برزو فارسی (+عکس) بیست و یکمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریهای جمهوری اسلامی در حالی برگزار میشود که روزنامههایی چون کیهانِ تهران (به مدیر مسئولی حسین شریعتمداری)، وطن امروز (وابسته به حزب تندروی پایداری و نزدیک به مصباحیزدی)، جوان و خبرگزاریهای فارس و تسنیم (وابسته به سپاه) و سایتهایی همچون مشرق و رجانیوز از رسانههای امنیتی در اعتراض به سیاستهای دولت روحانی و همین طور رویکرد وزارت ارشاد نمایشگاه مطبوعات امسال را تحریم کردند.در غیاب این رسانهها اما روزنامهها و مجلاتی که به دولت و اصلاحطلبان نزدیکاند حال و روز بهتری یافتند، از شکل و شمایل و دکور غرفهها گرفته تا استقبال مخاطبان. حضور چهرههای اصلاحطلب و همچنین آنان که سودای کاندیداتوری انتخابات مجلس شورای اسلامی (اسفند ماه ۹۴) را در سر دارند قابل پیشبینی بود.
بهبود فضای سالن و کاهش اجاره غرفه
امسال با کمک وزارت فرهنگ و ارشاد دولت روحانی قیمت اجاره غرفه حدود ۲۵ درصد کاهش یافته بود و یک غرفه ۱۲ متری که سال گذشته ۶۰۰ هزار تومان هزینه داشت به ۴۵۰ هزار تومان رسیده بود. برگزاری نمایشگاه مطبوعات در مصلای تهران گرچه با توجه به مرکزیتی که در شهر دارد و ایستگاههای مترو و تاکسیها دسترسی عمومی برای بازدید را بیشتر کرده، اما همچنان با مشکل بزرگی روبروست. آن هم ارائه خدمات اینترنتی است! بسیاری از غرفهداران و اصحاب رسانه مجبور هستند اینترنت مورد نظر این روزها را خود فراهم کنند زیرا خدماتی که در نمایشگاه مطبوعات داده میشود با محدودیت شدید فنی روبروست و تقریبا استفاده از اینترنت پرسرعتی که در نمایشگاه ارائه میشود میسر نیست.
حضور گشت ارشاد
در تمامی ورودیهای نمایشگاه گشت ارشاد و آن خودروی ون معروف به همراه خواهران محجبه نیروی انتظامی مستقر هستند گرچه تذکرات آنان به زنان و دخترانی که حجابشان از نظر گشت ارشاد مناسب نیست شدت کمتری نسبت به روزهای عادی دارد و با ارفاق بیشتری ذرهبینشان را روی حجاب زنان متمرکز میکنند.
در نمایشگاه بیست و یکم وضعیت غرفههای مطبوعات استانی بهتر از گذشته شده و فضای مناسبتری برای حضور آنان فراهم شده است.
اما مهمترین ضعف این نمایشگاه این است که روزنامهها، مجلات و خبرگزاریها چیز تازهای برای ارائه ندارند! همان مطالب و روالی را که در تمام سال عرضه میکنند حالا در این نمایشگاه با دردسرهای بیشتر در داخل یک غرفه انجام میدهند. تنها تفاوتاش در همان دردسرهای بیشتر و پخش رایگان مجلات و روزنامههای باطله و قدیمی بین علاقمندان است. در واقع از نوآوری و ابتکار برای جذب مخاطب هیچ خبری نیست و صرفاً محلی برای دید و بازدید خبرنگاران و روزنامهنگارانی است که سالی یک بار در این نمایشگاه گرد هم میآیند.
تیغ سانسور به بروسلی هم رسید
بازار سانسور اما همچنان داغ است، چه تندروها و افراطیون حضور داشته باشند چه نداشتته باشند. افرادی در نمایشگاه حاضر هستند با ظاهری ارزشی و بیسیم به دست که در راهروها قدم میزنند و آنچه باید در جلوی چشم نباشد را گوشزد میکنند. سانسوری که حتی متوجه مطبوعات ورزشی هم هست و بروسلی هم از آن بینصیب نماند! غرفهدار مجله «رزمآور» میگوید، حراست آمد و گفت بدن بروسلی پیداست و یا تابلو را بردارید یا روی سینههای او را بپوشانید! ماجرا را با یک چسب فیصله دادیم و ختم بخیر شد!
در گوشهای از سالن مجلات تاریخ گذشته خارجی از جمله تایمز به فروش میرسد. در میان رسانههای خارجی هم حضور فرانسویها چشمگیر است و فیگارو و لوموند برو و بیایی دارند.
حضور گسترده رسانههای مذهبی
از دیگر موضوعاتی که در این نمایشگاه به چشم میخورد افزایش رسانههای مذهبی است. خبرگزاریهایی چون تقریب، شبستان، شفقنا، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم و آستان قدس رضوی و …که با بودجههای بالا امکانات خوبی برایشان فراهم شد. یکی از این رسانهها ناماش «بقاع نیوز» است و کارش معرفی بقاع متبرکه و امامزادههاست و به گفته مسئولاش یکصد خبرنگار دارد. آنها امکاناتی فراهم کردند که به صورت آنلاین درباره شجرهنامه امامزادگان به مردم پاسخ میدهند.
در نمایشگاه تابلویی دیده میشود با نام و لوگوی رسانههایی که حضور در آن را تحریم کردهاند. در کنار این تابلو فردی ایستاده که پلاکاردهای انتقادی در دست دارد. روی پلاکارد او نوشته: «تحریمها را بر نمیدارند، دشمن با اصل نظام مخالف است.»، در پلاکاردی دیگر هم میخوانیم: «دولت یازدهم و همه کسانی که همراه با دولت هستند پاسخ دهند که حاصل دو سال التماس به آمریکای جنایتکار و شیطان آل سعود اسرائیلی چه شد؟»
نمایشگاه مطبوعات تهران معمولا حواشیاش بیشتر از متن و کارکرد آن است. این بار، تحریم و بایکوت از سوی مطبوعات وابسته به نهادهای حکومتی و تندرو مهمترین حاشیهی آن بود.