برزو فارسی – از روز دوشنبه ۱۱ مرداد ماه روسیه میزبان یک دوره مسابقات نظامی است و علاوه بر قزاقستان که بخشهایی از مسابقات در خاک این کشور برگزار میشود، کشورهای چین، هند، بلاروس، صربستان، آنگولا، مغولستان، ارمنستان، تاجیکستان، هند، کویت، نیکاراگوئه، ونزوئلا و جمهوری اسلامی ایران در آن حضور دارند.
از میان ۲۳ رشتهای که تیمهای نظامی در آن رقابت دارند، ایران با ترکیب ۲۰۴ نفره متشکل از نیروهای ارتش، سپاه پاسداران، نیروی انتظامی و بسیج در هفت رشته حضور دارد: تیراندازی، تانک بیاتلون، حمله سوواروف، کوهستان، دسته هوابرد، تهاجم دریابرد و غواصی بخشهایی است که تیم جمهوری اسلامی در آن با دیگر کشورها رقابت دارد.
اما در بخش هوایی این مسابقات که بیش از صد خلبان در ۱۲ نوع هواپیما و هلیکوپتر به رقابت میپردازند و یکی از اصلیترین مهارتهای نیروهای مسلح هر کشوری قلمداد میشود، جمهوری اسلامی هیچ شرکتکنندهای ندارد. این در حالیست که تا پیش از انقلاب تیم افسانهای آکروجت «تاج طلایی» ایران به سرپرستی زندهیاد سپهبد نادر جهانبانی و جمعی از خلبانان زبده نیروی هوایی یکی از پرافتخارترین و قدرتمندترین تیمهای هوایی دنیا بود و جلوهای از قدرت ارتش ایران در آسمان شمرده میشد. دوشادوش نیروی هوایی، یگان تازه تاسیس هوانیروز قرار داشت که خلبانانی چون سرلشکر منوچهر خسروداد در آن خدمت میکردند و رکوردهای بینظیری در سرعت و ارتفاع پرواز با هلیکوپترهای ساخت آمریکا را ثبت کرده بود. در همان دوران با تلاشهای تیمسار خسروداد تیپ نوهد ارتش نیز تاسیس شد و در مجموع توان نظامی ایران در هوا، زمین و دریا، ارتش وقت را به قدرتمندترین نیروی نظامی منطقه تبدیل کرده بود.
در مسابقات امسال روسیه در بخش هوایی انواع جنگندههای سوخو، میگ و ایلوشین و در بخش هلیکوپتری انواع هلیکوپتر روسی از نوع «میل» حضور دارند که ایران حتی در مدل سوخو، میگ و ایلوشین که خلبانان زیادی در آن مهارت دارند شرکت نکرده است.
حضور برای قلب نازنین مقام عظما
مهدی احمدی افشار سرپرست تیم ایران در رقابتهای امسال در مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در مورد پیشبینی نتیجه این رقابتها گفته است: «با توجه به اینکه همه کشورهای حاضر در این تورنمنت بینالمللی قطعاً با آمادگی کامل در این مسابقات حضور یافتهاند، امکان ارزیابی و قضاوت قطعی کمی مشکل است، لیکن با عنایت پروردگار متعال، استعانت از ائمه اطهار علیهالسلام و دعای خیر مردم شریف و بزرگوار ایران اسلامی، سعی خواهیم کرد که با نهایت توان در این مسابقات شرکت نموده و با نتایج قابل قبول قلب نازنین مقام عظمای ولایت و مردم شریف ایران را شاد نماییم.»
در عین حال با وجود دعوت روسیه هیچ کشور عضو ناتو در این رقابتها حاضر نشده است.
سرهنگ مرتضی عشقیپور، از اعضای گارد جاویدان و مسئول حفاظت از کاخ نیاوران که در سال ١٩۶٧ در آلمان در مسابقات قهرمانی تیراندازی پیمان «سنتو» بالاتر از دو تیرانداز آمریکایی در جایگاه نخست ایستاد در گفتوگو با کیهان لندن در نگاهی کوتاه به این مسابقات به مقایسه وضعیت نظامی ایران قبل و بعد از انقلاب در چنین تورنمنتهایی پرداخت.

– جناب عشقیپور، در مسابقات نظامی روسیه کشورهای نزدیک به سیاستهای مسکو به رقابت میپردازند، روسیه اعلام کرد که هدف از برگزاری این مسابقات نزدیکی و صلح بین نیروهای نظامی کشورهای مختلف دنیاست، چرا با وجود دعوتی که از کشورهای عضو ناتو شد، هیچ کدام در این مسابقات حاضر نشدند؟
-این که روسیه ادعا میکند هدف از برگزاری این مسابقات صلح و دوستی است، با عملکرد آنها در شرق اروپا و اوکراین و حضورشان در منطقه کریمه همخوانی ندارد، دنیا هم براین باور است که روسیه به این مسابقات به عنوان ابزاری برای کسب اعتبار در بین متحدین خود و همینطور نمایش قدرت نظامی و قدرت رهبری خود بین دوستانش نگاه میکند. این مسابقات فرصت خوبی است برای روسها که سلاحهای مدرنی را که تولید کردند بازاریابی کنند و به غرب این پیام را بدهند که همچنان در حیطه نظامی و سیاسی حرفی برای گفتن دارند.
