وقتی شما یک پست ارسال میکنید، یا روی عکسی تگ (برچسب) میخورید، یا وضعیت خود را بهروز کرده، و یا رابطه خود را تغییر میدهید و یا یک کتاب و حتی شخصیت مورد علاقه سیاسی خود را لایک میزنید، الگاریتمهای فیسبوک شما را مونیتور کرده و تحت نظر دارد.
همان طور که وقتی شما در فروشگاه مورد علاقه خود خرید آنلاین انجام میدهید، یا اتوموبیلی کرایه میکنید یا یک قرار اینترنتی در صفحهای میگذارید که دکمه اشتراکگذاری فیس بوک دارد، این غول رسانههای اجتماعی در پشت صحنه همچنان به جمع آوری اطلاعات از شما مشغول است. فیسبوک در این راه مخفی همراهانی همچون اینستاگرام و واتساپ را نیز با خود دارد. حالا موسسه پرو پابلیکا ProPublica به موضوع جمعآوری و نظارت اطلاعات توسط فیسبوک پرداخته است.
این گنج دادهها و اطلاعات، فیسبوک را به یک نیروگاه تبدیل کرده که تمام آگاهیهایی که در دست آنان قرار دارد به قدرتی برای بازاریابان به منظور هدف قرار دادن گروههای مختلف مردم برای تبلیغات مختلف تبدیل میکند. پرو پابلیکا متوجه شده است که فیسبوک نزدیک به ۱۳۰۰ دسته (کاتگوری) برای تبلیغ دارد.
الگاریتم فیسبوک در حال حاضر و همزمان با انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا به راحتی اولویتهای سیاسی کاربران را مونیتور میکند. آنها به راحتی این کار را با نظارت به روی صفحههایی که مردم علاقه دارند و میزان فعالیتهای آنها در این سایتها میتوانند تشخیص دهند. اما این فقط در مورد سیاست نیست. در سراسر جهان ۹۸ دسته اطلاعاتی در مورد کاربران وجود دارد. بر اساس گزارش روزنامه نیویورک تایمز، کاربران میتوانند بدانند که چگونه این غول رسانههای اجتماعی آنها را بر اساس تنظیمات موجود دستهبندی کرده است.
چگونه میتوان نگاه سیاسی خود را مشاهده کرد
کاربران فیسبوک در ایالات متحده آمریکا میتوانند ببینند که چگونه این حفرههای ایجاد شده آنها را بر اساس تنظیمهای شخصی دستهبندی کرده است.
با مراجعه به سایت facebook.com/ads/preferences و انتخاب گزینه «سبک زندگی و فرهنگ» (Lifestyle and Culture) و در زیرمجموعه گزینه «علاقمندیها» شما به راحتی به این اطلاعات دسترسی پیدا میکنید. در زیرمجموعهی دیگری زیر عنوان «سیاست آمریکا» شما میتوانید اطلاعات جالبی به دست آورید. این گزینه در کشورهای گوناگون متفاوت است و شما میتوانید حتی اطلاعات مربوط به کشور خودتان را پیدا کنید.
دادههای شخصی افراد به سادگی از اطلاعات پروفایل شما شامل سن، جنسیت و محل اقامت به دست میآیند و حتی وقتی پیچیدهتر و کاملتر میشوند که اطلاعات محل اقامت شما در زمان تعطیلات و یا رستورانی که در آن غذا خوردهاید نیز در دسترس قرار میگیرد. اما فقط این نیست؛ این گزارشها و اطلاعات تا زندگی سیاسی شما نیز ادامه پیدا میکنند. به عنوان مثال وقتی شما صفحه دونالد ترامپ را لایک میکنید به سرعت در دسته محافظهکاری قرار میگیرید. نیویورک تایمز توضیح میدهد که حتی اگر کاربران به صورت مستقیم هم یک صفحه سیاسی را لایک نکرده باشد چگونه میتوانند بر اساس دیگر فعالیتهایشان در رسانههای اجتماعی در این دستهبندی قرار گیرند. برای مثال وقتی کاربری «انجمن ملی سلاح» را در لیست صفحههای مورد علاقه خود قرار میدهد به صورت غیر مستقیم وارد دسته محافظهکاران میشود. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، این اطلاعات برای بهتر مورد هدف قرار دادن بمباران تبلیغاتی، اعم از سیاسی و بازرگانی، مورد استفاده قرار میگیرند. زمانی که ترکیبی از اطلاعات سیاسی درباره افراد به دست میآید، فعالین کمپینهای انتخاباتی به راحتی میتوانند بر اساس دستهبندیهای صورت گرفته اقدام کنند که آیا به سمت هسته سخت محافظهکاران حرکت کنند یا اینکه اگر محافظهکار باشند، بهتر است به سوی نیروهای میانهرو جامعه بروند.
