دولت بزرگترین و احتمالا مهمترین بخش متشکل ساختار اجتماعی محسوب شود، اما مدت زیادی است از آن عبور کرده است.به طور عمومی تمام حوزههای دیگر یک انفجار بزرگ از رشد و خلاقیت را در دهههای اخیر تجربه کردهاند، اما همچنان دولتها (State) و دولتهای محلی (Local goverment) از لحاظ بهرهبرداری از تکنولوژی دست نخورده باقی ماندهاند. اما در دههی پیش رو این روند تغییر خواهد کرد و تکنولوژی نوین به منظور گسترش شفافیت، کارایی و بازدهی و آگاهی گسترش خواهند یافت.
بخش دولتی (The public sector) امروزه در وضعیت کم و بیش مشابه با تحولات در صنایع مصرفی (consumer industry) در سال ۱۹۹۵ و تغییرات در بازار کار در سال ۲۰۰۵ قرار دارد؛ این آغاز یک دگردیسی عظیم دیجیتال است. نتیجه آن نیز میتواند صرفهجوی در زمان، تصمیمات درستتر و ارتباطات قویتر باشد.
اینجا به ۵ روندی که میتواند در دههی پیش رو این تحول را ایجاد کند میپردازیم:
۱) سیستم عامل بیدرنگ (Real-time operations)
بسیاری از صنایع در اقتصاد جهانی در حال حاضر بر اساس عملیات بیدرنگ فعالیت میکنند. جریان دادهها (Streams of data) صاحبان صنایع را از چرخه تولید و زنجیرهی عرضه کالا و خدمات تا مشخصات مشتریان و فرهنگ و عادات خرج کردن آنها مطلع میسازد. شرکتها با این اطلاعات به روز میتوانند مشکلات کوچک را پیش از آنکه به یک مشکل بزرگ تبدیل شوند شناسایی کنند. حتی اشخاص حقیقی نیز از این سیستم بهرهمند میشوند. Mint.com این امکان را به مردم میدهد تا وضعیت مالی خود را در یک سیستم بیدرنگ مدیریت کنند.
وضعیت دولتها کمی متفاوت است. آنها معمولا به صورت ماهانه و یا فصلی به اطلاعات دسترسی دارند این در حالیست که آنها هر روزه تصمیمگیریهای حیاتی انجام میدهند. این نرمافزار میتواند به دولتها کمک کنند تا با استفاده از دادهها، تصمیمات آگاهانهتری با توجه به تخصیص منابع عمومی به طور موثر بگیرند.
۲) شهرهای هوشمندتر
مطالعات به روی الگوی مهاجرت انسانها نشان میدهد که بیشتر مردم به سمت شهرها در حال حرکتها هستند. پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۲۵ نزدیک به ۶۰ درصد مردم جهان در مراکز شهری زندگی کنند. میزان بالای شهرنشینی، این شهرها را وادار میکند تا از منابع موجود به صورت کارآمدی بهره جویند. زیرساختهای شبکهای (Networked infrastructures) شامل راهها، شبکه تلفن، شبکه کابلی و ماهوارهای و همچنین اینترنتی بخش مهم راه حل مقابله با این چالش هستند.
شهرهای مختلفی در حال حاضر از امکانات موجود فناوری اطلاعات برای اتصال شبکههای گوناگون بهره میبرند. برای نمونه مؤسسهٔ فناوری ماساچوست (MIT) و کپنهاگ در حال همکاری به روی پروژه طراحی و ساخت چرخی برای دوچرخه هستند که امکان تولید برق- هایبردی (electric-hybrid bike wheel) را داشته باشد. طرحی که میتواند آلودگی هوا، شرایط جادهای و ترافیک را رصد کند. این چرخها امکان آن را فراهم میکنند تا بر شرایط محیطی شهرها با وجود حسگرهای ارزان قیمت و ساده بدون استفاده از نیروی انسانی و یا سرمایهی فراوان نظارت شود. نمونهی دیگر استفاده از تراشههای تشخیص امواج رادیویی (RFID) در سطلهای آشغال است تا مسیر جمعآوری و ارسال آنها به محل نهایی را به منظور اندازهگیری توان عملیاتی زیر نظر داشت و یا حسگرهایی که در پارکینگها برای یافتن سریع جای پارک به صرفهجویی در زمان و جلوگیری از ازدحام کمک میکنند.
۳) افزایش مشارکت شهروندان
شبکههای هوشمند به واقع بسیار شگفتانگیز هستند اما شهرها نیازمند آن هستند که از خود در مقابل حملههای احتمالی به موضوع بهرهوری توجه داشته باشند. همواره میان یک دموکراسی آرمانی و بهرهوری تنش وجود دارد. حال شهرها باید به جای تمرکز صرف به روی هوشمندسازی شهرها به فکر بهبود کیفیت زندگی باشند.
