(+عکس) بزرگترین نمایشگاه عکس لندن هفته گذشته به مدت چهار روز میزبان بیش از ۴٨٠ هنرمند از نقاط مختلف جهان از جمله اروپا٬ آمریکای شمالی و حتی شهرهایی مانند بوئنوس آیرس، بیروت، هنگ کنگ، توکیو، تهران و دوبی بود.۸۵ گالری از مهمترین گالریهای پیشرو در دنیا در دومین دوره این نمایشگاه٬ دور هم جمع شدند تا هنر عکاسان بزرگ دنیا را در معرض نمایش و فروش بگذارند.
دنیای تصویری که در آن از عکسهای هنری و تاریخی عکاسان برجسته جهان تا عکسهای پرتره و خانوادگی عکاسان آماتور و عکسهای عریان و قابهایی که زیر پاها خودنمایی می کرد٬ مورد استقبال بسیاری از عکاسان٬ گالریداران، مدیران موزههای مشهور جهان و دوستداران هنر عکاسی قرار گرفت؛ عکسهایی متفاوت از ژانرهای مختلف که گاهی لحظاتی طولانی مخاطب را در برابر خود به تماشا و فکر وامیداشت و گاهی نیز تماشاگران را در برابر خود دچار سردرگمی میکرد.
دومین دوره این نمایشگاه در یکی از زیباترین مکانهای توریستی لندن یعنی «سامرست هاوس» برگزار شد.
تجلیل از دونالد مک کالین
دونالد مک کالین٬ از جمله عکاسان مشهور جهان است که موسسان فتو لندن با به نمایش گذاشتن کارهای او از وی تقدیر کردند.
مک کالین در نیروی هوایی پادشاهی بریتانیا، به حرفه عکاسی رو آورد. جنگ داخلی قبرس، اولین رویدادی بود که مک کالین به عنوان یک عکاس خبرنگار در آن حضور پیدا کرد. وی باعکاسی هوایی برای نیروی هوایی انگلیس از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۴میدان جنگ را در جزیره قبرس، بیافرا، ویتنام، کامبوج، بنگلادش، السالوادور و خاور دور پوشش داد و یکی از عکاسان مطرح جنگ در تاریخ عکاسی نام گرفت. اتفاق جالب در زندگی این عکاس مربوط به سال ١٩۶٨ است، زمانی که دوربین نیکون مک کالین، گلولهای را که به سوی او شلیک شده بود، متوقف کرد.
گفتوگو با یکی از بنیانگذاران نمایشگاه «فتو لندن»
فریبا فرشاد به همراه همسرش مایکل بنسون این نمایشگاه را بنیان گذاشتهاند.
به مناسبت برگزاری دومین دوره از این نمایشگاه٬ کیهان لندن گفتوگویی با فریبا فرشاد داشته است.
فریبا فرشاد در تهران متولد شده و در سال ۱۹۸۳ به پاریس مهاجرت کرد و سپس در سال ۱۹۸۶ به لندن آمد. او به عنوان یک هنرمند معاصر ایرانی پیشرو در سال ۲۰۰۸ تصمیم گرفت که هنر هنرمندان معاصر ایرانی را به غرب معرفی کند. پس در سال ۲۰۰۹ نمایشگاهی از کارهای ۳ نسل از زنان هنرمند ایرانی و بینالمللی را با نام «مسجد شهرزاد» برگزار کرد. بعد «نسل سوخته» را که زندگی ایرانیان را از دوربین ۸ عکاس ایرانی به تصویر کشیده است در نمایشگاه بزرگ «فتو لندن» در سال ۲۰۱۴ به نمایش گذاشت و امسال نیز این نمایشگاه همزمان با «فتو لندن» درموزه هنرهای معاصر در شیکاگو نیز به نمایش گذاشته شده است.
فریبا فرشاد در مورد ایده تاسیس نمایشگاه «فتو لندن» و انگیزه برگزاری این نمایشگاه به گذشته حرفهایش اشاره می کند و میگوید که به همراه همسرش مایکل بنسون کمپانی «کندلاستار» را تاسیس کردند که این شرکت به طور تخصصی در ایجاد و توسعه طرحهای مهم و معاصر فرهنگی در عرصه بینالمللی فعالیت میکند.