-ایران از مدتها پیش کاروان خود را که ترکیبی از نیروهای ارتش و سپاه و بسیج بود در دانشگاه امام حسین وابسته به سپاه پاسداران تمرین داد، اما حالا تنها در هفت رشته از ۲۳ رشته شرکت کرده، آیا این نشانهی ضعف نیست؟
-قطعاً همینطور است. پیش از انقلاب ایران عضو پیمان سنتو بود. آمریکا، انگلستان، ایران، پاکستان و در دورهای هم عراق و ترکیه عضو پیمان بودند. ارتش ما در این اتحاد حرفهای زیادی برای گفتن داشت. مسابقه بین نیروهای مسلح تنها نمونهای از تجلی قدرت و کیفیت نظامی است، ما در عمل پیش از انقلاب قدرتمند بودیم، عملیات ظفار مثال خوبی برای این مدعاست. در این مورد خاص یعنی مسابقات ۲۰۱۶ روسیه باید تاکید کرد رشتههای نظامی مثل یک رشتههای المپیکی و ورزشی نیست، حضور نداشتن در هر کدام از این بخشها یک ضعف است! باید بپرسیم چرا ایران که روزی در منطقه قدرتمندترین یگان هوایی را داشت امروز هیچ تیمی در رقابتهای هوایی روسیه ندارد؟ علت آن مشخص است؛ ناوگان نیرویهوایی ایران حدود چهل سال از عمرش میگذرد، یک جنگ هشت ساله را پشت سر گذاشته و فرسوده شده، آنچه را هم عنوان میکنند که توانستهاند هواپیماهایی را بهینهسازی کنند، حداقل از تعداد سقوط جنگندهها در این چندماه مشخص است که راه به جایی نبرده.
عنوان میشود از نظر نظامی در گذشته وابسته به آمریکا بودیم، اما در عمل بسیاری از ادوات نظامی ما خریداری شده از انگلستان، سوئیس، آلمان و حتی شوروی بود. بهترین تجهیزات با پشتیبانی کامل توسط ایران خریداری میشد و علم تعمیر و نگهداری آن هم به کشور وارد میشد. ما و آمریکا قبل از انقلاب تنها کشوری بودیم که F14 داشتیم، حتی اسرائیل نداشت. نمونه آن شرکت هلیکوپترسازی سپاهان، که ساخت هلیکوپترهای بل در اصفهان را آغاز کرده بود. ما در زمان شاه تانکهای «چیفتن» انگلستان را بهینهسازی کردیم و چون بنزینسوز بود تبدیل به گازوئیلسوز شد تا اقتصادیتر شود. همین توان نظامی باعث شد تا ایران در دوران جمهوری اسلامی بتواند هشت سال جنگ عراق را ادامه بدهد.
-امروز دکترین نظامی ایران بر پایه افزایش توان موشکی استوار است، تحلیل شما از این استراتژی چیست؟
-بودجههای زیادی صرف گسترش و تولید سلاحهای موشکی در ایران میشود. به طور حتم دستاوردهایی هم داشتند؛ حداقل بُرد موشکها بیشتر شده و یا قابلیت حمل کلاهک اتمی پیدا کردهاند. اما فرض کنیم اینها درست؛ بعد از موشکباران یک منطقه چه باید بکنند؟! به زبان ساده، پیش از هر عملیاتی توپخانه وظیفه آتشباری دارد و بعد یگان زرهی و پیاده حرکت میکنند. آیا امروز قابلیت تازه در لشگرهای پیاده و زرهی ایران ایجاد شده؟ آیا آنچه از زمان شاه برای ارتش باقی مانده امروز کارایی دارد؟
موشک معجزه نمیکند، از این گذشته به نظرم بخش عمده آنچه حکومت درباره توان نظامی خود صحبت میکند تبلیغات است و خوراک داخلی دارد. وگرنه اگر ایران توان نظامی قابل قبولی میداشت چرا بشار اسد از روسیه خواست که ماموریتهای هوایی و موشکی علیه مخالفانش در سوریه را انجام دهند؟!
-به این ترتیب ایران به لحاظ نظامی و کارایی تجهیزات افت بیشتری داشته تا پیشرفت…
-بله، به علاوه ما در بخش آموزش نظامی هم با ضعفهای عمده روبرو هستیم، هشت سال جنگ تجربههای خوبی برای نیروهای مسلح ایران بود ولی چنیدن برابر آن تحریمها به ما لطمه زد و از تجهیزات روز و به دنبال آن از علم نظامی روز و آموزشهای مناسب عقب ماندیم. اینها همه مواردی است که به صورت میدانی میشود درموردش صحبت کرد.