واشنگتن پست
۲۵ ژانویه – حسن روحانی باید دست از فشار بر مطبوعات بردارد. درحالی که کشورهای اروپایی برای استفاده از بازار ایران سر و دست میشکنند وهمه برای او فرش قرمز پهن میکنند، نباید فراموش کرد که وی در مبارزات انتخاباتی، دربارۀ آزادی مطبوعات درصورت انتخاب شدن، وعدهای داد که اکنون مانند غبار زیر فرشهای ایرانی پنهان مانده است.
روحانی در نطقهای انتخاباتی خود گفت که باید کلیه زندانیان سیاسی آزاد شوند ودر زمینۀ آزادی مطبوعات و آزادی بیان ترتیبی داد. ولی امضای توافق هستهای با غرب، تغییر چندانی در محیط سیاسی ایران ایجاد نکرده است.
با تمام وعدههایی که روحانی دربارۀ آزادی بیان داد ایران هنوز بزرگترین زندان جهان برای خبرنگاران است ودر حال حاضر ۲۰ روزنامهنگار حرفهای و به همان تعداد روزنامهنگار غیر حرفهای در زندان بسر میبرند.
لوموند
۲۵ ژانویه – ایران و حذف تحریمها در سه رقم. ایران روز ۲۴ ژانویه اعلام کرد که در نظر دارد ۴۴ فروند هواپیمای ایرباس از فرانسه خریداری کند.
بازار ۸۰ میلیونی ایران، امکانات فراوانی در اختیار سرمایهگذاران و فروشندگان کالاهای صنعتی و غیره قرار میدهد. در این زمینه کشورهای اروپایی در شرایط ممتازتری قرار دارند.
تولید ناخالص ملی ایران که در ۲۰۱۵، ۲درصد افزایش داشت. در ۲۰۱۶ این افزایش به ۲۰/۴درصد خواهد رسید. این رقم مورد انتظار امروز است. در ۲۰۱۷ انتظار میرود که صادرات و واردات ایران به ۱۱ تا ۱۳ درصد افزایش یابد. در طول مدت ۲۰سال واردات اضافی ایران به ۲۰میلیارد (که ۴میلیارد آن بابت کالاها و مواد صنعتی اختصاص خواهد یافت و دو میلیارد و هفتصد میلیون اختصاص به اتومبیل خواهد داشت).
دو میلیارد یوروـ این افزایش اضافی صادرکنندگان بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ میباشد که آلمان از آن بهرهمند خواهد شد و این کشور یکی از مهمترین استفادهکنندگان از وضع تحریمها علیه ایران است.
پس از آلمان، فرانسه یک میلیارد و سیصدمیلیون یورو کالا به ایران خواهد فروخت. ایتالیا ۹۰۰میلیون یورو و انگلستان که صادرات خود را به ایران چهار برابر خواهد کرد و به ۵۰۰میلیون دلار خواهد رسید.
حسن روحانی در ایتالیا و فرانسه برای استقرار روابط سیاسی و اقتصادی
رئیس جمهوری ایران روزهای دوشنبه و سهشنبه ۲۵ و ۲۶ ژانویه را در ایتالیا بسر برد و پس از دیدار پاپ فرانسیس، رم را به مقصد پاریس ترک کرد. برنامۀ اقامت او در پاریس نیز مدت دو روز (۲۷ و ۲۸ ژانویه) به طول خواهد انجامید.
در رُم، به خاطر دیدار روحانی، مجسمههای موزه کاپیتول را که تجسم الهههای مرد و زن کاملا برهنه بود، با جعبه پوشاندند. مقامات ایتالیایی این اقدام را بهخاطر احترام به فرهنگ و حساسیت مذهبی ایران اعلام داشتند.
واشنگتن پست
۲۴ ژانویه – این روزنامه بازگشت جیسون رضائیان و همسرش یگانۀ صالحی را که او نیز روزنامهنگار است پس از بازداشت و زندانی شدن بدون جهت و طولانی و محکومیت رضائیان به زندان درازمدت جشن گرفت. باوجود آزادی رضائیان و همسرش، ایران همچنان رکورد جهانی زندانی کردن و زیر فشار قرار دادن روزنامهنگاران را دارد. لااقل ۱۹ خبرنگار، کاریکاتوریست و مدیران روزنامه در بازداشت بسر میبرند و غالباً تحت شکنجه و رفتار غیرقانونی و دور از انسانیت جمهوری اسلامی قرار دارند.