وی میافزاید: ما در رابطه با فعالیتهای این کمپانی٬ نمایشگاههایی همچون نمایشگاه Gulf Art Fair در دبی Prix Pictet را دایر کردیم که در مکان نسبتا کوچکتری برگزار شد.۷۰ نمایشگاه در بیشتر از ۴۰شهر برگزار کردیم. برگزاری این نمایشگاهها ما را تشویق به تحقق ایدهی Photo London کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که ویژگیهای این نمایشگاه را چگونه ارزیابی میکند، توضیح میدهد؛ این اولین بار بود که در لندن گالریهای بزرگ عکاسی در سطح وسیعی دور هم جمع شدند تا کارهایشان را در معرض نمایش و فروش قرار دهند. از این نظر میتوان فتو لندن را بزرگترین و اولین نمایشگاه بینالمللی عکاسی لندن به حساب آورد. یکی دیگر از برنامههای شاخض فتو لندن تقدیر از عکاسان برجسته بود٬ به طور مثال امسال به آثار و زندگی دونالد مک کالین اختصاص داشت که ما نمایش و طراحی گالری کارهای این عکاس برجسته را بر عهده داشتیم.
وی میافزاید: ما نمایشگاه دیسکاوری را داشتیم که به نمایش کارهای جوانهایی پرداخته که در نمایشگاهها کمتر شرکت کردهاند. همچنین در این نمایشگاه ما برنامههای جانبی مثل بحث و گفتوگوی آزاد و برنامههای آموزشی داشتیم به طوری که ۳۳ برنامه بحث و گفتوگو در حاشیه نمایشگاه برگزار شد.
موسس نمایشگاه فتو لندن٬ همچنین محل برگزاری این نمایشگاه را در «سامرست هاوس» که یکی از برجستهترین مکانهای توریستی لندن است از شاخصههای دیگر این نمایشگاه ذکر می کند و میگوید: این مکان مجهز به کافی شاپ و رستوران است که به بازدیدکنندهها و گالریداران این امکان را میدهد که ضمن بازدید و خرید عکس به تفریح و استراحت نیز بپردازند.
وی در مورد تاثیر لغو نمایشگاه معروف عکس پاریس بر رونق کار فتو لندن، که به دلیل تروریسم در نوامبر سال گذشته لغوشد٬ میگوید: لغو نمایشگاه پاریس هیچ تاثیری در استقبال گالریها از فتو لندن نداشت چرا که ما در آن زمان گزینش گالریها را انجام داده بودیم و ظرفیت نمایشگاه هم پر شده بود به طوری که در حال حاضر ۶۰ نمایشگاه در لیست انتظار هستند.
تصاویر «جنگ ایران و عراق » در فتو لندن
گالری ای جی (AG) از تهران نیز با کارهایی از آرش حنایی با عنوان «مزایای گیاهخواری» و بهمن جلالی با عنوان «جنگ ایران و عراق» در این نمایشگاه شرکت کرد.
فریبا فرشاد در مورد معیار انتخاب گالری ایرانی ای جی میگوید: این گالری نیز مانند همه گالریهای دیگر فرم درخواست شرکت در نمایشگاه و برنامهشان را برای شرکت در نمایشگاه ما به شکل آنلاین فرستادند و کمیته ارزیابی٬ کارهای هنرمندان آن گالری را بر اساس کیفیت٬ قدمت و ارزش کار هنرمند ارزشگذاری کرد و به ترتیب اولویت ما آنها را برای شرکت در نمایشگاه انتخاب کردیم که نحوه این انتخاب در واقع روال کار همیشگی ما است.
وی در مورد میزان استقبال بازدیدکنندهها از گالری ایرانی خاطرنشان کرد: استقبال عالی بود ولی کارهای گالری ای جی برای فروختن بسیار سخت است، اگرچه عکسها خیلی تاثیرگذار و قوی هستند اما آنها با هدف فروش در نمایشگاه شرکت نکردند چرا که میخواستند با ارایه کارهایشان٬ خاطرات فراموش شده جنگ ایران وعراق را به نمایش بگذارند.
نیوشا توکلیان و گوهر دشتی نیز از جمله هنرمندانی بودند که از طریق گالریهای دیگر کارهایشان به نمایش گذاشته شد.
