خبرگزاریهای امریکایی خبر صدور مجوز فروش فوری ۸۰ هواپیما به ایران از سوی آمریکا را اعلام کردند و آن را یکی از دستاوردهای موفق سفر روحانی به نیویورک عنوان کردند.
سخنگوی شرکت هواپیمایی بویینگ در این زمینه اعلام کرد: وزارت خزانهداری آمریکا٬ مجوزهایی را صادر کرده که طی آن امکان فروش ۸۰ هواپیمای جدید به ایران ایر فراهم شده که از این تعداد، تحویل حداقل ۱۷ فروند هواپیمای ایرباس به ایران نهایی شده است.
به گزارش خبرگزاری واشنگتن پست٬ فروش این تعداد از هواپیماها به ایران بخشی از قرارداد تحویل ۱۱۸ فروند هواپیما به ایران بوده است.
این خبرگزاری مینویسد: «نشان دادن چراغ سبز فروش هواپیما به کشوری با ۸۰ میلیون جمعیت٬ به این کشور قدرت بازسازی ناوگانهای فرسوده هوایی را میدهد که تا پیش از این به طور مخفیانه اقدام به خرید هواپیماهای دست دوم از کشورهای دیگر میکرد. این در حالیست که در ۴ دهه گذشته صدها ایرانی در اثر حوادث هوایی جان خود را از دست دادند که بیشتر این حوادث به دلیل فرسودگی ناوگان هوایی ایران رخ داده است».
روحانی٬ رییس جمهوری اسلامی ایران پس از توافق هستهای ایران با کشورهای ۵ بعلاوه یک٬وعده داده بود: «از امروز پروازهای ما از امنیت بیشتری برخوردار خواهند بود».
از زمان توافق هستهای به این سو ایران توانسته فروش نفت خود را افزایش دهد اما به دلیل محدودیتهای بانکی شرکتهای غربی نمیتوانند نقل و انتقالات مالی را با ایران انجام دهند. با وجود آن که ایالات متحده بسیاری از تحریمهای خود علیه ایران را کاهش داده ولی واشنگتن هنوز هم خواستار آن است که تولیدکنندگان غیر امریکایی مایل به فروش محصولات به ایران از آن کشور اجازه بگیرند چرا که بخش عمدهای از مواد و قطعات به کار رفته در این محصولات ساخت امریکا هستند. به طور مثال ایرباس مستقر در اروپاست اما ۴۰درصد از کل قطعات هواپیماهایش امریکایی هستند.
بر اساس گزارش وزارت خزانهداری آمریکا٬ اجازه صدور مجوز خرید هواپیما به ایران بر طبق قانون سختگیرانه آمریکا فقط به خرید هواپیماهای مسافربری اختصاص خواهد داشت و ایران نمیتواند برای اهداف دیگر اقدام به خرید ناوگان هوایی کند.
در این زمینه روزنامه نیویورک تایمز نیز مینویسد: «به احتمال بسیار زیاد اعطای مجوز به بوئینگ و ایرباس از سوی وزارت خزانهداری امریکا با انتقاد نمایندگان کنگره مواجه خواهد شد که استدلال می کنند ایران از هواپیماهای خریداری شده برای حمل و نقل سربازان به سوریه و ارسال اسلحه برای دولت اسد استفاده می کند».
یک سخنگوی بوئینگ نیز گفت: «این شرکت امیدوار به فروش ۴۶ فروند هواپیمای ۷۳۷، ۳۰فروند هواپیمای ۷۷۷و چهار فروند هواپیمای۷۴۷ به ایران است.»
جاستین دوبن٬ سخنگوی ایرباس نیز تایید کرد که وزارت خزانهداری مجوز فروش ۱۷ فروند هواپیما را برای ایران صادر کرده است. این بخشی از توافق چند میلیارد دلاری است که در ماه ژانویه گذشته برای فروش ۱۱۸ فروند ایرباس به ایران حاصل شد. ایرباس قرار است چندین هواپیمای ای -۳۸۰ به ایران تحویل دهد.
واشنگتن پست در گزارش خود به این نکته اشاره میکند که هنوز معلوم نیست که ایران چگونه در حال برنامهریزی برای پرداخت هزینه معامله هواپیماها است چرا که هنوز هم دسترسی به اعتبارات بینالمللی برای ایران ممکن نیست و بانکهای بزرگ از ترس مواجهه با مجازاتهای ناشی از تحریمهای احتمالی امریکا علیه ایران در این زمینه محتاط هستند.
کاپیتان هوشنگ شهبازی اما از خبر اخیر خوشحال است و میگوید: «این لحظهای برای شادی است. این خبری خوب برای مردم است. این خبر فوقالعاده است. این به معنای مسافرت هوایی امنتر برای مسافران ایرانی است».
کاپیتان شهبازی در سال ۲۰۱۱میلادی جان ۱۲۰مسافر در یک پرواز از مسکو به تهران را نجات داد. او ماهرانه با کاهش سرعت هواپیما و دستکاری ترمز، تعادل را به هواپیما بازگرداند و فرودی معجزهآسا داشت.
کاپیتان شهبازی معتقد است که ۱۷فروند هواپیمای جدید ایرباس تنها گام اول است و ایران برای نوسازی زیرساختهای ناوگان هوایی خود به بیش از۵۰۰ فروند هواپیما نیاز دارد.
این همه در حالیست که دو روز پیش اعلام شد، ایران از خرید ۶ هواپیمای ایرباس انصراف داده است.