امروزه زندگی بسیاری از ما همانند یک ریتم موسیقیایی در دنیایی پر از زرق و برق، با آسمان خراشها و برجها، غذاهای رنگارنگی که هر روزه تنوع بیشتری به خود میگیرد و مدرنترین تکنولوژیها، به جلو میرود و ما غرق در این همه ناز و نعمت، حتی ذرهای نیز به ذهنمان خطور نمیکند که ریتم زندگی یک میلیارد نفر در دنیا در میان فقر شدید مانند ضربههای سنگین پتک بر سرشان است؛ کسانی که حتی از کوچکترین حق زندگی یعنی دستیابی به یک وعده غذایی و آب آشامیدنی سالم محروم هستند. بنا بر این نباید فراموش کرد که حق هر فرد برای دسترسی به غذای سالم و مغذی، همآهنگ با حق دسترسی به غذای کافی، حق بنیادین انسان برای زندگی است.
به بهانه یادآوری فقرشدید کسانی که با مبلغی معادل تقریبا ۱ دلار در روز برای زنده ماندن تلاش میکنند و به یاد آوردن ۲۰۰ میلیون کودک مبتلا به سوء تغذیه وهمچنین یاد آوری این که در هر دقیقه ۳۰ نفر به علت گرسنگی جان خود را از دست میدهند، هر ساله روز ۲۵ مهر ماه (۱۶ اکتبر) را در سراسر دنیا به عنوان روز جهانی تغذیه گرامی میدارند و در برنامهها نشستهای مختلف به ابعاد و امکانات برون رفت از آن میپردازند.
روز جهانی تغذیه امسال همزمان با هفتادمین سالگرد تأسیس فائو و با شعارحفاظت اجتماعی و کشاورزی، شکستن چرخه فقر در مناطق روستایی در نمایشگاه اکسپو میلان و با مشارکت دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیرکل فائو برگزار میشود.
این در حالیست که برنامه جهانی غذا با شرایط سختی در خاورمیانه در جایی که میلیونها نفر به علت درگیریهای سوریه، یمن و عراق به کمکهای غذایی نیازمندند، روبروست و برای تامین نیازهای آسیبدیدگان ناشی از این درگیریها، برنامه جهانی غذا با کمبود بودجه و چالشهای امنیتی در این منطقه که در حال حاضر یکی از خطرناکترین مناطق دنیا دست و پنجه نرم میکند.
طرح جهانی ۱۵ ساله فقرزدایی
حفاظت اجتماعی و کشاورزی از برنامههای امسال فائواعلام شده است. به گزارش بخش اقتصادی مجله تایمز، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و حمایت اقتصادی به نوعی در محدوده حفاظت اجتماعی نقش مهمی را میتواند ایفا کند. از سوی دیگر حمایت اقتصادی در تولید محصولات کشاورزی، فعالیتهای اقتصادی و توسعه منابع پایدار در جوامع کوچکتر دارای اهمیت است
به طوری که امسال روز جهانی تغذیه در شرایط خوشبینانهتری نسبت به آینده و در حالی برگزار میشود که سازمان ملل متحد، یک طرح جدید ۱۵ ساله به منظور مبارزه با فقر جهانی، بهبود بهداشت و آموزش و کاهش تغییرات آب و هوایی راهاندازی کرده است.
پس از برگزاری اجلاس سران در سپتامبر ۲۰۱۵ و قبل از آغاز کنفرانس سازمان ملل متحد درباره تغییرات آب و هوایی، و به مناسبت روز جهانی غذا فرصت منحصر به فردی به دست آمد تا طرح به صفر رساندن گرسنگی تا سال ۲۰۳۰ جهت توسعه پایدار و توافق برای ریشهکنی گرسنگی و فقر با همکاری سران ۱۵۰ کشور جهان به راه بیفتد.
