تاکتیک موفق: جلو انداختن میانهروها در انتخابات، قبضهی قدرت توسط تندروها
۳۳ ماه پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، با اینکه در برخی از عرصههای سیاست خارجی و اقتصادی موفقیتهایی را به دست آورده است اما در هفتههای اخیر شاهد نشانههای خوبی برایش نیستیم.
سپاه پاسداران و نهادهای قدرت در جمهوری اسلامی پس از آنکه در رابطه با پرونده اتمی و تحریمها به موفقیتهایی دست یافتهاند حالا به دنبال پروژههایی میروند که در سالهای گذشته مسکوت مانده بود.
فرمان شلیک اقتصادی
مجید انصاری، معاون پارلمانی رئیس جمهور هفته گذشته خبر از دیدار برخی اعضای هیات دولت با رهبر جمهوری اسلامی داد. در این دیدار ولی فقیه نام «ستاد راهبری و مدیریت اقتصاد مقاومتی» را به «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» تغییر داد و در عمل دست دولت را از عرصه اجرایی آنچه او «اقتصاد مقاومتی» مینامد کوتاه کرد.
در این جلسه فرمان داده شده است تا «دولت صرفاً سیاستگذار، حامی و ناظر در اقتصاد باشد و امور و میدان واقعی به بخش خصوصی داده شود».
انصاری مشخص نکرده است که بخش خصوصی چگونه و با چه ساز و کاری میخواهد وارد این جریان شود. این در حالیست که سایتهای نزدیک به سپاه پاسداران همچون «مشرق نیوز» در ماههای گذشته نسبت به «اجرایی نشدن فرمان رهبر جمهوری اسلامی» از دولت یازدهم انتقاد کرده و راهکارهایی همچون «استفاده از ظرفیت های بالای بسیج» را مطرح کردهاند.
عزیز جعفری، فرمانده سپاه پاسداران نیز چندی پیش از آمادگی این نیروی نظامی و همچنین بسیج در ایفای نقشی «فعال و تاثیرگذار» در اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی سخن به میان آورده و تاکید کرده بود: «در شرایط فعلی، بسیج ظرفیت عظیمی را در عرصه های مختلف اقتصادی به خصوص در اقتصاد مقاومتی دارد که می تواند در فرهنگسازی در زمینه اقتصاد مقاومتی و مردمی کردن اقتصاد نقش اساسی را ایفا کند».
محمدرضا نقدی، فرمانده بسیج نیز در یکی از سخنرانیهای خود گفته بود: «اقتصاد مقاومتی بدون پشتوانه بسیج به نتیجه نخواهد رسید». او در «همایش طلایهداران اقتصاد مقاومتی» که توسط این نیروی شبهنظامی برگزار شده بود با انتقاد از دولت یازدهم مبنی بر اینکه «اقتصاد مقاومتی در حد سیاستهای روی کاغذ باقی مانده است» مدعی شد «انشاءالله در برنامه ۵ ساله ششم، ظرفیت بسیج سازندگی را به ۵ برابر ظرفیت فعلی خواهیم رساند که این خبر بدی برای امریکا خواهد بود».
با توجه به میزان نفوذ سپاه پاسداران و شرکتهای مرتبط با آن در اقتصاد ایران مشخص نیست که «بخش خصوصی» در فرمان رهبر جمهوری اسلامی ادامه همان سیاستهای «اختصاصی سازی» در برابر «خصوصی سازی» است و یا دولت این قدرت را خواهد داشت که بتواند اقتصاد ایران را از آنچه «اختاپوس اقتصادی سپاه» نامیده میشود نجات دهد.
سیاست خارجی بدون وزیر خارجه
علی آلفونه، تحلیلگر ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی هفته گذشته در تحلیلی نسبت به سیاست خارجی جمهوری اسلامی گفته بود: «حقیقت ماجرا اینجاست که ظریف و حسن روحانی اختیارات چندانی در این رابطه ندارند و در واقع سیاستگذاری و عملکرد در این بخش از سیاستهای خارجه ایران در دست رهبری و سپاه پاسداران است». (متن کامل این گزارش را میتوانید با عنوان «آتشافروزی سپاه پاسداران در خاورمیانه» در کیهان آنلاین بخوانید)
نزدیک به ۲ سال پیش دکستر فیلکینز در مقالهای با عنوان «ژنرال سایه» به پیامی که قاسم سلیمانی از طریق جلال طالبانی برای دیوید پترائوس فرمانده سابق کل نیروهای آمریکا در منطقه ارسال کرده بود، اشاره کرد. در این پیام نقل شده است که «پترائوس عزیز، شما باید بدانید که من سیاستهای ایران در قبال عراق، لبنان، غزه و افغانستان را کنترل میکنم. در واقع سفیری که در بغداد است از اعضای نیروی قدس است. شخصی که قرار است جایگزین او شود هم از اعضای نیروی قدس است».
