(+عکس) بیش از یک سال پیش، کیهان لندن در یک گفتگوی اختصاصی (متن گفتگو به انگلیسی) با یک عضو افغان عضو «سپاه قدس» از سیاستهای جمهوری اسلامی در رابطه با فرستادن اتباع خارجی به جنگ سوریه پرده برداشت. کمی بعد مجله آلمانی اشپیگل نیز در گزارش و گفتگویی به این موضوع پرداخت.
اینک روزنامه گاردین در گزارشی مینویسد، جمهوری اسلامی ایران٬ صدها افغان شیعه را به طور مخفیانه برای جنگ در سوریه علیه مخالفان بشار اسد استخدام میکند.
به گزارش گاردین٬ افغانها از کشور جنگزده خود به یک جنگ دیگر کشانده میشوند بدون اینکه مقامات رسمی افغانستان نقشی در این مهاجرت مخاطرهآمیز داشته باشند.
جنگجویان افغان اغلب فقیر، مذهبی متعصب و یا طرد شده از جامعه هستند که به دنبال پول، پذیرش اجتماعی و احساس داشتن یک هدف به استخدام نیروهای سپاه در میآیند.
مقامات ایرانی هرگونه اجبار و یا فریب افغانها را در ملحق شدن آنها به جنگ در سوریه و استخدام آنها در ارتش اعزامی به آن کشور برای مبارزه با مخالفان بشار اسد را انکار میکنند به طوریکه سخنگوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل نیز این موضوع را تکذیب کرده است. اما گاردین در بررسیهای خود به این نتیجه رسیده که رژیم ایران مردان افغان را با فریب تشویق میکند تا هزاران کیلومتر را برای شرکت در به جنگی بپیمایند که ممکن است هیچگاه از آن برنگردند.
جمهوری اسلامی به افغانها وعده میدهد که اگر به سلامت از جنگ برگردند به آنها اقامت دایم ایران و ۵۰۰ دلار ماهانه حقوق بدهد.
جواد که یک آژانس مسافرتی به همین منظور دایر کرده بود، خودش حدود یک سال پیش به سپاه پاسداران ملحق شد و به عنوان واسطه بین افغانها و سپاه عمل میکرده است. وی که شلوار جین پوشیده و عینک آفتابی ریبن به چشم زده است٬ میگوید: اغلب افغانها به دلیل پول و یا تعصبات مذهبی به سپاه ملحق میشوند.
اولین بار که خبرنگار گاردین جواد را ملاقات کرد٬ او در حال آماده شدن برای رفتن به سوریه بود. ۱۲ نفر از سربازان افغان که او آنها را استخدام کرده بود، از سوی نیروهای داعش در دمشق ربوده شده و خانوادههای آنها خواستار آزادی و بازگشت آنها بودند.
وقتی که او یکماه بعد به سوریه برگشت٬ به طور کامل در هم ریخته و شوکه شده بود. او با نشان دادن عکسهایی از دمشق میگوید: «برای آزادی افغانها با نیروهای داعش به مذاکره پرداختم اما از سوی دیگر به عینه شاهد بودم که چگونه ایرانیان افغانها را به عنوان سپرهای انسانی استفاده میکردند. بنابراین پس از آن واسطهگری بین رژیم ایران و افغانها را متوقف کردم. من واقعا خجالت میکشم که واسطه فرستادن این مردمان بیگناه به میدانهای جنگ شدم».
رسانههای داخلی ایران بدون اشاره به دخالت حکومت ایران برای فرستادن افغانها به جنگ اعلام کرده است که ۲۰ هزار افغان در جبهههای سوریه علیه مخالفان اسد و شبهنظامیان سنی میجنگند. و بیش از ۳۳۴ نفر افغان شیعه از سپتامبر سال ۲۰۱۳ در جنگ سوریه کشته شدهاند.
توماج یک سرباز افغان است و در همین باره میگوید: اعطای تابعیت به خانوادههای مردان افغان که در جنگ کشته شدند٬ قانون جدید دیگری از سوی جمهوری اسلامی است که سعی در تشویق و استخدام بیش از پیش مردان افغان و فرستادن آنها به این ماموریت جنگی دارد.
احسان و فهیم دو دوست از مزار شریف هستند که آنها نیز خانوادههای خود را متقاعد کردند که برای کار راهی به تهران شوند اما مدت کوتاهی بعد از رسیدن به تهران احسان شروع به فرستادن عکسهایی از خود در سوریه به دوست مشترکشان رسول کرد.
رسول در مورد او میگوید: احسان فرد بسیار مذهبی بود و اعتقادش او را به میدانهای جنگ در سوریه کشاند.
اما به گفته رسول هنوز هیچ اثری از فهیم نیست و خانوادهاش همچنان در جستوجوی او هستند.
بعضی از سیاستمداران افغان مانند نظیر احمدزی نماینده مجلس افغانستان سعی کردهاند که در این زمینه دخالت کنند اما موفق نشدهاند و این روند همچنان ادامه دارد. وی میگوید: ایران به منظور ایجاد کنترل در افغانستان سعی دارد بین مسلمانان شیعه و سنی این کشور تفرقه بیندازد.
به گفته وی٬حکومت ایران قصد دارد با این تفرقه افغانستان را نیز شبیه سوریه کند. او میافزاید: شواهد حاکی از آن است که حداقل ۱۸۰۰ افغان فقط در کابل استخدام شدهاند.
یونس یک جوان افغان است که بعد از پایان تحصیلاتش در دانشگاه کابل بیکار است و شاهد استخدام ۲۰ نفر از دوستان نزدیک خود و حتی دو پسرعمو و داییش بود که در این جنگ کشته شدند. وی در این زمینه میگوید: همه این افراد یا اعتیاد داشتند و یا مشکلات شدید خانوادگی. این افراد مردمی هستند که هیچ چیزی برای از دست دادن ندارند و امید خود را نیز از دست دادهاند.
مردان افغان با آگاهی از اینکه یا در جنگ میمیرند و به اعتقاد خودشان شهید میشوند و یا به یک زندگی بهتر همراه با حقوق و اقامت در ایران میرسند، داوطلبانه به جنگ میروند. آنها به خیال خودشان به دنبال یک شروع جدید در زندگی به جنگی میروند که بازگشت از آن بعید به نظر میرسد.