اگرچه برنامه ریزی در مورد مدیریت بحران فقر در دنیا هدفی است بلندپروازانه اما تغییرات در الگوهای غذایی میتواند زمینه ایجاد تغییرات در قیمت مواد غذایی و محصولات و خدمات وابسته، مخارج خانوارها و تغییرات الگوی مصرف را فراهم آورد و در این راه پیشگام باشد.
به گزارش یو اس نیوز، تخمین زده شده است که برای اجرای طرح جهانی مبارزه با فقرزدایی مبلغی در حدود۳.۳۰ تا ۵ تریلیون دلار در سال از ابتدای سال ۲۰۱۶ تا انتهای سال ۲۰۳۰ بودجه لازم است.
وضعیت شاخص فقر در ایران
با آنکه وضعیت شاخصهای تغذیه در کشور نسبت به دو دهه گذشته بهبود قابل توجهی داشته اما نرخ شیوع سوء تغذیه در استانهای محروم نسبت به میانگین کشوری دو برابر شده است.
زهرا عبداللهی رئیس دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا در این زمینه گفته است اگر متوسط شاخص سوء تغذیه کشوری چهار درصد است این رقم در استانهایی همچون سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویر احمد، ایلام و جنوب کرمان و خراسان ۱۲ درصد است.
سخنان این مقام وزارت بهداشت در حالیست که اردیبهشت ماه سال جاری مهدی طباطبایی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان خبر داد که سیستان و بلوچستان جزو سه استان ایران از نظر شرایط بسیار ناامن غذایی است و حدود یک پنجم کودکان زیر پنج سال در این استان دچار مشکلات لاغری کم وزنی و کوتاهی قد هستند.
همچنین به گزارش شهروند، از سال ٨۵ یا ٨۶ دولت از اعلام خط فقر شانه خالی کرد و رقم رسمی برای اعلام خط فقر در ایران هرگز اعلام نشد. البته پس از این سالها حتی تا به امروز همه اعلامها در مورد خط فقر فقط مربوط به منابع غیررسمی و محاسبات کارشناسانه است. محاسباتی که برگرفته از آمارهای منتشر شده رسمی از جمله مرکز آمار ایران است. چندی پیش مرکز آمار ایران میانگین هزینه یک خانوار روستایی را یک میلیون و ۹۲هزار تومان و هزینه یک خانوار شهری را یک میلیون و ۸۲۲هزار تومان در ماه اعلام کرد، بنا بر این میتوان نتیجه گرفت که اگر خانوادهای کمتر از این عدد و رقم درآمد داشته باشد، خط فقر را به سمت پایین طی کرده است. البته فعالان کارگری با توجه به میزان حدالاقل دستمزدها معتقدند که برای تأمین هزینه خانواده کارگری ماهانه به ٢میلیون و ۵٠٠هزار تومان نیاز است.
یک آمار خیلی با اهمیت دیگر هم وجود دارد که طبق آمارهای سازمان جهانی برنامه توسعه انسانی (UNDP)، ٢۵,١درصد از جمعیت ایران یعنی یک چهارم از جمعیت ۷۷ میلیون نفری در زاغهها زندگی میکنند.
اما آیا نهادهای مسوول ایران هرگز برنامه جامع و کاملی در راستای فقرزدایی اعلام کردهاند؟ به نظر میرسد درایران با تشکیل کمیته امداد و جهاد سازندگی سالهاست که سعی شده تا در راستای فقرزدایی در سطح کشور مبارزه شود چنان که به گفته یک مقام مسول از کمیته امداد، امسال یکی از اصلیترین برنامههای کمیته امداد، توانمند سازی خانوادههای تحت حمایت و توسعه مشارکت مردم و خیّرین در فرآیند فقرزدایی است. اما همه اینها در چهارچوب دستگیری از فقرا و بر اساس فرهنگگ «صدقه» انجام میشود و نه برنامهریزیهای بنیادین آموزشی و اقتصادی که از یک سو امکاناتی در اختیار خانوادههای تنگدستت قرار دهد که بتوانند روی پاهای خود بایستند و از سوی دیگر از بروز فقر پیشگیری کند.