وزارت کار در ایران اعلام کرد : از بین گزینههای مختلف جستجوی شغل، خانوادهها به این نتیجه رسیدهاند که تا به دنبال یک پارتی و آشنا نباشند جوانانشان بیکارخواهند ماند.
البته این پدیده جدیدی نیست که گریبانگیر شغلیابی در ایران است. انتخاب افراد شایسته٬ مجرب و تحصیلکرده در مشاغل مختلف و مرتبط با رشته تحصیلی جوانان از جمله مواردی است که در سالهای اخیر با ورود سپاه به عرصههای مهم اقتصادی٬ به شدت رنگ باخته است. نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی٬ در هر دستگاه اداری٬ کارخانجات دولتی و خصوصی وموسسه سودآور رخنه کرده و فرصت استخدام جوانان تحصیلکرده و نخبه را در مشاغل مهم از آنها سلب کرده است.
در حال حاضر٬ بازارکار با سیل تقاضاهای شغلی فارغالتحصیلان دانشگاهی مواجه شده و بیکاری رو به وخامت بیشتر میرود. هشدارهای زیادی نیز درباره تشدید بیکاری وجود دارد، به گزارش خبرگزاری مهر٬ و به نقل از مقامات رسمی٬ مهمترین مشکل فعلی داخلی ایران بیکاری اعلام شده است.
اگرچه برخی به دلیل داشتن شانس، پارتی و آشنابازی٬ وابستگی به بسیج محله و سپاه و مواردی از این دست فورا جذب بازار کار می شوند ولی این امکان برای بیشتر کارجویان فارغ التحصیل دانشگاهی کشور وجود ندارد؛ از اینرو انباشت تقاضای کار جوانان درس خوانده به چالشی در بعد داخلی تبدیل شده است.
دامنهی این مساله آنقدر ملموس است که رییس جمهورهای دولتهای جمهوری اسلامی به منظور جلب نظر مردم و اخذ رای، در زمان تبلیغات انتخاباتی یکی از مهم ترین برنامهها و اولویتهای خود را پرداختن به مساله بیکاری جوانان و ایجاد اشتغال اعلام می کنند٬ اما اندک زمانی بعد این مساله را به فراموشی میسپارند.
با وجود موضوع انحصار سپاه در مشاغل مختلف٬ میتوان با تغییر ساختار آموزش در مدارس و آموزش عالی و سوق دادن دانشاموزان به سمت یادگیری مشاغل نیازمند مهارت و تخصص، استفاده از تجارب کشورهای پیشرفته به ویژه آنهایی که موفق به کاهش معضل بیکاری جوانانشان شده اند، تغییر نگرش مسوولان نسبت به شغل و انتقال این مهم به مردم که اشتغال تنها پشت میزنشینی نیست، حمایت های واقعی از کارآفرینان و صاحبان ایده، پرداخت تسهیلات ارزان قیمت به طرحهای واقعی اشتغالزایی، تعیین مشوقهای واقعی مالیاتی و بیمهای از سوی دولت برای تحریک کارفرمایان به جذب نیروی کار و جلوگیری از رانتخواری٬ اقداماتی اساسی برای به حرکت در آوردن چرخهای بازار کار در ایران انجام داد.
مسلم خانی٬ یک کارشناس بازار کار در این مورد میگوید: «شاید حدود ۵۳ عامل در بروز پدیده بیکاری موثر باشند که یکی از آنها عدم توجه جدی به بحث کارآفرینی در سالهای اخیر است. در شرایط پساتحریم و بحران بیکاری٬ یکی از منطقیترین و زودبازدهترین سیاستها میتواند ترویج و توسعه شرکتهای دانش بنیان و کارآفرین باشد.»
این کارشناس عالی بازار کار با اشاره به مشارکت ضروری مجلس در این زمینه تصریح میکند: «هنوز معلوم نیست٬ فرماندهی بازار کار کشور با کیست. آیا وزارت کار فرماندهی اشتغال را بر عهده دارد و یا وزارت اقتصاد، سازمان مدیریت و یا دستگاهی دیگر».
این در حالیست که به نظر میرسد این فرماندهی را سپاه در اختیار دارد به طوریکه در سالهای اخیر در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی٬ نهادهای اقتصادی خصوصی بهوجود آمدهاند که به بخشهای خصوصی شبه دولتی معروف شدهاند. این شرکتها از نظر مالکیت متعلق به اشخاص و گروههای نظامی یا پلیسی بوده و میتوان گفت که گروههایی اقتصادیاند که از نظر مالکیت یا مدیریت دارای ماهیتی نظامی هستند. بنابراین این گروه نظامی ترجیح میدهد نیروهای خودی بیسواد و بدون تخصص را در دستگاههای خصوصی یا دولتی و امنیتی وابسته به خود استخدام کند٬ چرا که به نظر میرسد برای پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی خود نیازی به نیروهای تحصیلکرده و متخصص ندارند.