احمد رأفت – هیاتی اقتصادی در برگیرنده ۳۶۰ نفر که ریاست آن با کارلو کالندا، معاون وزارت توسعه اقتصادی ایتالیا، بود در سفری به تهران در یک نشست یک روزه که در سالن کنفرانس های برج میلاد برگزار شد شرکت کرد.
در جریان این سفر گفتگوهای جانبی بسیاری توسط اعضای هیات ایتالیائی، در زمینه‌های گوناگون، با مخاطبین ایرانی انجام گرفت، ولی هیچ قرارداد مهمی به امضاء نرسید. این هیات نمایندگان ۱۷۸ شرکت، ۲۰ انجمن، از جمله اتحادیه صاحبان صنایع، و ۱۲ گروه بانکی ایتالیائی را در بر می‌گرفت.
نماینده یکی از صنایع مهم ایتالیا که در این سفر حضور داشت به کیهان لندن می‌گوید: «اگر بخواهم نتایج این سفر را خلاصه کنم می‌توانم بگویم بوی زیادی شنیدیم ولی از کباب خبری نبود». در حقیقت گفتگوهای زیادی انجام گرفت، در زمینه های مختلف، از همکاری بانکی و بیمه تا نوسازی صنایع چرم و بازسازی زیر ساخت های اقتصادی، ولی در یازگشت از تهران این هیات مهم ایتالیائی تنها ۴ تفاهم‌نامه در چمدان داشت: توافقی برای تبادل فناوری و آموزش‌های فنی و علمی در زمینه بازاریابی، توافق‌نامه‌ای در زمینه آموزش تخصصی و نوسازی صنایع چرم ایران، توافقی در زمینه گسترش جهانگردی و توافقی دیگری برای برگزاری نمایشگاهی در رم از گنجینه هنرهای مدرن موزه هنرهای معاصر تهران.
در رسانه‌های ایتالیا نیز تنها صحبت از این توافق آخر است که بین مجید مولانوروزی، مدیر کل مرکز هنرهای تجسمی، و جوانا ملاندری، وزیر سابق فرهنگ ایتالیا و مدیر کنونی موزه هنرهای قرن بیستم یا ماکسی رم به امضاء رسید. این گنجینه که رسانه های ایتالیا از آن با نام «کلکسیون فرح دیبا» نام می‌برند در برگیرنده آثار هنرمندان جهانی معاصر است. آثاری که بعد از انقلاب نه تنها هرگز در هیچ نمایشگاهی در خارج از ایران به نمایش در نیامدند، بلکه سال‌ها در خود ایران هم دیدن آنها برای علاقمندان امکان پذیر نبود و در زیرزمین موزه خاک می‌خوردند. گنجینه‌ای متشکل از چند صد نقاشی هنرمندانی چون جکسون پالاک، اندی وارهول، فرانسیس بیکون، پابلو پیکاسو، ماکس ارنست، فرانس رنوار، رنه ماگریت، پل گوگن، آلبرتو جاکومتی و دیگر هنرمندان شناخته شده قرن بیستم. این نمایشگاه قرار است در ژانویه سال ۲۰۱۷ در موزه ماکسی رم برگزار شود.
مهم‌ترین گفتگوها در زمینه بانکی و بیمه انجام گرفت. شرکت بیمه دولتی ایتالیا ساچه، که قراردادهای تجاری و اقتصادی این کشور را بیمه می‌کند و ریاست آن با جووانی کاستلانتا، سفیر سابق ایتایا در تهران است، آمادگی خود را برای بیمه قراردادهای آینده با جمهوری اسلامی اعلام کرد، البته به شرطی که ایران تا آن زمان ۸۰۰ ملیون یورو بدهی خود به شرکت‌های ایتالیائی را پرداخت کرده باشد. مدیر ساچه در تهران گفت: «اگر تحریم‌ها برداشته شوند ما هیچ سقفی برای بیمه قرارداد ها با جمهوری اسلامی نخواهیم داشت و آمادگی داریم هر قراردادی را بیمه کنیم». تا قبل از آغاز تحریم‌ها معاملات تجاری بین ایران و ایتالیا به ۷ میلیارد یورو در سال رسیده بود. در سال گذشته میلادی حجم مبادلات اقتصادی بین این دو کشور به سختی از مرز یک و نیم میلیارد یورو گذر کرد، اگرچه ایتالیا هنوز نهمین شریک اقتصادی مهم جمهوری اسلامی و دومین شریک این کشور پس از آلمان در اتحادیه اروپا است.