نیویورک تایمز
۲۲ ژانویه – علائم و قرائنی دربارۀ رابرت لوینسون، مشاور سی.آی. اِی، که در ایران مفقود شده، به دست آمده است.
هنگامی که هفتۀ گذشته زندانیان دو کشور آزاد شدند، اشارهای به رابرت لوینسون مشاور سی. آی. اِی شد. وی از سال ۲۰۰۷ در ایران مفقود شده است. مقامات ایرانی مدتها ادعا میکردند که خبر و اثری از نامبرده ندارند. و مقامات آمریکایی گفتند که ممکن است او در ایران نباشد و حتی این نکته که وی هنوز زنده باشد مورد تردید قرار گرفت. غیر از عکس او که در آن لباس یک تکه نارنجی به تن داشت و در پنج سال قبل دیده شد، کوچکترین نشانی از او در دست نیست و هیچ اثری از وی به دست نیامده است.
ولی اسنادی که به تازگی منتشر شده حکایت از آن دارد که مقامات ایرانی اطلاعات بیشتری دربارۀ او داشتند. در اواخر سال ۲۰۱۱ یک دیپلمات عالیرتبۀ ایرانی اظهار داشته است شخص مورد نظر در ایران بازداشت شده و مقامات ایرانی آمادهاند او را به آمریکا تحویل بدهند مشروط بر اینکه آمریکا بر عقب انداختن یک گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامۀ هستهای ایران پافشاری کند.
بر اساس یک گزارش، سفیر وقت ایران در پاریس، سیدمهدی میرابوطالبی در جلسۀ خصوصی در محل اقامت خود با دو نفر که با یک سازمان مذهبی آمریکایی همکاری میکردند چنین مطلبی را بیان کرده است. این ملاقات به دنبال نامهای صورت گرفت که یک رهبر گروه مذهبی به نام «بنیاد دوستی» که قبلا موفق به آزاد ساختن یک آمریکایی ایرانیتبار از زندان شده بود، به آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران نوشته شده بود.
بنا به مندرجات این گزارش، در این دیدار، سفیر ایران اظهار داشته بود که رابرت لوینسون در اختیار مقامات ایرانی است و آنها آمادهاند بدون هیچ پیششرطی او را آزاد کنند. در عین حال مایل هستند اطمینان داشته باشند که این پیام به گوش عالیترین مقامات آمریکا برسد. این اطلاعات طی نامهای در ماه اکتبر سال ۲۰۱۱ به اف. بی. آی ارسال شده بود.
در مذاکرات اخیر مقامات ایرانی و آمریکایی دربارۀ مبادلۀ زندانیان ، طرف ایرانی اظهار داشته بود که نمیدانند لوینسون کجاست و در چه وضعی است.
دولت اوباما هیچ وقت دربارۀ این ادعای مقامات ایرانی اصرار و ادعایی نکرد ولی مأموران اجرایی بر این باورند که مسأله در حوزۀ خدمت سازمانهای امنیتی مقام رهبری جمهوری اسلامی است و هم آنان بودند که لوینسون را بازداشت و زندانی کرده بودند.
دربارۀ اقدام آمریکا دربارۀ این جریان، خبری در دست نیست و حتی همسر لوینسون روز جمعه در یک مصاحبه اظهار داشت که کوچکترین اطلاعی دربارۀ این مطلب ندارد.
یک مقام ایرانی در آمریکا اظهار داشته است که ایران حاضر است بهخاطر ملاحظات انسانی برای پیدا کردن اثری از لوینسون با آمریکائیان همکاری کند. نتیجۀ این اقدامات آن شد که خانوادۀ لوینسون اطمینان یافتند که او در قید حیات است و بالاخره آزاد خواهد شد.
لوموند
۲۲ ژانویه – عربستان سعودی در مقابله با ایران، موجب نزدیکی اسرائیلیان و فلسطینیان شده است.
