کامیار بهرنگ- علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش از تدوین فصل‌هایی با عنوان «برجام» در کتاب‌های تاریخ دانش‌آموزی خبر داد. با اینکه پیش از این صحبت از تدوین یک کتاب مستقل به عنوان آشنایی با برجام مطرح بود اما فانی تاکید دارد که این تنها بخشی از کتاب‌های تاریخ خواهد بود، با این حال او توضیح بیشتری در مورد چگونگی تهیه و تدوین و سرفصل‌های آن نداده است.
اسفندیار چهاربند، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران نیز تاکید دارد: «باید کلاس‌هایی را تحت عنوان کلاس برجام برای دانش آموزان برگزار کنیم تا آنها با ابعاد این برگ زرین جمهوری اسلامی ایران آشنا شوند». او در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرده است: «آنچه در مذاکرات تیم مذاکره کننده هسته‌ای و ۱+۵ اتفاق افتاد شبیه به یک معجزه بود تا یک دستاورد. زیرا مستکبرین نقشه ساقط کردن نظام جمهوری اسلامی ایران را از یک دهه گذشته برنامه‌ریزی کرده بودند که با این حرکت معجزه‌وار باعث شد تا تمام نقشه‌های آنها نقش بر آب شود».
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران با اشاره به اینکه تحریم‌ها یک «کودتای بین‌المللی» علیه جمهوری اسلامی بود که در سایه دیپلماسی «دولت تدبیر و امید» شکست خورد، گفته است: «ما باید عمق این موفقیت را به دانش آموزان بشناسانیم […] بنابراین باید یک کلاس برجام در تمام مدارس تشکیل شود و وقتی را اختصاص دهیم تا به دانش آموزان بگوییم که چه اتفاقی افتاد که این توطئه بین‌المللی از هم فرو پاشید».
اسنفدیار چهاربند از تعیین ۵ سرفصل درسی در ۶۹ صفحه برای کتاب‌های تاریخ و به صورت تدریس «فوق برنامه» برای دانش‌آموزان خبر داد.
سرفصل‌های مطرح شده برای برگزاری این کلاس شامل نامه رهبر جمهوری اسلامی به رئیس جمهوری درباره الزامات اجرای برجام، پاسخ حسن روحانی به این نامه، متن کامل توافق، نامه رهبر جمهوری در پایان مذاکرات و در آخر زندگی‌نامه «شهیدان هسته‌ای» است.
«کلاس برجام» شامل ۴ ساعت کار درسی با عنوان فعالیت‌های مکمل (فوق برنامه) کلاس تاریخ به مدارس دوره متوسطه دوم ابلاغ خواهد شد.
تمام این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که پیش از این مسعود ثقفی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش شهر تهران تاکید کرده بود که در مدارس «جشن توافق هسته‌ای» نداریم اما بر اساس گزارش‌های پراکنده در برخی از مدارس با به صدا درآوردن «زنگ اقتدار ملی» دست‌یابی به توافق هسته‌ای در مدارس جشن گرفته شده است. اقداماتی که اعتراض نیروهای مخالف مانند روزنامه «جوان» از رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران را به همراه داشت. این روزنامه با نقد تدریس برجام در مدرسه‌ها نوشته است: «فارغ از آنچه تحت عنوان محتویات مصوب کلاس فوق‌برنامه برجام از سوی آموزش و پرورش منتشر شده به طور قطع شهروندان آینده کشور در این کلاس فوق برنامه آنچه را می‌شنوند که مطلوب دستگاه اجرا است و از این بابت و با دانستن یک وجه ماجرا به تحلیل درستی از این مسئله نخواهند رسید».
اما سوی دیگر ماجرا را از زبان یکی از معلمان داخل ایران می‌خوانیم که به دلایلی که مشخص است بدون ذکر نام وی منتشر می‌شود. این معلم که در مدارس شهر تهران تدریس می‌کند در گفتگو با کیهان لندن تاکید می‌کند که برخی مدیران وزارت آموزش و پرورش در تلاش بودند تا با برگزاری جشن برجام، مواضع دولت را به عنوان یک «پیروزی بزرگ» به دانش‌آموزان معرفی کرده و فضای عمومی مدارس را به نفع دولت تغییر دهند. برگزاری همان «جشن‌های اقتدار ملی» هم در جهت همین سیاست قرار دارد. اما مشکل اینجاست که فضای عمومی در وزارت آموزش و پرورش به نفع محافظه‌کاران و مخالفان برجام است. با این دید می‌توان به راحتی پیش‌بینی کرد که امور تربیتی و آموزشی بیشتر از آنکه به اصل خود برجام بپردازد به سمت «دستاوردهای ضد استکباری و شکست توطئه خارجی، همچنین تجلیل از جایگاه رهبر جمهوری اسلامی و در آخر نیز یادنامه شهدای هسته‌ای» می‌رود. این آموزگار دبیرستان‌های تهران می‌افزاید، «در واقع باید گفت که درس برجام به نوعی یک برگ دیگر از آمریکاستیزی در کتاب‌های تاریخ خواهد شد».
