کامیار بهرنگ- این روزها بسیاری پیرامون امنیت سایبری فعالیت میکنند. به زبان فارسی مطالب زیادی نوشته و برنامههای زیادی تولید میشود. با این حال هنوز این موضوع به عنوان یک چالش عمومی در میان کاربران آنلاین ایرانی جا نیافتاده است.
با اینکه به باور برخی کارشناسان این حوزه، ایرانیها بیشتر از دیگر کشورهای منطقه به این موضوع توجه دارند اما واقعیت نشان میدهد که هنوز راه بسیاری پیش روی استفاده امن از فضای آنلاین وجود دارد. به همین دلیل فعالین عرصه امنیت سایبری در تلاش هستند تا با نوآوری و ابتکار توجه ایرانیان را به این موضوع بیش از پیش جلب کنند. یکی از موسساتی که در این زمینه فعالیت دارد «اسمال مدیا» (Small Media) است که با پروژههای گوناگون خود با سانسور و فیلترینگ در فضای آنلاین مقابله میکند. این موسسه با حمایت از پروژهای به نام «جنسیت» حالا جدا از فعالیت در عرصه امنیت سایبری به سراغ موضوع برابری جنسیتی نیز رفته است.
این پروژه در تعریف خود آورده است: «مباحثی که ما به آن خواهیم پرداخت، مباحثیست در باب امنیت اینترنتی و امنیتِ جنسی. حرف حساب ما این است که چگونه میتوانیم در امنیت بیشتری از اینترنت استفاده کنیم و چگونه میتوانیم روابطِ سالمتری داشته باشیم. لابد میپرسید چه ارتباطی بین امنیت اینترنتی و امنیت جنسی وجود دارد؟».
این «جنسیت» پاسخ مستقیمی به این پرسشها ندارد و با طراحی یک سری داستان به این موضوعات میپردازد. در کنار این داستانها که تلاش دارد با شیوهای جدید موضوع را به مخاطبان ارائه کند، بخش آموزش این پروژه برخی مفاهیم را با زبانی ساده و البته با طراحی جذاب، به مخاطبان میآموزد.
برای شناخت بهتر از «جنسیت» به سراغ مهسا علیمردانی، مدیر این پروژه رفتم و با او به گفتگو نشستم. او طرح اولیه این پروژه را به منظور «آموزش امنیت سایبری در زندگی روزانه مردم» عنوان کرد و گفت: «از آنجایی که میدانیم مردم خیلی علاقهای به خواندن مطالب آموزشی ندارند به این نتیجه رسیدیم که این موضوعات را به صورت یک مجموعه سرگرم کننده ارائه کنیم. به همین منظور هم این داستان را طراحی کردیم و از آنجا که خیلی از ما موضوع مبارزه زنان و ایده فمنیسم را حمایت میکنیم، فکر کردیم که جالبتر خواهد بود که این موضوع را هم با مساله امنیت سایبری یکی کنیم».
مهسا علیمردانی خود نیز تاکید دارد که «ارائه چنین مجموعهای که بخواهد هر دو موضوع را پوشش دهد کار بسیار مشکلی است و حتی این دو گاهی با هم در تضاد قرار میگیرند. امنیت سایبری گاهی در مقابل فمینسم قرار میگیرد چرا که در این عرصه مردان بیشتر از زنان فعالیت میکنند. به همین دلیل تلاش میکنیم این موضوعات را در داستانهای خودمان مطرح کنیم».
وحید فضائل طراحی این پروژه را برعهده دارد و کیومرث مرزبان نیز داستانهای آن را مینویسد. داستانهای پروژه جنسیت در ۶ قسمت به صورت ماهانه منتشر خواهد شد که اولین شماره آن در حال حاضر در دسترس علاقمندان قرار گرفته است. مهسا علیمردانی همچنین با اشاره به آینده این پروژه گفت: «باید بدانیم که میزان استقبال این پروژه در داخل ایران تا چه حدی خواهد بود. ما در بخش وبلاگ پروژه نیز تلاش میکنیم موضوعات متفاوتی را مطرح کنیم که شاید به صورت مستقیم به موضوع امنیت سایبری ارتباط نداشته باشد اما تلاش خواهیم کرد مخاطبان بیشتری را جذب پروژه کنیم».
او به بخشی از نظرات مخاطبان پروژه بعد از انتشار اولین قسمت از این داستانها اشاره کرد و گفت: «بیشترین بازخورد به این باز میگشت که ما چگونه میخواهیم جنیست و امنیت سایبری را با هم ارائه کنیم. شاید ما پاسخ مستقیمی به این سوالات نداشته باشیم و باید صبر کرد تا قسمتهای دیگر داستان منتشر شود. اما برای ما اهمیت دارد که موضوع امنیت سایبری به عنوان یک نُرم روزانه در زندگی مردم مطرح شود. از سویی دیگر تلاش داریم که نشان دهیم زنان هم این توانایی را دارند که در این عرصه (امنیت سایبری) به عنوان افرادی پیشرو مطرح باشند. البته در ادامه ما به موضوعات دیگری در زمینه سکسولوژی و برابری جنسیتی نیز خواهیم پرداخت».
مهسا علیمردانی تاکید دارد که اولویت اول این پروژه موضوع امنیت سایبری است. او همچنین اضافه کرد: «این خیلی ساده است که ما به مردم بگوییم از کدام برنامهها استفاده کنند و در مورد آنها صحبت کنیم، اما مهمتر از آن این است که به آنها بتوانیم موضوع امنیت سایبری در زندگی روزانه را آمورش دهیم. این آموزش به آنها خواهد گفت که چگونه این موضوعات میتوانند با زندگی طبیعی شما همپیوندی داشته باشد. ما در تلاش هستیم که نه به صورت دیکته گفتن به مخاطب بلکه با یک همفکری مشترک این کار را به پیش ببریم و آنها را در زندگی روزانه خودمان تمرین کنیم».