ایتالیا مهم‌ترین وارد کننده نفت جمهوری اسلامی در اروپا است و بسیاری از مرکز صنعتی ایران در زمینه های فولاد سازی، سنگ، نساجی، کفش، چرم و لوازم خانگی در همکاری با شرکت‌های ایتالیائی در گذشته در ایران راه‌اندازی شده‌اند. یکی ار نمایندگان ایچه، یا آزانس کمک به توسعه تجارت خارجی ایتالیا که در این هیات حضور داشت به کیهان لندن می‌گوید: «در تهران بیش از ۷۰۰ دیدار بین صاحبان صنایع و نمایندگان بانک های ایتالیائی با طرف‌های ایرانی‌شان صورت گرفت، هر دو طرف آمادگی خود را برای پیش بردن طرح‌های مختلف اعلام کردند، ولی متاسفانه مشکلاتی ماورای مساله تحریم‌ها که به احتمال زیاد در بهار آینده برداشته خواهند شد وجود دارد».
این مشکلات، بنا بر آنچه به کیهان لندن گفته شده، عمدتا در زمینه سرمایه‌گذاری غیر نفتی است. این عضو ایچه می‌افزاید: «قوانین کنونی جمهوری اسلامی در زمینه سرمایه‌گذاری‌های خارجی تنها تا آنجائی که مربوط به پرداخت مالیات می‌شوند روشن و شفاف هستند، در بقیه موارد به عنوان مثال دعواهای حقوقی نا روشن هستند و این مساله سدی جدی در مقابل سرمایه‌گذاری در ایران است». البته محمد رضا نعمت زاده، وزیر صنایع، معادن که ریاست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ایتالیا را عهده‌دار است، از مخاطبین ایتالیائی خواست « ایران را به مرکز فعالیت‌های اقتصادی‌شان در منطقه» تبدیل کنند. نعمت زاده در دیدار با هیات ایتالیائی اصرار بر سرمایه‌گذاری در ایران و سرمایه‌گذاری مشترک در کشورهای سوم داشت.
در همین رابطه، حضور نمایندگان ۱۲ بانک ایتالیائی، که در مجموع ۵۵ درصد فعالیت‌های بانکی در این کشور اروپائی را کنترل می‌کنند، دارای اهمیت است. گوئیدو روزا، مدیر توسعه بین‌المللی اتحادیه بانکی ایتالیا می‌گوید: «البته بعد از برداشته شدن تحریم‌ها ما باید قبل از آغاز رابطه جدید اقتصادی با بانک‌های ایران، مرحله اعتماد‌سازی متقابل را پیش ببریم زیرا بعد از مدت‌ها دوری این جنین روندی از شرایط اولین آغاز هر نوع همکاری است».
شرکت‌های نفتی ایتالیائی چند هفته پیش از سفر این هیات اقتصادی در تهران بودند. نمایندگان «انی»، شرکت ملی نفت ایتالیا، و ۱۹ شرکت خصوصی در جریان رونمائی قراردادهای جدید نفتی و گازی به تهران سفر کردند و امیدوارند بتوانند بعد از برداشته شدن تحریم‌ها به صورت گسترده در زمینه انرژی با ایران همکاری کنند و چون گذشته اجرای طرح‌های مهم نفتی و گازی را به عهده بگیرند. ایران اعلام کرده است که در زمینه نوسازی ساختارهای نفتی و گازی خود محتاج به ۳۰ ملیارد دلار سرمایه‌گذاری در ۵۰ طرح مختلف است.
هیچ نماینده‌ای از شرکت فراملیتی خودروسازی ایتالیا یا فیات در این هیات حضور نداشت. مذاکرات بین ایران و شرکت فیات، که سهام‌دار اصلی شرکت خودروساری آمریکائی کرایسلر نیز می‌باشد، هفته‌ها پیش آغاز شده است. بنا بر آنچه یک منبع فیات به کیهان لندن گفت، «ایران تمایل بسیاری دارد که فیات وارد بازار خودروی ایران بشود تا از این طریق نقش شرکت های فرانسوی خودروسازی کاهش پیدا کند و از حالت یکه‌تازی خارج شود». پیشنهاد ایران به شرکت فیات راه‌اندازی کارخانه‌ای است که تنها برای مصرف داخلی تولید نکند، بلکه در یک دهه این کشور را از وارد کننده خودرو به صادر کننده تبدیل سازد. این منبع فیات در ادامه گفتگوی خود با کیهان لندن می‌افزاید: «ایران در نظر دارد در عرض یک دهه سقف صادرات خودرو به کشورهای منطقه را تا یک ملیون خودرو در سال افزایش دهد».
دیدار بعدی صاحبان صنایع و محافل اقتصادی ایتالیا با مخاطبین ایرانی در روزهای آخر فروردین خواهد بود. گروه آمبروسولی که همه ساله کنفرانس بسیار مهمی را در ماه سپتامبر در ایتالیا با حضور دولتمردان بین‌المللی و روشنفکران صاحب‌نام برگزار می‌کند، میزبان این دیدار در تهران خواهد بود. دیداری که قرار است به صورت سالانه برگزار شود و هر سال در کنار میهمانان ایرانی و ایتالیائی، میزبان شخصیت‌های اقتصادی و سیاسی خاورمیانه و آسیای مرکزی نیز باشد.