این ملاحظات موجب آن میشود که مشارکت شهروندان افزایش پیدا کند. شفافیت زیرمجموعهی این هدف است. بسترهای اطلاعات باز (Open data platforms) مانند data.gov و data.gov.uk مخزن اطلاعات دولتی هستند که به شهروندان اجازه حل کردن مشکلات خود را میدهند. پلاتفورمهایی مانند neighbor.ly به شهروندان این اجازه را میدهد تا در فرآیندهای مدنی به وسیلهی سرمایهگذاری در پروژههای محلی مشارکت داشته باشند. این مدل از پلاتفورمهای فناوری مدنی در حال گسترش هستند و میتوانند به مثابه ابزاری برای حفظ سلامت دموکراسی یاری برسانند.
۴) نرمافزار گزارشدهنده قرن ۲۱ برای دولتها
فنآوری اطلاعات که قدرت دولتها است، به شدت قدیمی هستند. بسیاری از پلاتفورمهای پارلمانی همچنان بر اساس سیستمهای کدنویسی کار میکنند و همراه با نسل جدید این کدها به روزها نشدهاند. بیرون کشیدن اطلاعات از سیستمهای اطلاعاتی بسیاری از دولتها، چیزی شبیه به دشواری دندان کشیدن است. این محدودیت فنی موجب شده است که دولتها امکان انتشار سریع اطلاعات، همکاری با پروژهها و همچنین مقایسه خود با دیگر دولتها را نداشته باشند.
نرم افزارهای جدید گزارشدهنده مانند سیستم OpenGov به صورت خودکار اطلاعات را در مراحل مختلف استخراج کرده و نمایش را درون خود سیستم آماری دولت انجام میدهد. این قابلیت موجب توانمند ساختن کارمندان برای یافتن اطلاعات در چند ثانیه خواهد شد، امری که پیشتر ساعتها وقت میگرفت. این سیستم امکان همکاری درون سازمانی در یک هسته را (برای مثال به منظور تهیه بودجه) فراهم میکند. همچنین این نرمافزارها به دولتها اجازه میدهد که خود را با دیگران مقایسه کنند. در دههی آینده، نرمافزارهای گزارشدهنده با کارآمد کردن فرآیندها، بهبود تصمیمگیریها و ارائه یک بینش هوشمندانه موجب صرفهجویی میلیاردها دلار خواهند شد.
۵) ارتباطات درون دولتی
اینترنت به عنوان یک پلاتفورم در توزیع دانش در نظر گرفته میشود. در چند دهه گذشته ابزارهای تکنولوژیک بسیار پیشرفت کردهاند؛ ابزارهایی همچون گوگل و ویکیپدیا به پیگیری و انتشار جریان سریع اطلاعات در فضای وب کمک شایانی کردهاند. امروزه شما میتوانید به هر اطلاعاتی که نیاز دارید در عرض چند ثانیه دسترسی داشته باشید. دولتها به هر حال از توسعه سریع چنین ابزارهایی برای صنایع خود بهره نبرده اند، اشتراک گذاری اطلاعات هنوز به صورت آفلاین انجام میشود و گسترهی استفاده از ای-میل، چت و یا فورومها بسیار محدود است. این ابزارها در واقع برای اطلاعات دولتها طراحی شدهاند تا با بهره جستن از آنها امکان انتشار دانستهها و آگاهیها را میسر کند.
زمانیکه این اتفاق به وقوع بپیوندد تنها دولت اقدام به اشتراکگذاری اطلاعات نکرده بلکه میتواند خدمات بهتری به شهروندان خود ارائه دهد. در سیستم موجود، فروشندگان از عدم تقارن اطلاعات سود میبرند؛ آنها فقط میدانند که تا چه حد ارائه کالا و خدمات برای دولت هزینهبردار خواهد بود. وقتی که دولت بداند چنین خدماتی در دولتهای دیگر چقدر هزینه دارد، میتواند به همسطح شدن زمینهها یاری برساند. با وجود چنین ابزاری دولتها امکان مذاکره برای یک هزینه کمتر در مقابل کالا و خدمات بهتر را نیز به دست خواهند آورد.
مدیران بخش عمومی به طور منظم با تصمیمات بینهایتی که پایهایترین خواستهها و رفاه شهروندان را تحت تاثیر قرار میدهد روبرو هستند. آنها ناظر بر تخصیص پول شهروندان برای اولویتهای جامعه خود میباشند. برای تکنولوژیستها کمک به مقامات دولتی در کارهایشان یک چالش جدی محسوب میشود چرا که در محیط بسیار پیچیده، سیستمهای قدیمی با تدارکات دشوار روبرو هستند.
*منبع: مجمع جهانی اقتصاد
*نویسنده: زاک بوکمن، مدیر و سرمایه گذار OpenGov
*مترجم: کامیار بهرنگ