فیس بوک از شما نزدیک به ۹۸ مورد اطلاعاتی را دریافت میکند:
۱) محل اقامت ۲) سن ۳) جنسیت ۴) نسل ۵) زبان ۶) سطح تحصیلات ۷) رشته تحصیلی ۸) مدرسه ۹) وابستگی قومیتی ۱۰) درآمد خالص ۱۱) وضعیت مالکیت خانه ۱۲) ارزش خانه ۱۳) اندازه خانه ۱۴) زیربنای کلی خانه ۱۵) زمان ساخت خانه ۱۶) مدل خانه ۱۷) سالگرد ازدواج کاربران به مدت ۳۰ روز آینده ۱۸) کاربرانی که خانواده خود یا شهرشان را ترک کردهاند ۱۹) دوستان کسانی که در مدتی مشخص نامزد، ازدواج یا مهاجرت کردهاند و البته تاریخ تولد آنها ۲۰) کاربرانی که رابطه از راه دور دارند ۲۱) کاربرانی که یک رابطه جدید دارند ۲۲) کاربرانی که کار جدید دارند ۲۳) کاربرانی که به تازگی نامزد کردهاند ۲۴) کاربرانی که به تازگی ازدواج کردهاند ۲۵) کاربرانی که به تازگی مهاجرت کردهاند ۲۶) تاریخ تولد دوستان شما ۲۷) والدین ۲۸) پدر و مادر واقعی ۲۹) کلیشه مادران ۳۰) محافظهکار یا لیبرال ۳۱) وضعیت رابطه ۳۲) کاربرانی که علاقه دارند درگیر سیاست باشند ۳۳) کارفرما ۳۴) وابستگی به صنعت ۳۵) عنوان شغلی ۳۶) علاقمندیها ۳۷) کاربرانی که موتورسیکلت شخصی دارند ۳۸) کاربرانی که علاقه دارند یک اتومبیل جدید خریداری کنند ۳۹) مدل دفتر محل کار ۴۰) کاربرانی که قطعهای برای اتومبیل خود خریداری کردهاند ۴۱) کاربرانی که نیاز دارند قطعهای برای اتومبیل خود خریداری کنند ۴۲) مدل و نوع اتومبیل شما ۴۳) سالی که اتومبیل خود را خریداری کردید ۴۴) مدل (سال ساخت) اتومبیل ۴۵) میزان هزینهای که برای خرید اتومبیل بعدی میتوانید پرداخت کنید ۴۶) کجا میتوانید اتومبیل بعدی خود را خریداری کنید ۴۷) چه تعداد کارمند برای شما کار میکنند ۴۸) کاربرانی که مشغول به کار در موسسههای کوچک هستند ۴۹) کاربرانی که مدیر یا مدیر اجرایی هستند ۵۰) کاربرانی که به موسسات خیریه کمک میکنند ۵۱) سیستم عامل کامپیوتر ۵۲) کاربرانی که برای بازیها هزینه پرداخت میکنند ۵۳) کاربرانی که کنسول بازی دارند ۵۴) کاربرانی که یک صفحه رویداد (Events) درست میکنند ۵۵) کاربرانی که از پرداخت فیسبوک استفاده میکنند ۵۶) کاربرانی که بیش از حد میانگین در فیسبوک پرداخت دارند ۵۷) کاربرانی که مدیر یک صفحه فیسبوک هستند ۵۸) کاربرانی که به تازگی عکسی را در فیسبوک ارسال کردند ۵۹) مرورگر اینترنتی ۶۰) سرویس دهنده ایمیل ۶۱) فنآوریهای مورد علاقه ۶۲) شرح تقسیمبندی کشوری ۶۳) کاربرانی که به یک کمپانی اعتبار بانکی مرتبط هستند ۶۴) کاربرانی که سرمایهگذاری میکنند ۶۵) تعداد کارتهای اعتباری ۶۶) کاربرانی که کارتهای اعتباری فعال دارند ۶۷) نوع کارتهای اعتباری ۶۸) کاربرانی که کارتهای اعتباری متعادل دارند ۶۹) کاربرانی که بدهکاری کارتهای اعتباری یا