فریبا فرشاد ابراز امیدواری میکند که گالریهای ایرانی بیشتری در سال آینده بتوانند در این نمایشگاه شرکت کنند که به گفته وی٬ این مهم فقط با اطلاعرسانی از طریق رسانهها امکانپذیر خواهد بود چرا که بسیاری از گالریهای عکاسی در ایران از این نمایشگاه مطلع نیستند.
گپی با مدیر تنها گالری شرکت کننده از ایران
مدیر گالری ایرانی ای جی که نخواست نامش منتشر شود٬ در مورد نحوه انتخاب عکسهایی از جنگ و هنرمندانی که آن را تجربه کرده بودند به خبرنگار کیهان لندن گفت: هدف اول ما فروش در این نمایشگاه نبود٬ هدف اصلی ما معرفی هنرمندانی بود که به جنگ و جامعه ایران نگاه جدی داشتند٬ ما میخواستیم با شرکت دادن این تصاویر٬ جنگی را که غرب به مردم ما تحمیل کرد و سالها مردم ما درگیر آن بودند و سرنوشت ایران را تغییر داد به بازدیدکنندهها نشان دهیم و یادآوری کنیم.
انتخاب موضوع « جنگ ایران و عراق» اثر بهمن جلالی، هنرمند فقید ایران، و «فواید گیاهخواری» اثر آرش حنایی در واقع نگاهی به دو نسل و دو سبک مختلف از عکاسی ایران دارد که با وجود موضوع دلخراش و جنجال برانگیزشان، به شیوه آرامی در فتو لندن ارایه شدند و نگاه مخاطبان را به خود جلب کردند.
در حالی که به تماشای آثار حنایی مشغول بودم٬ کودکی لهستانی را دیدم که به زبان انگلیسی و از روی کنجکاوی از مادرش در مورد عروسکهای سوخته مدام سوال می کرد و میخواست دلیل سوخته شدن این عروسکها را بداند٬ من به او جواب دادم اینها اسباب بازی بچههایی بوده که در جنگ سوختند و او با ناباوری در جوابم گفت: «نه اینها اسباب بازی نیستند». کودکی که هرگز جنگ را تجربه نکرده بود نمیتوانست باور کند که روزی کسی به قلمرو کودکیش تعرض کند و اسباببازیهای کودکیش را اینگونه خشن نابود کند.
مدیر گالری در مورد کارهای آرش حنایی توضیح میدهد: «مجموعه فواید گیاهخواری در زمانی گرفته شد که بمباران بغداد توسط آمریکا شروع شد و اعتراضی بود به جنگ در خاورمیانه و خطری که ایران با آن مواجه بود. از نظر فرم، این شش اثر تحت تأثیر آثار جنگ آقای بهمن جلالی هستند و دیالوگی را در ارتباط با دو شیوه مختلف نگاه به جنگ و عکاسی مطرح می کنند».
مدیر گالری «ایلکس» ( ILEX) از ایتالیا که ۷ عکس از آثار نیوشا توکلیان را به نمایش گذاشته بود نیز گفت: تمام کارهای نیوشا در این نمایشگاه به فروش رفت و اثر «من حوّا هستم» با قیمت ۱۷هزار پوند به عنوان دومین کار او به فروش رسید.
مایکل بنسون٬ کارگردان و از دیگر پایه گذاران نمایشگاه فتولندن در کنفرانس مطبوعاتی که در رابطه با این نمایشگاه برگزار شد گفت: «عکاسی هنر قرن بیستم است. آرزوی ما برای فتو لندن بالابردن سطح عکاسی است و این امر در چند سال آینده محقق میشود».
بنسون با اشاره به ورود تکنولوژی در عکاسی تاکید میکند: «تکنولوژی به هر کس امکان می دهد تا برای به وجودآوردن آثار بزرگ تلاش کند. به نظر من بیشتر ما، از جمله خود من، در این راه موفق نبودهایم اما این امر باعث توقف ما برای تلاش کردن نمیشود».
استقبال از فتو لندن نشان داد که تا چه اندازه محبوبیت عکاسی نه تنها در درک عمومی بلکه مهمتر از آن در بازارهای هنری افزایش یافته است آن هم در شهری مانند لندن که عکاسی در آن پیشینهای اصیل و غنی دارد.
این نمایشگاه به مدت ۴ روز از ۱۹ تا ۲۲ مه در لندن برگزار شد.