حال به این موضوع سفرهای متعدد علیاکبر ولایتی، مشاور امور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی به روسیه، سوریه و لبنان را نیز باید اضافه کرد.
سیاستمداران و نظامیان نزدیک به ولی فقیه بعد از آنکه مذاکرات اتمی جمهوری اسلامی و ۱+۵ به سرانجام نسبی رسیده است حالا نقش اصلی در سیاستهای داخلی و منطقهای نظام را بازی میکنند.
دست خالی دولت در سیاستهای داخلی
چندی پیش رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با جمعی از فرماندهان سپاه پاسداران فرمان به حضور جدی اطلاعات سپاه پاسداران را صادر کرد. او در این دیدار با اشاره به اینکه «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک سازمان سر به زیر و سرگرم کارهای اداری خود نیست بلکه یک ناظرِ آگاه و بینا و متوجه مسائل داخلی و خارجی است» اضافه کرد: «مجموعهی اطلاعات سپاه باید به طور دائم مسائل را رصد و تهدیدها را شناسایی کند».
پس از این دیدار بود که اطلاعات سپاه پاسداران در راستای سخنرانیهای اخیر ولی فقیه مبنی بر «مبارزه با جریان نفوذ» اقدام به دستگیری روزنامهنگاران، فعالان اقتصادی و شبکههای اجتماعی کرد. نکتهی اصلی در این دستگیریها نزدیکی تمام این افراد به حسن روحانی و اطرافیان اوست.
رئیس جمهوری اسلامی به این بازداشتها و تاکید بر مساله نفوذ واکنش نشان داد و گفت: «رهنمودها و نکاتی که رهبر معظم انقلاب مطرح می کنند با هدف استحکام قدرت ملی و برای این است که ملت ایران در برابر نفوذ بیگانگان صف واحدی بوده و در برابر توطئهها هوشیار و بیدار باشند، نباید خدای ناکرده برخی بخواهند از این کلمات و واژگان سوء استفاده کنند و این طور نباشد که از این پس با هر کس که مخالف هستیم، بخواهیم او را به نحوی متهم کرده و گروهی را به حاشیه برانیم». سخنانی که به فاصله کوتاهی واکنش ولی فقیه را به همراه داشت. او در دیدار با جمعی از فرماندهان نیروهای بسیج با اشاره به اینکه «عناصر نفوذی با زدن ماسکِ رفتاری یا گفتاری و در چهرهی دوست، در خانهی افراد مورد نظر یا دستگاه و تشکیلات فرد مسئول ورود میکنند» تاکید کرده است: «برخی به طرح موضوع نفوذ واکنش نشان دادند و گفتند که از این موضوع، استفادهی جناحی میشود، البته اگر کسانی از آن استفادهی جناحی میکنند، کار اشتباهی است اما این حرفها نباید موجب غفلت از اصل موضوع نفوذ و فراموشی آن شود».
در حالی که انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری در اسفندماه برگزار میشود و نیروهای نزدیک به دولت در تلاش برای بدست آوردن اکثریت این مجلسها هستند، سپاه پاسداران نیز پیامهای روشنی در این مورد ارسال میکند. علی فدوی، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران هفته گذشته گفته بود: «از آنجا که تکلیف ملت مواظبت از انقلاب اسلامی است باید کسی را انتخاب کنند که به طور کامل در شأن انقلاب باشد».
اگر این سخنان را در کنار سخنرانی فرمانده سپاه پاسداران پس از انتخابات سال ۸۸ اگر قرار دهیم مشخص خواهد شد، سپاه برای مدیریت مجدد انتخابات برنامه ریزی کرده است. عزیز جعفری پس از اعتراضات به نتایج انتخابات در سال ۸۸ گفته بود که اجازه نخواهند داد تا «نیروهای مخالف انقلاب و ارزشهای انقلاب که در دوران دوم خرداد فرصتی پیدا کرده بودند و در حاکمیت نفوذ کرده بودند، آنها مجددا روی کار بیایند».
حال مشخص نیست با طرح موضوع «نفوذ» از سوی رهبر جمهوری اسلامی، تعریف و دایرهی «نفوذیها» برای سپاه پاسداران تا کجا خواهد بود؟ در شرایطی که سپاه در برابر دولت و نظامیان در برابر قوه مجریه قرار داده میشوند تا کجا میشود به بهبود اوضاع داخلی و منطقهای امید داشت. آن هم با توجه به تاکتیکی که جمهوری اسلامی تا کنون از آن به بهترین نحو استفاده کرده است: سوءاستفاده از مردم و ابزار انتخابات با جلو انداختن میانهروها و اعتدالیون و اصلاحطلبان و قبضهی قدرت در دست تندروها و افراطیون و اصولگرایان!