می یابد.
این استاد برجسته زلزله‌شناسی که تجارب و سوابق زیادی در حوزه ترویج علم و آگاه‌‌سازی عمومی در برابر مخاطرات زلزله دارد با اشاره به بازدید چند روز پیش خود از منطقه جوادآباد اظهار داشت: در کلان‌شهرهایی مثل تهران، مشهد، تبریز و… به هر حال سازمان‌ها و مراکزی در حوزه مدیریت سوانح و فعالیت‌هایی در حوزه مدیریت بحران در سال‌های اخیر دیده‌ایم ولی در شهرهای حومه کمتر توجهی به مساله مدیریت بحران و آموزش مدیران و کارشناسان شده است.
دکتر زارع در ادامه در خصوص امکان پیش‌بینی زلزله‌های احتمالی آینده در پی زمین لرزه اخیر فیروزکوه و جوادآباد گفت: برای پیش‌بینی این که در منطقه‌ای احتمالا با زمین لرزه‌های بزرگترمواجه خواهیم بود یا نه، باید مدل خوشه‌یی روند لرزه خیزی منطقه را بشناسیم که اکنون با اطلاعات موجود روی این مدل‌ها کار می‌کنیم ولی توسعه چنین مدل‌هایی نیازمند سرمایه‌گذاری در جهت توسعه شبکه‌های محلی و اجرای برنامه‌های کلان پژوهشی زلزله‌شناسی در این مناطق است.
گفتنی است که تخمین زده شده که ۵ تا ۵/۵ میلیون نفرحاشیه‌نشین درشهر تهران زندگی می کنند یعنی به میزان ۳۵ تا ۵۰ درصد جمعیت پایتخت حاشیه‌نشین هستند.
همچنین چندی پیش شهردار تهران اعلام کرد : هم اکنون استان تهران دارای ۵۴ شهر است که از این تعداد تنها ۴ شهرداری طرح جامع و تفصیلی دارند و بقیه یعنی ۵۰ شهر طرح ندارند.