حساب منفی دارند ۷۰) کاربرانی که به رادیو گوش میدهند ۷۱) برنامههای مورد علاقه تلویزیونی ۷۲) مدل تلفن همراه ۷۳) مدل اتصال اینترنتی ۷۴) کاربرانی که به تازگی یک تلفن هوشمند یا تبلت خریداری کردهاند ۷۵) کاربرانی که اینترنت آنها به تلفن هوشمند یا تبلت متصل است ۷۶) کاربرانی که از کوپنهای خرید استفاده میکنند ۷۷) مدل لباسهایی که خریداری کردهاید ۷۸) زمانهایی که بیشترین خریدها در خانه شما انجام میشود ۷۹) کاربرانی که آبجو، شراب و مشروبات الکلی را «زیاد» خریداری میکنند ۸۰) مواد غذایی که خریداری میکنید ۸۱) لوازم آرایشی که خریداری میکنید ۸۲) کاربرانی که داروی آلرژی، سرماخوردگی یا ضد درد خریداری میکنند ۸۳) کاربرانی که لوازم خانه خریداری میکنند ۸۴) کاربرانی که برای کودکان یا حیوانات خانگی خرید میکنند ۸۵) کاربرانی که بیش از حد متعارف خرید میکنند ۸۶) کاربرانی که آنلاین (یا آفلاین) خرید میکنند ۸۷) مدل رستوران و غذای مورد علاقه ۸۸) مدل فروشگاههای مورد علاقه ۸۹) کاربرانی که به پیشنهادهای داده شده جواب مثبت میدهند ۹۰) مدت زمانی که کاربران در خانه خود هستند ۹۱) کاربرانی که به زودی قصد جابجایی دارند ۹۲) کاربرانی که به موضوعاتی همچون المپیک، فوتبال و حتی ماه رمضان علاقه دارند ۹۳) کاربرانی که دائما در حال سفر هستند ۹۴) کاربرانی که در حال سفرهای کاری هستند ۹۵) تمایل شما برای صرف کردن در تعطیلات ۹۶) کسانی که به تازگی از سفر بازگشتهاند ۹۷) کاربرانی که به تازگی یک برنامه سفر دارند ۹۸) افرادی که در یک «تایم شر» (خرید حق استفاده موقت از یک خانه) مشارکت دارند.
فیسبوک به تازگی نشان داده است که چگونه با تنظیمات خود توانسته میلیاردها کاربر را مورد هدف تبلیغات خود قرار دهد. در عصر طلایی اطلاعات داشتن بینش نسبت به عادتهای افراد، علاقمندیهای آنها، منافع و گرایشهای سیاسی آنها بسیار ارزشمند است. این غول رسانههای اجتماعی حالا نشان میدهد که بر اساس این ۹۸ مورد چگونه میتواند در بخش «مفید و مرتبط» بر اساس دادههای دستگاه خودتان برای اهداف سیاسی و بازرگانی، خود شما را تبلیغ کند. در صفحه «درباره فیسبوک» آمده است: «مواردی همچون اطلاعات شخصی صفحه فیسبوک شما، فعالیتهای شما در فیسبوک و میزان مراودات با کسب و کارها میتواند به روی تبلیغی که شما مشاهده کنید تاثیرگذار باشد». در بخش تبلیغات فیس بوک، این رسانه اجتماعی توضیح میدهد: «ما به مردم تبلیغاتی را نشان میدهیم که بر اساس اطلاعات ما تنظیم شده است».
پرو پابلیکا ProPublica حالا افزونهای را در مرورگر کروم معرفی کرده است که میتواند نشان دهد فیسبوک تا چه حد در مورد آنها آگاهی دارد.
* منبع: دیلی میل
* ترجمه و تنظیم: کامیار بهرنگ