مبارزههای دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی، لااقل یک نتیجه داشته است آن هم تفاهم اسرائیل و فلسطین در زمینۀ مخالفت با سیاست زیادهخواهانۀ ایران در منطقه است. به دلایل دیپلماتیک کاملا نامتجانس، تلآویو و رامالله، مرکز دولت خودمختار فلسطین، متمایل به جبهۀ عربستان سعودی شدهاند. اسرائیل منافع خود را در نزدیکی با محور «کشورهای سنی متعادل» میبیند که با زیادهطلبی ایران در خلیج فارس و به طور کلی خاورمیانه مخالفند. در مورد فلسطینیان ملاحظات سیاسی داخلی با انزوای بینالمللی آنان به هم آمیخته و موجب تمایل به سوی عربستان سعودی شده است. در این زمینه فراموش نباید کرد که کمکهای ایران به حماس، موجب ادامۀ مبارزۀ آن با اسرائیل است. مقامات دولت خودمختار فلسطین احساس میکنند که روز به روز توجه بینالمللی نسبت به اختلاف اسرائیل و فلسطین کمتر میشود و بیشتر متوجه مبارزه با حکومت اسلامی یا داعش شده که موجب ایجاد دو بحران بینالمللی، تروریسم و موج پناهندگی در جهان است و آمریکا هم که سرگرم انتخابات رئیس جمهوری شده است. به این ترتیب عربستان سعودی یکی از کشورهایی است که از نظر بینالمللی بعد از مصر، واجد اهمیت و اعتبار است که میتواند برای حل مسألۀ فلسطین دست به ابتکاری بزند و یا حرکتی را به نفع فلسطینیان به وجود آورد. ابتکار صلح بین اسرائیل و فلسطین که در سال ۲۰۰۲ اعلام شد هنوز به اعتبار خود باقی است و میتواند با تغییراتی موجب آغاز مذاکرات جدید صلح شود.
لوموند
۲۲ ژانویه – حکومت اسلامی که به خاطر بمبارانها دچار دستتنگی شده ناگزیر است که میزان پرداخت به رزمندگان را تقلیل دهد.
این گروه تروریست که نام کشوری را بر خود گذاشته و توانسته مانند یک دولت عمل کند، غافل از یک اصل غیرقابل تغییر اقتصادی است که بر طبق آن، جنگ با رونق اقتصادی آشتیناپذیر است و از طرف دیگر، جنگ با تمام دشمنان و در تمام مرزهای خود، خزانه را خالی میکند. نتیجه آن شده که حکومت اسلامی ناگزیر شده است کمربند خود را محکم ببندد و در عین حال مردمی را که زیر سلطۀ حکومت آن است وادار به مشارکت در تأمین هزینهها کند.
روز ۱۱ ژانویه هواپیماهای آمریکایی یک بانک شهر موصل را که شایع بود محل نگاهداری نقدینههای حکومت اسلامی است بمباران کردند. کسی نمیداند که چه سرمایهای در بانک موجود بوده که از میان رفته ولی معلوم شد که داعش ناگزیر شده است از پرداخت به جنگجویان خود بکاهد و مبالغی را که برای کمک به بینوایان و نیازمندیهای روزانۀ مردم محل اختصاص داده بود، بکاهد و یا به کلی آنها را قطع کند.
نیویورک تایمز
۲۱ ژانویه – بلندپایهترین رئیس مذهبی عربستان سعودی بازی شطرنج را ممنوع اعلام کرد ولی بازیکنان راه فرار از این ممنوعیت را پیدا کردند.
این روحانی در توجیه فتوای خود چنین اعلام کرد که این بازی اتلاف وقت است و در عین حال بین بازیکنان نوعی تنفر و دشمنی به وجود میآورد.
مفتی اعظم عربستان سعودی در پاسخ سؤال یکی از تماشاچیان تلویزیون اظهار داشت که این بازی «کار شیطان» است و با وجود تاریخ قدیمی این بازی در خاورمیانه که مورد علاقۀ مردم این منطقه است و در سرتاسر دنیای عرب طرفدار دارد، مانند نوشیدن الکل و قماربازی است.
نیویورک تایمز
۲۱ ژانویه – با آنکه آمریکا و روسیه برای استقرار صلح در سوریه تلاش میکنند ولی در واقع هر یک به دنبال تدارک و یا تحکیم جای پایی در کشورهای منطقه و خاورمیانه هستند. نظامیان روسیه جای پای خود را در سوریه محکم میکنند و توسعه میدهند و فعالیتهای هوایی خود را در منطقۀ شمال غرب سوریه نزدیک منطقه کردنشین متمرکز ساختهاند. آمریکائیان نیز کمکهای خود را به کُردها افزایش فراوان بخشیدهاند و حتی یک فرودگاه کوچک کشاورزی را مورد استفاده قرار دادهاند. برخی از جنگجویان سوری اظهار میدارند که روسیه به مناطق سنینشین نزدیک شده و به آنان کمک میکند تا بتوانند با حکومت اسلامی بجنگند.