به گفته‌ی این معلم، «موضوع آمریکاستیزی و سلطه‌ی محافظه‌کاران در آموزش و پرورش منحصر به دوران اخیر نیست و حتی در دوره سید محمد خاتمی نیز گفتمان دست بالا در این وزارت‌خانه با محافظه‌کاران بوده است و همواره نسبت به این موضوع حساسیت‌هایی وجود داشته است. این موضوع جدا از سیاست‌های کلی نظام در حوزه آموزش و پرورش موجب محافظه‌کاری بیشتر مدیران این وزارت‌خانه شده است».
از این آموزگار مدارس تهران درباره نقش معلمان منتقد می‌پرسم. وی می‌گوید، «با توجه به نظارت‌های درون سازمانی و با تاکید بر اینکه نقاط کلیدی این وزارت‌خانه در دست جریان مخالف دولت است، انتقاد از جریان موسوم به اصول‌گرایی در ایران هزینه‌های بسیاری حتی زندان به دنبال دارد. در این شرایط شما هرچه فریاد دارید می‌توانید بر سر دولت و وزرای اصلاح‌طلب آن بزنید و هیچ هزینه‌ای هم پرداخت نکنید». در چنین فضایی خود شما به راحتی می‌توانید قضاوت کنید که چه بر سر «کلاس برجام» خواهد آمد.»
او درباره این پرسش که مواد درسی «برجام» چگونه تنظیم می‌شود چنین توضیح می‌دهد: «تالیف و تدوین کتاب‌های درسی و حتی این بخش که با هر عنوانی همچون فوق برنامه به کتاب‌های درسی اضافه می‌شود تحت نظر سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی انجام می‌شود. این شورا زیر نظر حجت‌الاسلام بهرام محمدیان فعالیت می‌کند، فردی که در دولت گذشته نیز همین سمت را برعهده داشت. اینجا نیز خود شما می‌توانید مشاهده کنید که سیاست‌های تالیف کتاب‌های درسی تحت یک سیاست کلی است و با تغییر دولت، تفاوت چندانی را شاهد نخواهد بود».
وی می‌افزاید: «در واقع آنچه از ابتدا مطرح شده بود و حالا از سوی وزیر آموزش و پرورش مطرح می‌شود نوعی کوتاه آمدن دولت در مقابل خواسته اولیه خود است. آنها به خوبی می‌دانند نمی‌توانند از فیلتر‌های موجود در «سازمان پژوهش و برنامه ریزی درسی» عبور کرده و نظرات دولت را به «کلاس برجام» برسانند و به همین دلیل به یک جزوه قانع شده‌اند که البته به نظر می‌رسد به زودی همان هم فراموش شود و از سال آینده هیچ بحثی حتی به صورت فوق برنامه در مدارس مطرح نباشد.»
در این میان یک نماینده مجلس شورای اسلامی اضافه شدن این درس را با خوردن «میوه ممنوعه» مقایسه کرده و گفته است: «حضرت آدم با خوردن میوه ممنوعه تنها به دنبال جاودانه شدن بود و در این راه فریب شیطان را خورد بنابراین جاودانه شدن در فطرت انسان ها نهفته است. دولت وقت هم به طبع این ویژگی به دولت جاودانه شدن و به تعبیر دیگر به دست آوردن آراء مردم در دور بعد انتخابات می باشد». علیرضا منظری توکلی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات همچنین اضافه کرده است: «اگر قرار است در تاریخ نوشته شود بحث انرژی هسته ای و دستاوردهای آن بر هر مسئله دیگری اولویت دارد و در واقع برجام از اهمیت کمتری نسبت به دستاوردهای انرژی هسته ای برخوردار است».
حال مشخص نیست مانند آنچه آن معلم مقیم تهران به کیهان لندن گفته است «کلاس برجام» هم مانند بسیاری موارد دیگر به زودی به فراموشی سپرده می‌شود و یا برگ تحریف‌کننده‌ی دیگری از «مبارزات ضد استکباری نظام جمهوری اسلامی» را وارد کتاب‌های تاریخ مدارس خواهد کرد؟
