(+عکس) در حالی که در شبانگاه روز جمعه ۱۵ ژوییه گروهی از نظامیان ارتش ترکیه اعلام کردند که ارتش با اقدامات نظامی، قدرت را در این کشور به دست گرفته است، اردوغان رییس جمهوری ترکیه از محل امنی که به آن منتقل شده این ادعا را بیاساس خواند و گفت که تلاش برای کودتا شکست خورده است.
نخستین بار تلویزیون خصوصی DHA در ترکیه اعلام کرد که ارتش «تمام قدرت» را در کشور به دست گرفته است. در بیانیهای که به نام ارتش در تلویزیون ترکیه NTV خوانده شد آمده که ارتش برای باز گرداندن دموکراسی و حقوق بشر دست به این اقدام زده است. به گزارش خبرگزاریهای بینالمللی، در سراسر کشور حکومت نظامی و ممنوعیت رفت و آمد اعلام شده است و در اعلامیهای از سوی ارتش شرح داده شده که این اقدامات برای حفظ امنیت شهروندان صورت میگیرد. ارتش همچنین در تلویزیون خبری DHA اعلام کرده است که کودتا برای حفظ قانون اساسی و باز گرداندن حقوق بشر و دموکراسی به ترکیه صورت گرفته است.
به گزارش خبرگزاریهای بینالمللی، اردوغان از مخفیگاه خود از طریق تلفن تصویری با سی ان ان ترکیه تماس گرفته و از یک سو کودتاچیان را تهدید به اشد مجازات کرده و از سوی دیگر از هواداران خود خواسته برای مقاومت به خیابانها بروند. اردوغان کودتاگران را اقلیتی ناچیز درون ارتش توصیف کرد که به سزای اعمال خود خواهند رسید. اردوغان در این ویدیوی تلفنی گفت: «من مردم خود را فرا میخوانم تا در میادین و فرودگاهها اجتماع کنند، آنها (کودتاگران) با تانکها و تفنگهایشان هر چه میخواهند بکنند»! اردوغان از مخفیگاه خود همچنین گفت، کودتا در کوتاهترین مدت در هم کوبیده خواهد شد و سران آن دادگاهی شده و بهای سنگینی برای آن خواهند پرداخت.
دفتر ریاست جمهوری ترکیه نیز اعلام کرده است: «گروهی در میان نیروهای نظامی و خارج از ساختار فرماندهی ارتش سعی کردهاند دولتی را که به طور دمکراتیک انتخاب شده ساقط کنند. بیانیهای که از سوی نیروهای نظامی منتشر شده، مورد تایید فرماندهی ارتش نیست.» در این بیانیه همچنین آمده است: «ما از جهان میخواهیم از مردم ترکیه پشتیبانی کند».
بینالی ایلدیریم، نخستوزیر ترکیه نیز که پس از اختلافات بین داوداوغلو و اردوغان در این سمت مشغول به کار شد اعلام کرده این اقدامات، کودتا نیست و گروهی که دست به این عملیات زدهاند، هزینهی بالایی برای کارهای غیرقانونی خود باید بپردازد. وی گفت نیروهای نظامی بدون مجوز در استانبول به این حرکات دست زدهاند و او اجازه نمیدهد این تلاشهای غیرقانونی موفق شوند.
این در حالیست که کودتاگران اعلام کردهاند فرودگاه استانبول را در اختیار گرفتهاند و پروازهای این فرودگاه همگی لغو شده است، همزمان تلویزیون دولتی کشور و دفتر حزب «عدالت و توسعه» که دولت را در دست دارد، به تصرف نیروهای ارتش در آمده است.
به گزارش خبرگزاریهای ترکیه فرمانده کل ارتش ترکیه توسط کودتاگران دستگیر شده است.
خبرگزاریها گزارش میدهند که در بسیاری از نقاط ترکیه اینترنت قطع شده و بسیاری از رسانهها و شبکههای اجتماعی تنها از طریق VPN در دسترس هستند.
در استانبول نیروهای ارتش دو پل تنگهی بسفر را در کنترل خود گرفتهاند و تمامی پروازهای فرودگاه آتاتورک در استانبول را لغو کرده و سربازان برج بزرگترین فرودگاه ترکیه را در اختیار دارند.
رویترز از آنکارا از تیراندازی و پرواز مداوم هلیکوپترها بر فراز شهر گزارش داده است.
در ساعاتی که این گزارش منتشر میشود، هنوز کسی نمیداند در ساعات آینده کدام نیرو بر ترکیه حکومت خواهد کرد.
چهارمین کودتا در تاریخ معاصر ترکیه
کودتای ۱۵ ژوییه ۲۰۱۶ چهارمین کودتا در تاریخ معاصر ترکیه است. نخستین بار در ۲۷ ماه مه ۱۹۶۰ ارتش، دولت عدنان مندِرِس را سرنگون کرد زیرا دموکراسی ترکیه را در خطر میدید. دولت نظامی آزادی مطبوعات و آزادیهای سیاسی را محدود کرد که به ناآرامیهای دانشجویی انجامید. فرماندهان ارتش ۱۷ ماه در قدرت ماندند.
دومین کودتا در ۱۲ مارس ۱۹۷۱ روی داد که پاسخی بود به عملیات تروریستی فزایندهی گروههای چپگرا در کشور. نظامیان، نخست وزیر وقت، سلیمان دمیرل را مجبور به استعفا کردند و یک سال بعد ارتش، یک دولت غیرنظامی را برای اداره کشور فراخواند.
سومین کودتا در ۱۲ سپتامبر ۱۹۸۰ روی داد و سلیمان دمیرل را در دومین دورهی حکومت خود سرنگون ساخت. دولت نظامی به رهبری ژنرال کنعان اِورِن در ترکیه حکومت نظامی اعلام کرد تا از سقوط قدرت دولتی که از سوی عملیات تروریستی چپ و راست در خطر قرار گرفته بود جلوگیری کند. بیش از نیم میلیون نفر دستگیر شده و شمار زیادی اعدام شدند. پس از سه سال، در نوامبر۱۹۸۳ حکومت نظامیان جای خود را به غیرنظامیان سپرد.