فیروزه رمضانزاده – چندی پیش تارنمای تسنیم به نقل از محمدحسین نجات، معاون فرهنگی سپاه نوشت که «جمهوری اسلامی در فضای مجازی در جذب قشر خاکستری جامعه، ناموفق بوده است.»

این مقام مسوول در معاونت فرهنگی سپاه تایید گفت: «در فضای مجازی در ارتباط با قشر حزباللهی موفق و در مواجهه با قشر خاکستری جامعه ناموفق بودهایم؛ ما باید این بخش جامعه را به تولید کننده در عرصه انقلاب اسلامی تبدیل کنیم.»
محمدحسین نجات «چالش» اصلی جمهوری اسلامی را «اسلام آمریکایی» دانست و افزود: «روحیه انقلابیگر در فضای مجازی باید به وجود بیاید که این امر می تواند بسیاری از معضلات را در این عرصه مرتفع نماید.»
نهادهای حکومتی در ایران از سال ۱۳۸۰ تاکنون به دلیل نگرانی و احساس خطر از تاثیر شبکههای اجتماعی و دسترسی آزاد کاربران ایرانی به فضای مجازی و تبادل آزاد اطلاعات، با اعمال مکانیزمهای فشار، رویکردهای سلبی و نظارتی، حجم بالای سانسور، کنترل شدید سایتها و فیلتر کردن آنها، پائین آوردن سرعت اینترنت، جمعآوری بشقابهای ماهواره، شناسائی و بازداشت فعالان شبکههای مجازی محدودیتهای بسیاری در این عرصه ایجاد کردهاند.
میثم بادامچی، تحلیلگر مسائل سیاسی ساکن ترکیه در گفتگو با کیهان لندن سخنان اخیر معاون فرهنگی سپاه را دقیقاً نگاه امنیتیِ آن بخش مهم از اصولگرایان در مورد فضای مجازی و اینترنت ارزیابی میکند و میگوید:« همان طور که در دوره دولت محمود احمدی نژاد به نحوی شاهد بودیم که اصولگرایان نگاهی امنیتی به این مساله داشتند همان نگاه امنیتی و به کار بردن جنگ نرم برای اینترنت و فضای مجازی از سوی آنها همچنان ادامه دارد.»

به گفته بادامچی، در عین حال، اعترافی هم در سخنان محمدحسین نجات آشکار است و آن اینکه اصولگرایان موفق نبودهاند «قشر خاکستری» جامعه را به سمت خود جذب کنند زیرا بخشی از جامعه اساساً طرفدار اصولگرایان نیستند و فقط یک بخش محدود پایگاه ثابت اصولگرایان هستند. وی میافزاید: «در این میان یک بخش از جامعه که اصولگرایان نتوانستند آنها را به سوی خود جذ ب کنند به سوی اصلاحطلبان رانده شدهاند.همان طور که انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ نشان میدهد پایگاه اجتماعی اصولگرایان در گستردهترین حالت، مجموعه رای آقایان قالیباف، جلیلی و ولایتی است چون یک بخش از کسانی که به اصولگرایان رای میدهند کسانی هستند که به عملگرایی آنها رای میدهند.»
این تحلیلگر سیاسی توضیح میدهد که قشر خاکستری جامعه عموماً افراد غیرسیاسی هستند بنابراین به اعتقاد وی تا وقتی که اصولگرایان موضع خود را در مورد یک سری از آزادیهای اجتماعی مردم غیرسیاسی تغییر ندهند قادر نخواهند بود آنها را به سوی خود جذب کنند. از سوی دیگر هیچ شاهدی در دست نیست که تاکنون در میان اصولگرایان کسانی معتقد باشند که باید دیدگاه خود را در مورد سبک زندگی و آزادیهای اجتماعی مردم تغییر دهند؛ اگر هم کسانی بودهاند بسیار پراکنده و جسته و گریخته در این زمینه صحبت کردهاند.
طی دو دهه گذشته لبه تیز انتقادهای رهبر جمهوری اسلامی از مسائل اجتماعی و فرهنگی همواره با سیاستگذاریها و تصمیمگیریهای نادرست نهادهای حکومتی در جهت نفی حقوق و آزادیهای مدنی شهروندان توام بوده است.
تنها چند ماه پس از آغاز اجرایی شدن «برجام» و برداشته شدن برخی تحریمهای پولی و مالی از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا، آیتالله خامنهای در اردیبهشت ماه جاری به صورت کمسابقهای با ورود به شخصیترین مسائل روزانه شهروندان، همچون خلوت خانهها و صفحه تلویزیونها و انتخاب محل سفر از سفرهای تفریحی به شهرهایی همچون آنتالیا در ترکیه گرفته تا بالا بودن میزان مصرف مواد آرایشی در کشور انتقاد کرد.
رهبر جمهوری اسلامی همان ماه در بین مدیران، استادان و شاگردان مدرسههای دینی استان تهران در باره فضای مجازی گفت: «این میدان، میدان واقعی جنگ است و روحانیون و طلاب باید مسلح و آماده، وارد عرصه مقابله با شبهات و تفکرات غلط و انحرافی شوند.»
اعمال حاکمیت یک صدا و یک سلیقه در کشوری که بیش از ۱۱ میلیون کاربر اینترنت دارد در حالی همچنان ادامه دارد که به گفته اسدالله دهناد، سرپرست شرکت مخابرات ایران، «هر ایرانی بیش از دو ساعت در روز از تلگرام استفاده میکند… این زمان بیش از دو برابر زمانی است که مردم برای تماشای تلویزیون صرف میکنند.»
استفاده از اهرم فشار نیروهای امنیتی نظامی و قضایی به منظور یکدست کردن سبک زندگی در جامعه در حالی همچنان بر جامعه ایران حاکم است که متولیان فرهنگی و انتظامی در جمهوری اسلامی بارها از تمایل شهروندان ایرانی به شبکههای ماهوارهای خبر دادهاند آن هم در شرایطی که استفاده از تجهیزات دریافت شبکههای ماهوارهای در ایران «جرم» به شمار میرود.
عزتالله ضرغامی، رپیس پیشین سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در خردادماه ۱۳۹۳ در هجدهمین جشنواره تولیدات رادیویی و تلویزیونی گفته بود که ۳۵ تا ۴۰ درصد مردم ایران از ماهواره استفاده میکنند.
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در آذرماه ۱۳۹۲ ضریب استفاده شهروندان تهرانی از ماهواره را ۷۱درصد اعلام کرده بود. از سوی دیگر در شهر مذهبی قم نیز به گفته محمدرضا آشتیانی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بیش از ۵۰درصد ساکنان قم از گیرندههای ماهوارهای استفاده میکنند.
با وجود فشار مداوم و ادامه سیاستگذاریهای محدود کننده از سوی حکومت، نه تنها روش و سبک زندگی پیشنهادی و مورد نظر جمهوری اسلامی، در جریان زندگی شهروندان ایرانی نقشی ندارد بلکه در عمل هر آنچه از سوی رژیم محدود و ممنوع اعلام میشود، رشد میکند؛ از انواع هنر مانند موسیقی گرفته تا مهمانیهای زیرزمینی و تحول در نوع پوشش و آرایش…
از سوی دیگر شهروندان عادی جامعه یا همان «قشر خاکستری» آنچنان در سالهای اخیر از حکومت فاصله گرفتهاند که گویی هر یک در دو کشور جداگانه زندگی میکنند! «قشر خاکستری» نیز بخش مهم و تعیینکنندهای از جامعه است که در عمل اعتنایی به امر و نهیهای حکومت انحصارطلب و اقتدارگرای ایران ندارد و اگر قرار باشد جذب نیرویی شود، آن نیروست که باید خود را با مطالبات این قشر تطبیق دهد و نه برعکس!